Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Eyalet Sistemi Nedir?

0 1.394

Eyalet Sistemi Nedir?Eyalet, günümüz dünyasında terminolojik anlamda incelenirse ”devlet” anlamına gelir. Eyalet demek aslında devlet demektir. Ancak buradaki devlet kavramı klasik devlet kavramından çok farklıdır. Başka bir ifadeyle her ne kadar eyalet kelimesini devlet olarak çevirsek dahi, bu çeviri klasik devlet anlamına gelen devlet kavramını kapsamaz. Eyalet klasik devlet ifadesi yerine federe devlet ifadesi anlamına gelir. Yani, eyalet demek aslında ”devlet içinde devlet” anlamına gelir. Dünya üzerinde endüstriyelleşmiş birçok devlet bulunur. Bunlar arasında yer alan en önemlileri Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Japonya, Kanada ve Avustralya gibi ülkeler gelir. Bu ülkeler arasına şüphesiz Birleşik Krallık ve Fransa gibi ülkeleri de eklemek mümkündür. Ancak bu iki ülke anayasaları gereği diğer ülkelerden ayrılır. Başını Amerika Birleşik Devletleri’nin çektiği bazı ülkeler eyalet sistemine sahip oluşu ile bilinirler. Bunlar arasında Almanya, Japonya, Kanada ve Avustralya da yer alır. Bu ülkelerin tamamı son derece gelişmiş ekonomilere sahip olup, eyalet sistemini benimsemiş ülkelerdir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri gerek adı gerekse de sahip olduğu federal anayasa ile son derece ilgi çekicidir.

Amerika Birleşik Devletleri, 50 adet eyaletten oluşan birleşik bir federal devlettir. Bir devletin federal yapıda olması, onunun kendi kontrolü altında birden çok federe devlete sahip olması anlamına gelir. Federal devletler, federe devletlerden oluşan klasik devletlerdir. Klasik devlet ise gücünü anayasasından alan ve de uluslararası bir kimliği bulunan egemen bir güçtür. Bu anlamda Amerika Birleşik Devletleri gibi birçok devlet daha federal yapısı ile dikkat çeker. Bunlar arasında Almanya en önemlilerindendir. Almanya’da da 16 adet eyalet ve de dolayısı ile 16 federe devlet bulunur.

Eyalet Sistemi Nedir?Eyalet sisteminde her eyalet aslında bir devlettir. Ancak burada devlet kavramından kasıt, federe devlet olduğundan uluslararası kimliği bulunmayan bir yapı olarak karşımıza çıkar. Her eyaletin kendi sınırları dahilinde geçerli olan bir anayasası ve de bu anayasa uyarınca sahip olduğu yapıya göre başbakanı bulunur. Bu anlamda Amerika Birleşik Devletleri’nin 50 adet eyaleti bulunur ve de 50 adet eyalet anayasası vardır. Hiçbir eyalet anayasası, bağlı olduğu federal anayasadan aldığı yetkinin dışına çıkamaz. Yani burada 50 eyalet olsa da ülkenin federal çatı altında tek bir anayasası daha bulunur. Federal anayasa uyarınca, anayasa kendi sınırlarını belirlemiştir. Bu belirleme sayesinde kimi zaman sadece eyalet anayasasının yetkisi dahilinde olan konular olduğu gibi, kimi zaman da sadece federal anayasanın yetkili olduğu konular olabilmektedir.

Eğer iki anayasa arasında ya da başka bir ifade ile federal ve de federe anayasa arasında herhangi bir çatışma söz konusu olursa, bu durumda federal anayasanın ”üstünlük ilkesi” gereğince üstün olduğu kabul edilir. Yani, federal anayasa eyaletin anayasasından üstün kabul edilir. Eyalet sisteminde her eyalet kendi iç hukukunu federal anayasaya aykırı olmamak şartı ile düzenleyebilir. Buna başta ceza ve de idare hukuku alanları örnek verilebilir. Örneğin bazı eyaletlerde idam cezası kaldırılmışken bazılarında ise bu halen uygulanmaktadır.

Yazar:Emir Karasu

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku