Peynir altı suyu proteininin bir süt bileşeni olduğu göz önüne alındığında, çoğu kişi için tüketilmesi güvenli kabul edilmektedir, yalnız bu alerjisi olan veya belirli hassasiyetleri olan kişiler için geçerli değildir. Bununla birlikte FDA, peynir altı suyu proteinini herhangi bir tıbbi amaç veya sağlık iddiası için onaylamamıştır ve asla doktorun önerdiği veya reçete ettiği bir şey yerine kullanılmamalıdır. Peynir altı proteininin bazı sağlık açısından faydaları bulunmaktadır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
Atletik Performans
Kuvvet antrenmanı ile birlikte, peynir altı suyu proteini çoklu klinik çalışmalarda gücü ve yağsız kas kütlesini arttırmıştır. Ayrıca bir klinik çalışmada, peynir altı suyu proteini çalışma hızını da arttırmıştır.
Form
Güç ve kas kütlesi yaşla birlikte azalmaktadır. Kalori kısıtlaması diyeti sırasında, vücut yakıt için mevcut proteini kullanmaktadır. Peynir altı suyu protein takviyeleri vücuda bu diyet türü sırasında kas kütlesini korumak için gerekli amino asitleri vermektedir. 12 haftalık bir çalışma, 500 kalorisi azaltılmış diyette 158 kişinin lösinde yüksek bir peynir altı suyu protein fraksiyonu alırken daha fazla vücut yağını kaybettiğini ve daha yağsız kasları koruduğunu göstermiştir. Denekler, yüksek vücut yağına bağlı hastalık riskini azaltan % 6.1 vücut yağını kaybetmişlerdir. Kilo vermek için yapılan rejim süresince peynir altı suyu protein takviyesi alan 19 erkek ve 21 kadın üzerinde yapılan bir çalışmada soyabazlı bir takviye veya bir karbonhidrat takviyesine alanlara göre daha yağsız kas kütlelerini korumuşlardır.
Amino asit lösin , peynir altı suyu proteininde kas büyümesi için itici faktördür. Lösin takviyeleri alan sıçanlar, peynir altı suyu proteini ile kas protein sentezi üzerinde aynı etkiyi yaşamaktadır. Lösin peynir altı suyu proteinindeki amino asitlerin % 12’sini oluşturmaktadır ve vücuttaki kas büyümesini uyararak işlev görmektedir. Kardiyo, kuvvet antrenmanı ve hızlı yüksek yoğunluklu aralık egzersizi gibi egzersizler vücuttaki lösin seviyelerini % 30’a kadar önemli ölçüde azaltmaktadır. Yoğun egzersiz öncesinde veya sırasında peynir altı suyu proteini şeklinde lösin tüketilmesi kas proteinlerinin bozulmasını önlemiştir. Peynir altı suyu proteinindeki amino asitler egzersiz sonrası yağsız kas büyümesini de arttırmaktadır.
Cilt Sağlığı
Atopik dermatit
Bir meta-analiz, kısmen hidrolize peynir altı suyu formülü ile beslenen bebeklerin, inek sütü formülü ile beslenen bebeklere göre atopik dermatit geliştirme olasılığının yaklaşık yarısı olduğunu bulmuştur. Bununla birlikte, her ikisi de emzirmeye kıyasla dezavantajlıdır.
Sedef hastalığı
84 ila orta dereceli sedef hastalarında günde 5-10 g spesifik peynir altı suyu proteini ürünü 56 gün boyunca uygulama sonucudna Hekimin Global Değerlendirme (PGA) skorlarını iyileştirmiştir.
Akne
Peynir altı suyu proteinde bulunan insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1), akne kopmalarına bağlı sebum üretimini arttırmaktadır. Peynir altı suyu proteini insülini yükselterek cilt hücrelerinde artışa, cilt iltihabı ve yağ üretiminde akne oluşumunun artmasına neden olmaktadır.
Açlık
Yüksek proteinli diyetler, yemekten sonra kandaki amino asit konsantrasyonlarını artırarak tokluğu arttırmaktadır. Peynir altı suyu proteini, muhtemelen peynir altı suyu proteinindeki daha yüksek lösin seviyelerinden kaynaklanan kazein ve soya proteinleri gibi diğer protein takviyeleri ile karşılaştırıldığında açlıkta en güçlü azalmayı göstermektedir. Bir öğünde 90 dakika önce peynir altı suyu proteini almak, düşük kalorili alım durumunda bile tokluktan sorumlu hormonları (CCK ve GLP-1) artırmaktadır. Ve bu vücut daha erken ve daha az gıda ile tatmin edici bir duruma ulaştırmaktadır. Ayrıca, obez hastalar diyetlerine peynir altı suyu proteini ekledikten 4 hafta sonra karaciğer yağında önemli bir azalma yaşamıştır.
Tip 2 Diyabet
Tip 2 diyabetik deneklerde, bir yemek sırasında alınan peynir altı suyu proteini insülin yanıtını arttırmış ve kan şekeri seviyelerini önemli ölçüde azaltmıştır. Kanda düşük şeker seviyesini korumakla mücadele edenler, yemekten sonra glikoz seviyelerini azaltmak için yüksek bir karbonhidrat yeminden önce peynir altı suyu proteini tüketebilmektedirler.
Kan Basıncı
Peynir altı suyu proteini konsantresi ile takviye edilmiş fermente süt, hem farelerde hem de 
sağlıklı erkeklerde kan basıncını ve kolesterol seviyelerini düşürmüştür. Bu protein, yüksek tansiyonun tedavisinde yardımcı olan ve kardiyovasküler sağlığı iyileştiren laktokin adı verilen doğal bir biyoaktif peptit içermektedir. Yaygın yüksek tansiyonlu farmasötik ilaçlar laktokin için sentetik fakat daha güçlü bir ikame içermektedir. Altı haftalık protein takviyesi, aşırı kilolu kişilerde kan basıncını düşürebilmektedir.
Enflamasyon
Enflamasyon, vücudun doku hasarı ve patojenlere doğal cevabıdır. Bağışıklık sistemi doku onarımını tetikleyen yaralı hücreleri temizlemektedir. Ayrıca karaciğer inflamasyona yanıt olarak C-reaktif protein (CRP) üretmektedir. Bir meta-analiz, yüksek dozda peynir altı suyu proteininin (yaklaşık 45 g) CRP seviyelerini azaltabildiğini, ancak daha düşük dozların bir etkisi olmadığını ortaya koymuştur. Son zamanlarda felç geçirmiş olan 31 yaşlı hastanın (65-90 yaş) bir çalışmasında, peynir altı suyu proteini de iltihap belirteçlerini azaltmıştır. Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi IBD, sindirim sisteminde kronik iltihabı içermektedir. Peynir altı suyu proteini, Crohn hastalığı olan 30 hastada hem antioksidan savunmaları hem de iyi bakterileri artırarak bağırsak iltihabını ve bağırsak astarındaki hasarı azaltmıştır.
Kolesterol
Düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL- kolesterol) veya kötü kolesterol, kalp hastalığı, kalp krizi ve inme için önemli bir risk faktörüdür. Yüksek dozda peynir altı suyu proteini takviyesi alan 70 aşırı kilolu hasta kötü kolesterolde önemli bir azalma görülmüştür. Bununla birlikte, bir meta-analiz sadece LDL-kolesterolü etkilemeden kan triasilgliserolünde genel bir azalma göstermiştir.
Sindirim Sağlığı
Peynir altı suyu proteini bağırsakta iyi bakterilere yardımcı olan bir prebiyotik olarak kabul edilmektedir ve insan bağırsak bakterileri çalışmalarına göre, obezite ile ilişkili bakterilerin büyümesini baskılamaktadır. Peynir altı suyunda bulunan bir protein olan laktoferrin, sindirim sisteminden demir alımında önemli bir rol oynamaktadır. Demir, kırmızı kan hücrelerinde oksijen taşımak ve anemiyi önlemek için önemlidir. Laktoferrin, anti-kanser özellikleri gibi başka sağlık yararlarına sahip olsa da, bu etkileri uygulamak için peynir altı suyunda çok düşük miktarlarda olmaktadır.
Kanser Araştırması
Sıçan modellerinde glutatyon eksikliği birçok kanser türü ile yakından ilişkilidir. Artmış glutatyon düzeylerine sahip kanser hücreleri, kanser hücresi ölümünü indüklemeye çalışan kanser tedavisine direnmektedir. Peynir altı suyu proteini, normal hücrelerde glutatyon sentezini arttırırken, kanser hücrelerinde glutatyon seviyelerini azaltmaktadır. Bu protein konsantresini kullanmak, kanser terapilerine karşı dirençle mücadelede umut verici bir strateji olmaktadır. Bununla birlikte, bu henüz insanlarda araştırılmamıştır. Şimdilik, geleneksel kanser tedavilerinin yanında peynir altı suyu proteini kullanımını destekleyecek neredeyse yeterli kanıt bulunmamaktadır. Günümüzde kanser tedavisi gören kişiler, peynir altı suyu proteini kullanmadan önce doktoruyla görüşmeleri önemlidir.
Kaynakça:
menshealth.com
examine.com
today.com
coachmag.co.uk
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu