Yaşlılıkta İnsanlar Neden Fazla Uyur?

Uyku sağlıklı bir yaşam için çok önemlidir. Uyku süresi bebeklikten yetişkinliğe geçildikçe kısalır. Yetişkin bir insanın ortalama uyku süresi ortalama 8 saattir. Yaşlandıkça bu uyku süresi daha da kısalır. Bu durum sağlık için de yaşlılar için de iyi bir durum değildir. Çünkü yaşlandıkça uyku ihtiyacı azalmaz. Ama farklı sebeplerden dolayı yaşlılar uyku problemi çekmeye başlar.
Uyku da derin uyku saati çok önemlidir. İşte yaşlıların asıl yaşadığı sorun budur. Aslında önemli olan da budur. Derin uyku süresinin azalması yaşlıların sürekli uyuklamasına sebep olur. Yaşlılar sürekli uyuyor zannedilse de onlar tam olarak derin uykuya dalamadıkları için sürekli uyku ihtiyacı hissederler. Sürekli uyku halinde oldukları düşünülen yaşlıların yapılan araştırmalar neticesinde 1,5 saat daha az uyudukları tespit edilmiştir. Akşamları erken uyuyan yaşlılar sabahları da erken uyanır. Ayrıca en ufak seste uyanırlar.

Yaşlılardaki uyku probleminin sebepleri şöyle sıralanabilir:
1- Nefes Problemleri: Rahat ve düzenli nefes alamama sık sık uyurken uyanmalara ve otururken uyuklamalara sebep olur.
2- Kronik Hastalıklar: Hastalıklar uyku düzenini bozar.
3- Kullanılan İlaçlar: Yaş ilerledikçe hastalıklar artar ve buna bağlı olarak da kullanılan ilaç miktarı da artar. Birçok ilacın yan etkisi olarak da uykusuzluk ya da uyku hali ortaya çıkar.
4- Yalnızlık ve Depresyon: Yaşlılıkla birlikte yalnızlık da ortaya çıkar. Yalnızlık ile baş etmek zordur. Bu da bazı psikolojik sıkıntılara sebep olur. Psikolojik durumlarda yaşanan en önemli belirtilerden biri uykuda görülür. Ya sürekli uyku hali ya da uykusuzluk görülür.
5- Yakınların Ölümü: Yaş ilerledikçe insanlar çevrelerindeki insanları yavaş yavaş kaybetmeye başlarlar. Özellikle eşlerin kaybı büyük üzüntü yaratır. Bu durum uyku düzenini de etkiler.
6- Gün Işığı: Gün ışığının yeterli düzeyde alınmaması uyku problemlerine yol açtığı yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır.
7- Ağrılar: Vücuttaki ağrılar sebebiyle sağlıklı bir şekilde uyumak zorlaşır.
8- Çay, Kahve Tüketimi: Belirli bir yaştan sonra yatmadan önce içilen çay, kahve uykuya geçişe engel olabilir.
9- Menopoz: Hormonlardaki değişimler yüzünden uyku düzensizliklerine yol açar.
10- Sigara ve Alkol: Sigara ve alkol tüm yaşlarda vücut için sakıncalıdır. Ama yaşlı insanlar için daha da zararlıdır. Tüm vücut dengelerini bozacağı gibi uyku düzenlerini de bozar.
11- Hareket Azlığı: Yaşlı insanlar genellikle emekli olur ve çalışma hayatları sona erdiği için daha az hareket ederler. Vücut yorulmadığı için de uykuya dalmak zor olur.
12- Kilo: Kilolu olmak birçok hastalığın ve rahatsızlığın sebebidir. Özellikle yaşlılıkta kilolu olanlarda kalp- damar rahatsızlıkları, nefes problemleri daha çok gözlemlenir. Bu da uyku problemlerini beraberinde getirir.
13- Huzursuz Bacak Sendromu: Bu sendromda bacak istemsiz bir şekilde hareket eder ve bu durum uykuyu bozar.

Uyku problemi çeken yaşlılarda sık sık uyuklama, yorgunluk, horlama, geç uykuya dalma, baş ağrısı, sık sık uyanma görülür.
Çok uyuduğu düşünülen aslında az uyuyan yaşlıların uyku düzenleri için ilaç kullanmak son çare olmalıdır. Gündüz uyumak yerine gece uykusu tercih edilmelidir. Her gün aynı saatte yatılmalıdır. Yatılacak yer sessiz ve karanlık olmalıdır. Yatakta bütün gün vakit geçirilmemeli ve sadece uyumak için yatakta durulmalıdır. Gün ışığından faydalanılmalı ve aktiviteler yapılmalıdır. Yatmadan önce çay, kahve içilmemeli ve alkol, sigara gibi maddelerden uzak durulmalıdır. Yatağa yatıldığında uyunamıyorsa yatak terk edilmelidir. Kitap okunmalı ya da müzik dinlemelidir. Mutlaka rahat pijama giymek de önemlidir.

Yazar: Serpil Altunyay