Evinizin bir köşesinde protein açısından zengin olan mantarı yetiştirmeye ne dersiniz? Cevabınızı duyar gibiyim ” Evet”. Çünkü insanlar artık istiridye mantarı hakkında bilgi sahibi olmaya ve bu faydalı mantarın muhteşemliğini öğrenmeye başladı.Evinde mantar yetiştirmek, yemeğini yaparken mantarını taze taze dalından toplayıp tüketmeyi kim istemez. Mantarlar evimizde kolaylıkla yetiştirebileceğimiz besinlerden sadece biri. Üstelik bakımı da çok zahmetsiz ve kolay. Bazı kesimler lezzetinden ötürü bu mantara et mantarı adını vermiş. Et ile çok benzemese de kendine özgü bir lezzeti var.
Son zamanlarda devlet desteği ile de üretimi bi hayli yaygınlaşmış durumda. Her pazarda, manavda, markette kolayca bulunsada insanlar evinin küçük bir köşesinde artık kendileri yetiştirmeyi tercih ediyor. Elinin altında canı istediğinde taze taze koparıp yemek yapmak tercih ediliyor.
Mantarımızın her aşamasını kendimiz hazırlayabilmemiz için öncelikle bu canlılar hakkında biraz bilgi sahibi olmalıyız. mesela; mantarlar spor ile ürer, tohum ile değil. Mantarın şapkası üzerinde çizgi şeklinde görülen lamellere spor deniyor. Nemli bölgelerde yetişiyor. Evimiz de yetiştirmek içinde mantarın bulunduğu odanın serin olması gerekir ve nemini en az %75-80 civarında ayarlamalıyız. Bunuda 2-3 günde bir su vererek sağlayabiliriz.
Şimdi gelelim hazır hobi mantar yetiştirme kiti satın almayacaksak kompost hazırlama aşama sırasını anlatmaya.
Öncelikle yetişkin bir mantarın lamelleri kesilir ve steril edilmiş tahıllar (buğday, arpa, mısır…vs) ile karıştırılarak temiz bir kavanozda bekletilir. 10 – 15 gün içinde miselimizi elde ederiz.
Miseller büyüdüğünde tahıl tanelerinin rengi beyaza dönmüş olacaktır. Bu aşamadan sonra artık sporlar yerine miselleri kullanarakta yeni misel elde edebilme imkanımız oluşuyor.Miseller sporlarını aldığımız ebeveyn mantarın aynısı olur. Miseller steril edilen pamuk- saman karışımına eklendiğinde artık kompost etmiş olursunuz. Miseller kompostun heryerini sardıktan sonra artık kompostun üzerinde büyümeye başlayacaktırlar.
Hazırladığımız bu kompostu kapalı bir balkonumuz veya serin olan bir odamızın köşesine koyup 20 gün hiç kıpırdatmadan ve ağzını açmadan bekletmeye başlıyoruz. Nemlendirmek için püskürtmeli bir şişeyi kullanabiliriz. Bulunduğu ortamın ısısını 15- maksimum 20 dereceye getirmeliyiz.
20. günün sonunda artık hazırladığımız komposta temiz bir jilet yardımı ile delikler açmalıyız. 30 günü geçtikten sonra artık hazırladığımız bu sistemden mantarlar çıkmaya başlayacaktır. olgunlaşan mantarlar toplandıkça yerine yenileri çıkacak ve 3 ay süresince hazırladığınız komposttan mantar toplamaya devam edeceksiniz. Tek yapmanız gereken tahıllarınız kurumaya başladığında açtığımız deliklerden onu ıslatmak ve ortamın ısısını sabit tutmak.
Her yiyeceğin olduğu gibi istiridye mantarının da vücudumuza sağladığı faydaları vardır. Bunlar:
-Antioksidandır yani; vücudumuzu oluşturan hücreler serbest radikaller nedeniyle zarara uğrayabilirler. Örneğin; kanser gibi sağlık sorunlarının oluşmasına sebebiyet verebilir. Antioksidan özelliğine sahip olan istiridye mantarı hücrelerimizin zarar görmesine neden olan serbest radikallerin etkisini yok etmeye sağlar. Hatta kanser ilaçlarının içerisine de bilim adamları istiridye mantarına yer vermiştir.
-Kandaki kolesterol seviyesinin düşmesine ve dengede kalmasına yardımcı olur. Kanser ilaçlarında olduğu gibi kolesterol ilaçlarının yapısında da istiridye mantarı kullanılmaktadır.
-Antibakteriyeldir, yani doğal antibiyotiktir. Bu özelliğinden dolayı çeşitli hastalıkların oluşmasına sebep olan bakterilerin gelişimini engelleyerek yok olmasına yardımcı olur. Bu özelliği nedeniyle hamile olanlar ve antibiyotik kullanmak istemeyenler için oldukça faydalı istiridye mantarı. İlaç kullanmadan bağışıklık sistemimizi güçlendirmeye yardımcı olmaktadır.
– Yüksek oranda demir bulundurur ve kırmızı ete oranla etkisi daha fazladır. Vejeteryan olan kişiler ve gelir seviyesi düşüklüğünden her zaman et temin edemeyen insanlar için ekonomik ve lezzetli bir alternatif istiridye mantarı. Bunun yanı sıra yüksek miktarda B vitamini içerdiği için B vitamini ihtiyacı olanlar bu ihtiyacını istiridye mantarından temin edebilir. İçeriğindeki B vitamini kabızlığı da önlemektedir.
– Hiper tansiyonu düşürmeye yardımcı olur. İçerisinde bulunan potasyum minerali tuzun etkisini kırarak azalmasını sağlar ve bu sayede de hiper tansiyon problemini önemli ölçüde ortadan kaldırır. Tabi ki hiper tansiyon için istiridye mantarı tüketimine başlanacaksa tuz tüketimini azaltmamız da mantıklı olacaktır.
– Anemiyi önemeye yardımcı olur. Anemi hastaları folat ve demir alımını arttırdıklarında tedavi süreçleride otomatikman hızlanmış olacaktır. Bu nedenle anemi hastaları istiridye mantarı gibi folat ve demir oranı yüksek besinler tüketerek hastalıkla mücadele süreçlerini daha kolay ve hızlı olmasını sağlayabilirler.
Kaynakça:
https://istiridyemantaradana.jimdo.com
http://kayramantar.com/
Yazar:Hatice Öztürk