Mutfaklarda lezzet artırıcı olarak yoğun olarak kullanılan sirkenin sağlık olarak da pek çok faydası olduğu bilimsel çalışmalar tarafından kanıtlanmıştır. Ağız hijyeninden, saç sağlığına, kolestrolden sağlıklı kilo verdirmeye kadar pek çok sağlık koşulunun tedavisinde alternatif tedaviler içinde kullanılan sirke, sedef rahatsızlığı olan kişiler içinde bu semptomların azaltılmasında yardımcı olabilir. Aşağıda elma sirkesinin saç derisi kaşıntılarını ve sedefin diğer semptomları nasıl giderebileceğine dair açıklamalar mevcuttur.
Cilde yatıştırıcı bir tonik olarak sirke uygulaması fikri MÖ 420 yılına kadar uzanmaktadır. Sedef hastalığı olan kişilerde biyolojik ilaçlar, topikal ilaçlar ve ışık terapisi gibi çeşitli tedavi seçenekleri bulunur. Fakat otoimmün durumu olan birçok birey, ilaçlar yerine alternatif veya tamamlayıcı olarak kullanılan doğal tedavilere başvurarak çözüm bulmaya çalışırlar. Günümüzde sağlık koşullarını iyileştirmek için doğal çözümler arasında elma sirkesi en popülerler olanlardan biri haline gelmiştir.
Yapılan araştırmalarda bu araştırmaları yapan uzmanlar sağlıklı kilo verme, bağırsak sağlığı ve sindirim sorunları için elma sirkesini ideal çözüm olarak görmektedirler. Ayrıca kişilerde görülen sivrisinek ısırıkları, böcekler ve ayak tırnağı mantarları için de topikal bir çözüm olarak doğal elma sirkesi kullanılmaktadır. Tam olarak sirkenin nasıl işe yaradığı ile ilgili araştırmalar hale devam etmekte olmasına rağmen uzmanların ortak görüşleri elma sirkesinin bazı anti mikrobiyal özelliklere ve bağışıklık artırıcı özelliklere sahip olmasından dolayı bu faydaları sağladığı yönündedir.
Eski Bir Tedavi Aracı Olan Sirkenin Yara Tedavisinde Kullanımı
Cildi yatıştırıcı doğal bir çözüm olan sirkeyi uygulama fikri, Yunan Doktor Hipokrat’ın yaraları iyileştirmek için tavsiye ettiği zamana yani M.Ö. 420 yılına kadar uzanmaktadır. Ulusal Sedef Hastalığı Vakfı (NPF) tarafından elma sirkesi; sedef hastalığı tedavisinde özel olarak ilgili kafa derisi kaşıntı durdurmaya yardımcı olacak bir tedavi olarak onaylanmıştır. Sirke Fransızca olarak adını vin yani şarap kelimesi ile aigre yani ekşi olan kelimelerden almıştır. Sirkeye ekşiliği veren asetik asit bakterileri öldürerek rahatlama sağlayabilir. Asit ayrıca ciltteki ölü tabakaları gidererek, sedef hastalığının daha az pullu görünmesinde bir eksfoliyan görevi görür.
Süzülmemiş elma sirkesi kahverengi renkte koyu görünür. Özellikle ana maya kültürünü içerdiği için sağlıklı olduğu düşünülmektedir. Sirkenin ana kültürü, elma suyunun fermente olarak asetik aside dönüşmesinde etkili olan bir bakteri koleksiyonudur. Ve sirkenin anası, kombucha olarak bilinen fermente edilmiş çaydaki bakteri ve maya simbiyotik kültürü olan scoby’ye benzer olduğu söylenir.
Sirkenin Suyla Seyreltilmesi Ciltteki Yanma Riskini Önler
NPF Sedefli cilde sirke uygulaması yaparken, bire bir organik sirke ve su çözeltisi oluşturmayı tavsiye eder. Çünkü direk olarak saf sirke kişi için tatsız olacak bir yanma hissine neden olabilir. Stanford Health Care’den dermatolog olan Matthew Lewis, kişiler bu konuda dikkatli olmadıkları takdirde elma sirkesiyle ciltlerinin çok fazla zarar görebileceğini belirtmiştir. PH [asidik konsantrasyonun ölçüsü], yaklaşık üç, limon suyuna benzer. Cilde sürüldükten sonra şayet çok uzun süre ciltte bırakılırsa bir kimyasal yanık gibi o bölgeyi yakabilir. Dr. Lewis hastalarına bunun yerine, ölü deri hücrelerini dökmek için yaygın olarak bulunan bir ürün olan salisilik asit kullanımını önerir. Ayrıca kömür katranı da cilt hücrelerinin hızlı büyümesini yavaşlatarak ve ölü cildin vücudunu temizleyerek yardımcı olabilir. Şayet bir sirke çözeltisi kullanılıyorsa, NPF uygulandıktan sonra cildin durulanmasını ve cildin çatlamış veya kanaması durumunda kullanımının sonlandırılması gerektiğini tavsiye etmektedir. Ayrıca Cleveland Clinic’ten dermatolog MD John Anthony’ye göre derinin üzerinde sirke kullanmanın ötesinde, iltihaplı veya ağır ciltlerin enfeksiyon belirtisini yatıştırmak için bir kompres şeklinde sirke dilüsyonu uygulanabilir.
Sirke Tüketmek Fayda Sağlar mı?
Elma sirkesi tüketmek her ne kadar sağlıklı olarak bilinse de bazı kişiler buna karşı duyarlı olabilir. Ancak bazı alternatif sağlık savunucularına göre elma sirkesinin vücuda daha az asidik
veya daha fazla alkalin olduğunu öne sürmektedirler. Sirke savunucuları, genel olarak bağırsak sağlığını ve asit-alkali dengesini iyileştirdiğine inanmakta ve bu da iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Şimdiye kadar, hiçbir bilimsel araştırma bunu doğrulamamıştır ve çalışmalar halen devam etmektedir. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada elma sirkesinin antiinflamatuar bir ajan olarak etkisiz olduğu bulunmuştur. Öte yandan, sirke alımının bazı sağlık yararları olabileceğine dair kanıtlar vardır. Kanıt Bazlı Bütünleştirici Tıp Dergisi’nde Mayıs 2018’de yayınlanan bir araştırmada, sirkenin kan şekerini kontrol etmeye, muhtemelen diyabet riskini düşürmeye yardımcı olabileceği açıklanmıştır.
Ağustos 2009’da Bioscience, Biyoteknoloji ve Biyokimya dergisinde yayınlanan bir çalışmanın sirkenin obez kişilerde vücut ağırlığı ve yağ kütlesi azaltabileceğini gösteren kanıtlar yayınlanmıştır. Konuyla ilgili çok fazla tıbbi literatür olmamasına rağmen daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır ve yapılmaktadır. Bunun yanında sirke içmeyi denemek isteyen kişilerin, sirkeyi su ile seyreltmesi tavsiye edilir. Çünkü saf sirkenin potansiyel sağlık riskleri arasında diş minesinin hasar görmesi, yemek borusunun iç kısmının yanması ve mideye rahatsızlık vermesi sayılabilir. Tabi ki bu riskler kişiden kişiye değişen riskler olduğu da göz önünde tutulmalıdır.
Sedef İçin Diğer Potansiyel Doğal ve Alternatif Çözümler
Tamamlayıcı ve alternatif tedaviler bazen sedef hastalığının semptomlarını iyileştirmek için kullanılabilir. Sirke harici kullanılan diğer alternatif çözümler arasında; maden suyu banyoları, akupunktur, yoga ve meditasyon gösterilebilir. Bu yaklaşımların çoğu güvenli olsa da herhangi bir yeni tedavi veya tekniği denemeden önce muhakkak bir uzman doktorla görüşülmesi gerekir.
Her ne sebeple olursa olsun, bazı kişiler ilaç almak kullanmayı ret ederler ve doğal tedavi yollarına başvururlar. Rahatsızlıkları iyileşmesinde doğal tedaviler, alternatif tedavi yolları sunma da son zamanlarda ilaçlara göre daha fazla tercih edilmektedir. Çoğu kişiye göre doğal elma sirkesini kullanımında bir tehlike yoktur. Bu yüzden kimse elma sirkesi kesinlikle kullanılmamalı ya da tehlikelidir diye bir kanıta dayandırarak bir bilgi sunamaz. Sedef rahatsızlığından mustarip olan kişiler şayet denemek istiyorlarsa; bir uzmanla görüşerek ve su ile seyrelterek deneyebilirler ve tedavi sürecinde herhangi bir şikayetleri olup olmadığını gözlemleyebilirler. Bu şekilde uyguladıkları sürece bir risk oluşturmadan bu alternatif doğal tedavi yöntemini uygulayabilirler.
Kaynakça:
fightaging.org
newsweek.com
patientslikeme.com
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu