Saçınızdaki ilk beyazınızı fark ettiniz ve bunun stresten kaynaklanıp kaynaklanmayacağını mı düşünüyorsunuz? Sorunuzun cevabını bulmak için, okumaya devam edin.
Ne zaman genç bir bay ya da bayanda beyaz saç fark etsek, stresli olup olmadığını sorarız. Onlara stres yapmamalarını ve saçlarının beyazlamaması için endişelenmemelerini öğütleriz. Peki, bu tavsiye gerçekten doğru mu? Bu durumu açıklayan bilimsel kanıtlar var mı? Hadi inceleyelim.
Saçlar Neden Beyazlar?
Biz yaşlandıkça “melanin” denilen saç pigmentini üreten hücreler de azalır. Bu da saç rengimizde değişime neden olur, yaşlandıkça saçlarımız beyazlamaya başlar. Beyaz saçlar 13-14 yaşındaki ergenlerde bile bulunabilir. Normalde erkeklerde 30, kadınlarda ise 35 yaşından sonra saçlar beyazlamaya başlamaktadır.
Kafa derimizde binlerce saç folikülü bulunur ve bunların her birinden bir saç teli büyümektedir. Saçlarımız iki hücre tipinden oluşmaktadır, bunlardan birincisi “keratinosit” hücreleridir diğeri ise “melanosit” hücreleridir. Keratinosit hücreleri saçlarımızı oluşturan keratin maddesinin üretilmesini sağlayan hücrelerdir. Melanosit hücreleri ise saçlarımızın renginin oluşmasını sağlayan hücrelerdir. Saçlarımıza rengini veren melaninin ise iki türü vardır. Bunlar “eumalinin” ve “feomelanin” dir. Eumelanin koyu kahverengi veya siyah renk verir, feomelanin ise sarı veya kırmızı renk verir. Melaninin bu iki formu farklı oranlarda birleşerek bize siyah, kahverengi, kızıl ya da sarı gibi farklı saç renkleri verir. Saçlarımız melaninin çoğunu kaybettiği zaman gri, tamamını kaybettiğinde ise beyaz renk alır.
Stres ve Saç Beyazlamasının Bağlantısı Nedir?
Saçlarda melanin kaybına yol açan bir çok faktör vardır. Kronik serbest radikal hasarı, böbrekler ve kandaki dengesizlik ve hatta stresin saçların beyazlamasına neden olduğu söylenmektedir. Ancak stres ve saçların beyazlaması arasındaki ilişki net olarak kanıtlanmamıştır. Tyler Cymet tarafından yürütülen araştırmaya göre 2 ya da 3 yıl boyunca strese maruz kalan kişilerin saçlarının daha çabuk beyazlaştığı sonucuna varılmıştır. Bir kişi stres altında olduğunda, stres hormonları melanin aktivitesini bozar ve bu da saçların beyazlamasına yol açabilir. Harvard Tıp Okulu’nda Pediatri Profesörü olan David Fisher, pigment kaybına yol açan durumun melanositlerin kademeli tükenmesi olduğunu, bu nedenle stres ve saç beyazlamasının yakından ilişkili olup olmadığını anlamanın o kadar basit olmadığını söylemektedir. Ayrıca saçların beyazlama sürecinin çok değişkenli bir denklem olduğunu belirtmiştir. Stres hormonları melanosit hücrelerinin hayatta kalmalarını ve aktivitelerini etkileyebilir ancak ikisi arasında kesin bir bağlantı henüz bulunamamıştır.
Stresin tek başına saçların beyazlamasına neden olabileceğini söylemek oldukça güçtür. Stresin kendisinin kalp sorunları, mide ya da sindirim bozuklukları, uyku bozuklukları ve zayıf bağışıklık gibi bir çok olumsuz sağlık etkileri bulunmaktadır. Stres ayrıca ciltte akne ve sedef hastalığına sebep olabilmektedir. Stresin sebep olduğu tüm bu sağlık problemleri de saçlarda beyazlamaya ve saç dökülmelerine yol açabilir. Yani doğrudan değil ama dolaylı olarak stres saçlarınızın beyazlamasına ve dökülmesine neden olabilir.
Çocukluğumuzdan beri erken saç beyazlamasının stresten kaynaklanabileceğini duyduk. Bu bilgiyi ailelerimizden onlar da kendi ailelerinden duyarak öğrendik. Stres ve saç beyazlaması konusunda henüz bilimsel bir veri olmasa da, kim bilir belki de atalarımız çoktan bu ikisi arasındaki ilişkiyi bulmuştur.
Stres artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. İster çocuk ister yetişkin ve hatta yaşlılar bile bir sebepten dolayı stres altındayız. Henüz stresin direk olarak saç beyazlamasına sebep olduğunu kanıtlanmasa da, stresin etkilerinin bu süreci etkilediği kesin! Beyazlamış saçlarınız için bazı çözümler olsa da en etkilisi stresten uzak kalıp, doğal saç renginizi olabildiği kadar korumaktır. Saçlarınızın rengini daha uzun süre korumak için stresten uzak durun!
Kaynakça:
http://www.buzzle.com/articles/does-stress-cause-grey-hair.html
Yazar:Tülay Arsoy