Léopold Szondi Macaristan kökenli bir psikiyatrist. 11 Mart 1883 yılında Nitra, Slovakya’da dünyaya gelmiştir. Psikiyatrist kimliğinin yanı sıra psikanalist ve psikopatologtur. Kader analizi kavramının kurucusu olan Léopold Szondi aynı zamanda bir psikoloji profesörü olarak da tanınır. Szondi kişilik testi olan ve kendi adını taşıyan psikolojik araçla tanınır.
İnsanların bilinçaltı eğilimleri ile ilgili projektif bir test hazırlayan Szondi bu test ile, insanların bir akıl hastalığı olduğunu ima etmemektedir, sadece bastırılmış kişilikleri hakkında varsayımda bulunmaya çalışmaktadır. 20. yüzyılın en ünlü psikiyatristlerinden Macar Leopold Szondi’nin hazırladığı bu test, görsel imgelerden yola çıkarak, insanların bastırılmış duygularını özellikle de korkularını bularak, onların hangi yollarla su yüzüne çıktığını keşfetmeyi amaçlamaktadır.
Szondi testi kişinin kendini yakın duyduğu ve uzak bulduğu karakterlere göre pozisyonlandırmasına dayanır. Macar psikiyatr Leopold Szondi’nin 8 sayfalık 48 akıl hastasının fotoğraflarından oluşan bir teoremine dayanır. Test uygulanacak kişi fotoğraflar üzerinden kendisine yakın hissettiği ve sempatik gelen kişileri 1. aşamada, korku ve endişe duyduğu kişileri 2.aşamada seçerek bilinç altı yönelimini sergiler.
Szondi’ye göre, en psikodiyagnostik değerin, bireyin ihtiyaçlarına, genetik ve dinamik olarak ilgili ön yargılarına en uygun karşılık gelen portreleri vardır. Test sonuçları ile amaç insanların dürtülerini ve ego işlevlerini teşhis etmektir. Testte kullanılan nicel tanımlamalar şunlardır;
h- Cinsel ilgisizlik
s-Sadizm-mazoşizm
e- Epileptik eğilimler (öfke, kıskançlık, vb.)
hy- Histerik eğimler (göstericilik vb.)
k- Katatonik belirtiler (izolasyon, kızgınlık vb.)
p- Paranoya
d- Depresyon (üzüntü, olağandışı bir şey arzusu)
m- Manik belirtiler (yüksek duyarlılık tonu, yaşamdan zevk almak)
S- cinsel istek
P- Etik ahlaki arzunun vektörü
C- Kişiler ve ilişkiler vektörü
Léopold Szondi söz konusu kişilik testinde insanların kendilerine benzeyen kişiler söz konusu olduğunda sempati ve antipati kavramlarını uçta yaşadıklarını keşfetmiş, bu imgeler üzerinden
kişiliğimiz ile ilgili objektif sonuçlar verebilen söz konusu testi geliştirmiştir.
Szondi kişilik testi bir psikiyatristin klinik gözlemlerinin yerini tutmasada kişilik yorumlamada önemli bir yardımcı araçtır.
Yazar: Kağan Aydın