Zihnimiz ve bilincimiz bize yaradılıştan bahşedilen ve neredeyse insanoğlu tarafından geliştirilen hiçbir akıllı sistemin ulaşamayacağı kadar gelişmiş ve hünerlidir. Temelinde hayatta kalmaya dönük en kısa ve pratik faydayı esas alan bilincimiz işimize yaramayan ve bizim için faydalı olmayan önemsiz şeyleri otomatik olarak dikkatimizin odağından uzaklaştıran bir algoritmaya sahiptir. Yazımızda ifade etmeye çalışacağımız husus da tam olarak bu noktalardan birini açıklamaktadır: “Banner körlüğü.”
Banner Körlüğü Nedir ?
Afiş veya reklam körlüğü olarak bilinen bu terim reklam endüstrisinin büyük oranda dijitalleşmesiyle ortaya çıkan kavramlardan biridir. Banner, web sitelerinde sitenin geometrik olarak en çok dikkat çeken kısmına yerleştirilen reklamlardır. Modern internet reklamcılığının en sık karşılaştığımız türlerindendir. Banner körlüğü, kullanıcıların istemsizce veya merak saikiyle tıkladıkları bu reklamların hem ilgisiz oluşu hem de kullanıcıyı can sıkan mecralara sürüklemesi sebebiyle kullanıcıların banner reklamlara karşı ilgisiz yani kör hale gelmesidir. Banner körlüğü olumsuz tecrübelerin eseri olarak gelişen bir tür otomatik refleks olarak 
kabul edilir. Banner körlüğü reklamcılık sektörünün belkemiği sayılan internet reklamcılığında araştırmacıların üzerinde en çok durduğu konulardandır. Terim ilk kez 1998 senesinde web sitelerinde reklamların kullanılabilirliğini araştıran bir test çalışmasından doğmuştur. Test, göz izleme tekniği kullanılarak gözlerin bilinçli olarak ekrandaki hangi noktalara odaklandığını ve göz tarama rotasının nasıl olduğunu ortaya çıkarmaya dayanmaktaydı. Bu kapsamda testte yer alan deneklerin bir zaman sonra banner tarzı reklamlara karşı bilinçli bir körlük geliştirdiğini ortaya koyuyordu.
Web reklamı verimliliğine yönelik bir başka araştırmada banner körlüğünün o kadar yaygın görüldü ki banner olarak hazırlanan reklamların %44’ünün hiçbir ziyaretçi tarafından görülmediği tespit edildi. Hatta bazı araştırmalar banner körlüğü sebebiyle reklamların %93’ünün hiçbir şekilde ziyaretçilerde etkileşim oluşturmadığını iddia etmekteydi. İlk banner reklamları 1994 senesinde verildi o tarihten bugüne banner reklamları her sene katlanan oranlarda internet reklamcılığında karşımıza çıkmaya başladı.
Banner reklamları her ne kadar tüketicileri ihtiyaç duydukları ürünlere ulaştıran ve ürün satışını bilinçaltına hitap etmek suretiyle arttıran bir özelliğe sahip olsa da yanlış zamanda ve yanlış bağlamda kullanıldığında marka itibarını ve sayfa ziyaretçilerini kaçırılabilir. Banner reklamları arama motoru verilerine dayanan bir algoritmayla oluşturulduğu için çoğunlukla tüketicilerin doğrudan ihtiyaçlarına seslenerek sayfalara yerleştirilir. Nitekim banner körlüğü kullanıcıların yüksek oranda söz konusu banner reklamlarını görmemesini sağlasa da bilinçaltının her şeyi kaydeden çalışma tarzından ötürü tüketici istemese de hafızasının bir köşesine bu reklam yerleşir.
Banner Körlüğünün Sebepleri
Banner körlüğünün başlıca sebebi banner reklam oranındaki artış ve bu artışa bağlı olarak kullanıcılara yaşatılan istenmeyen can sıkıcı tecrübelerdir. Bir sayfada belli sayıda banner reklamından fazlası olduğunda kullanıcılar otomatik olarak banner olabileceğini düşündüğü tüm materyalleri otomatik olarak elemeye başlarlar. Yine bir son senelerde web sayfaları aşırı banner reklamdan ötürü bir reklam karmaşası içinde kaldığından kullanıcılar interneti 
tümüyle reklamlara bulanmış bir mecra olarak görmeye başladıkları için bu yerleşmiş algı banner körlüğünü tetikleyen bir diğer faktördür. Banner reklamcılığında sıkça tercih edilen animasyon tarzı hareketli reklamların artması insan zihnini ve dikkat kabiliyetini hayli zorladığından banner körlüğü kolaylıkla gelişmeye başlar.
Son senelerde yapılan araştırmalar, internet kullanıcılarının en çok şikayet ettiği konuların başında banner reklamlar gelir. Bu da reklam bombardımanı altında kalan kullanıcıların aslında bu reklamları sevmediğini ve bunlardan rahatsız olduğunu göstermektedir. Banner körlüğü, kullanıcıların yaşadığı olumsuz deneyimle özdeşleşince kullanıcıların çok çabuk adapte olabileceği bir durumu da tarif eder.
Banner reklamlar , kullanıcılar tarafından elde etmek istedikleri içeriği zehirleyen unsurlar olarak görülür ancak madalyonun diğer tarafında ise bambaşka bir gerçek vardır. Bizlere birçok hizmetin ücretsiz olarak sunulabilmesinin sırrı aslında banner reklamlardır. Herhangi bir abonelik ücreti ödemeden faydalandığımız içerikler ve site idare masrafları büyük oranda banner reklamlarından elde edilen gelirle finanse edilmektedir.
bu bakımdan site yöneticileri ve reklam uzmanları banner reklamların sayfaya 
yerleştirilmesiyle ilgili birtakım tavsiyelerde bulunurlar:
1-Banner reklamlarda kullanacağınız renk seçimine ve görsellere özellikle dikkat ediniz.
2-Kullanıcıların aramak istedikleri içeriğe engel olmayacağından emin olmak için bannerleri yerleştirmeden önce test yani demo uygulayın.
3-İçeriğin reklamla uyumlu ve benzeşik olmasını sağlayın
Kaynakça:
https://en.wikipedia.org/wiki/Banner_blindness
http://www.adotas.com/2013/03/study-86-of-consumers-suffer-from-banner-blindness/
https://www.nngroup.com/articles/banner-blindness-old-and-new-findings/
Yazar: Erdal Uğur