Melazma ciltte koyu, renksiz lekelere neden olan yaygın bir cilt problemidir. Ayrıca hamile kadınlarda ortaya çıktığında kloazma veya hamilelik maskesi olarak da adlandırılır. Bu durum kadınlarda erkeklerden çok daha yaygın olsa da erkekler de görülebilir. Amerikan Dermatoloji Akademisine göre, melazma gelişen kişilerin yüzde 90’ı kadındır. Ciltte, özellikle de yüz bölgesinde kahverengi veya gri lekelerin oluşmasına neden olan yaygın bir pigmentasyon bozukluğu olan Melazmanın görüldüğü en yaygın alanlar şunlardır:
• Burun köprüsü
• Alın
• Yanaklar
• Üst dudak
Melazma ayrıca vücudun diğer alanlarında, özellikle de çok fazla güneş ışığına maruz kalanlarda ortaya çıkabilir. Bu alanlar şunları içerebilir:
• Kollar
• Boyun
• Omuzlar
Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre, tüm melazma vakalarının sadece yüzde 10’u erkeklerde görülür. Hamile kadınlarda ve daha koyu tenli olanlarda melazma oluşumu riski daha yüksektir.
Nedenleri
Doktorlar neden melazmanın meydana geldiğini tam olarak tespit edememişlerdir. Derideki melanositlerin (renk veren hücreler) arızalanması nedeniyle çok fazla renk üretmelerine neden olabilir. Sonuç olarak, daha koyu ten rengi olan kişilerin, melanom gelişimi daha muhtemeldir, çünkü daha açık tenli insanlardan daha fazla melanosit vardır. Melazma için potansiyel tetikleyiciler şunlardır:
• Hamilelik sırasında hormonal değişiklikler (kloazma), hormon tedavisi veya doğum kontrol hapları alınması
• Güneşe maruz kalma
• Bazı cilt bakım ürünleri, kişinin cildini tahriş ederse
Ayrıca, yakın akrabalarında melazma yaşayan kişilerin bu hastalığı geliştirme olasılıkları daha fazla olduğundan, melazmanın genetik bir bileşeni olabilir.
Belirtiler
Melazmanın primer semptomu, renksiz cilt lekelerinin gelişmesidir. Başka herhangi bir fiziksel semptomlara neden olmamakla birlikte, bazı insanlar bu yamaların görünümünü rahatsız edici bulmaktadır. Melazma lekelerinin en çok görüldüğüyer yüz bölgesidir. Ortak görülen alanlar arasında üst dudaklar, burun köprüsü, yanaklar ve alın bulunurken, daha az görülen alanlar kollar ve boyundur.
Teşhis
Dermatologlar, çoğu melazma vakasını görsel bir muayene sırasında kolayca teşhis ederler. Bunun beraberinde melazma diğer cilt kusurlarına benzeyebildiğinden dolayı dermatolog tanı koymak için küçük bir alandan biyopsi alabilir. Biyopsi işlemi, bir laboratuvarda inceleme yapmak için melazya olan bölgeden küçük bir deri parçası almayı içeren bir işlemdir. derinin çok küçük bir bölümünün çıkarılmasını içerir. Doktor ayrıca cilde daha yakından bakmak için Wood’un ışığı denilen bir cihazı kullanabilir.
Tedavi
Melazma için tedavi her zaman gerekli değildir. Hamilelik sırasında veya doğum kontrol hapları alırken meydana gelenler gibi hormonal değişiklikler melazmaya neden olmuşsa, doğumdan sonra veya bir kişi hapları almayı bıraktıktan sonra kaybolacaktır. Bunun yanında bazı kişilerde yıllarca veya ömürleri boyunca yaşanan bir durum olabilir. Melazma zamanla kaybolmazsa, kişi yamaları çıkarmaya veya solmaya yardımcı olmak için tedavi isteyebilir. Bununla birlikte, tüm tedaviler herkes için işe yaramaz ve başarılı tedaviden sonra bile melazma şikayetleri geri gelebilir. Melazma için tedavi seçenekleri şunları içerir:
• Hidrokinon uygulaması: Doktorlar sıklıkla hidrokinonu melazmanın ilk tedavisi olarak kullanırlar. Hidrokinon krem, losyon, ya da jel olarak temin edilebilir. Bir kişi hidrokinon ürününü doğrudan renksiz cildin lekelerine uygulayabilir. Bunun yanında hidrokinon bulunur, ancak bir doktor daha güçlü kremler de önerebilir. Hidrokinon cilt yamalarının rengini hafifleterek tedavi eden bir losyon uygulamasıdır.
• Kortikosteroidler ve tretinoin: Kortikosteroidler ve tretinoin kremler, losyonlar veya jeller içerir. Hem tretinoin hem de kortikosteroidler melazma lekelerinin rengini açmak için yardımcı olmaktadır.
• Kombine kremler: Dermatolog bazı melazma koşullarında, kortikosteroid, hidrokinon, ve tretinoin’in üçünün bulunduğu bir kombinasyon içeren bir krem uygulayabilir. Bunlara üçlü krem uygulaması ya da kombine krem uygulaması denir.
• Ek topikal ilaçlar: Diğer ilaçlı kremlere ek olarak veya bunun yerine, bir dermatolog azelaik asit veya kojik asit de verebilir. Bu asitler cildin karanlık alanlarını hafifletmeye çalışır.
• Tıbbi prosedürler: Topikal ilaçlar işe yaramazsa, bir dermatolog tarafından mikrodermabrazyon, kimyasal peeling, lazer tedavisi, ışık tedavisi veya dermabrazyon gibi prosedürleri önerebilir.
Bu tedavi yollarından bazıları yan etkilere sahip olabilir veya başka bir cilt problemine sebep olabilir. Olası tüm riskler hakkında bir doktorla veya dermatologla konuşmak en iyisidir. Bir kişi daha önceki zamanda melazma rahatsızlığı yaşamışsa, tetikleyicileriden korunmalıdır. Çünkü nüks edebilir. Kaşınması gerekenlerden bazıları şunlardır:
• Güneşe maruz kalmayı sınırlandırmak
• Dışarıda iken şapka takmak
• Güneş koruyucu kullanmak
Melazma ciltte, genellikle de yüzde koyu renkli lekeler oluşmasına neden olur. Bu cilt değişiklikleri zararsız olsa da bazı kişileriçin rahatsız edici olabilir. Tedavi bazı insanlar için etkilidir. Hormon değişikliklerine bağlı olan melazma, hormon seviyeleri normale döndüğünde zamanla kaybolabilir.
Kaynakıa:
aad.org
Yazar: Özlem Güvenç Aðaoðlu