Kendi ben’ini kendi elleri ile ören yeri doldurulmaz bir yazardır Özlü. Kendisini örterek değil soyunarak yani tüm kurgulanmış kimliklerle, ideolojilerle ve kadınlığı ile hesaplaşarak oluşturmuştur kendi benliğini.
10 Eylül 1943’te Kütahya’da doğan Tezer Özlü öğretmen bir anne ve babanın üçüncü çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Avusturya Kız Lisesi’ne kaydolan Özlü lise öğrenimini son sınıfta terk ederek bir yıl boyunca Avrupa’yı gezmiş. Bu seyahati sırasında yazar ve tiyatrocu Güner Sümer ile Paris’te tanışırlar birbirlerine aşık olan çift, üç ay sonra 1964’te evlenirler.
Ankara Sanat Tiyatrosunda görev yapan Güner ile birlikte Ankaraya yerleşen Tezer bu sürede kitap çevirileri yapmaya başlar. İtalio Svevo, Heinrich Böll, Cesar Pavese’ den bir çok eser çevirir. Fakat bir süre sonra bu evlilikten umduğunu bulamayacağını anlar. Bu dönemde psikolojik olarak sorunlar yaşamaya başlar ve manik-depresif tanısı nedeniyle tedavi görür. 1968 yılında Güner Sümer’den ayrılarak İstanbul’a yerleşir. Bu dönem Özlü için oldukça zorlu geçen bir süreçtir. Hastalığı nedeniyle psikiyatri kliniklerinde tedavi görür, birkaç defa intihar girişiminde bulunur, elektroşok verilir. Aklın ve deliliğin sınırlarında dolaşan yazarın bu ruh hali eserlerinde önemli bir yer tutar.
İlk kitabı olan Eski Bahçe 1963’ten 1978’e dek çeşitli dergilerde yayımlanan öykülerinden oluşmaktadır. Çocukluğun Soğuk Geceleri kitabı ise Özlü’nün otobiografisi niteliğini taşımaktadır. İçine doğduğu toplumun değerlerini, ideolojileri ve kendisine yüklenen tüm rollere karşı içerisine girdiği hesaplaşmalarını içermektedir: “Öğrendiklerimi unutacağım
Yalnız geceler de biter. Çocukluğun soğuk geceleri de.”
Hayatı boyunca yaşamın anlamını arayan Özlü kendisi gibi yaşamın anlamını kurcalayan üç yazarın, Franz Kafka, İtalio Svevo ve Cesar Pavese’ın hayat hikayelerinin izlerini sürer. Bu çalışmasının sonunda Bir İntiharın İzinde(1983) adlı roman/anlatı çalışmasını almanca olarak ortaya koyar. Marburg Edebiyat Ödülü’ne layık görülen kitabı daha sonradan yeniden düzenleyip Yaşamın Ucuna Yolculuk adı ile Türkçe olarak yayınlar.
Özlü kitabını yayınlamasının ardından nükseden hastalığı nedeniyle 18 Şubat 1986’da Zürih’te hayata gözlerini yumar. Kırk üç yıllık yaşamının ardında bizlere yedi kitabını bırakır.
Eserleri:
Eski Bahçe Eski Sevgi
Yaşamın Ucuna Yolculuk
Kalanlar
Leyla Erbil’e Mektuplar
Zaman Dışı Yaşam
Kaynakça:
Tezer Özlü, Çocukluğun Soğuk Geceleri, Yapı Kredi Yayınları
Yazar: Erdal Uğur