Marmara bölgesinin en doğusunda yer alan Sakarya ilinin kuzeyinde, Karadeniz bulunur. Kocaeli(İzmit), Bilecik, Düzce, Bolu illeri Sakarya’nın sınır komşularıdır. Sakarya coğrafi konumu neticesinde bir köprü gibi tüm geçiş yollarının üstünde bulunur.
MÖ’ye dayanan Sakarya tarihinde bir çok uygarlığa rastlanır. Frigler, Persler, Mekodonlar, Bithynia Krallığı, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlı döneminde Sakarya yerleşim merkezi olmuştur. Sakarya ismini Erenler ilçesinde bulunan Sakar Dede isimli evliyadan almıştır. Adapazarı isminin ise; eski dönemlerde iki akarsu arasında kalan ve bir ada görünümü veren yerleşim merkezinde kurulan pazara gelen köylülerin söyleyişlerinden geldiği söylenir.
Kısaca tarihini ele aldığımız Sakarya, çeşitli kültürel dokuların bir araya gelmesiyle meydana gelmiştir. Bu kültürel dokunun yanında Sakarya’nın doğal güzellikleri saymakla bitirilemeyecek kadar çoktur.
Sakarya ilini turistik açıdan ele aldığımızda doğal güzellikleri ve kültürel dokusu ön plana çıkmaktadır. Turizm potansiyelini oluşturan bu etkenlerin beraberinde oluşan alternatif turistik faaliyetlerle de Sakarya ili turizmine katkı sağlamaktadır.
Sakarya ilinin başlıca doğal güzellikleri sıralayacak olursak; Sapanca Gölü, Akyazı Kaplıcaları, Sakarya İl Ormanları, Çiğdem Yaylası, Soğucak Yaylası, Poyrazlar Gölü, Yeni Mahalle(Sakarya nehri ağzı), Acarlar Longozu(Su basar orman), Maden Deresi ve eşsiz kumuyla alabildiğine Karadeniz sahilini sayabiliriz. Sakarya bu doğal güzellikleriyle hem doğa tutkunlarına muhteşem güzellikler sunmakta hem de şifalı kaplıcaları, nefes açan yaylaları ve kumuyla sağlık turizm açısından da potansiyel oluşturmaktadır. Bunların yanın da sayamadığımız daha bir çok güzelliği ile ziyaretçilerini bekleyen Sakarya’nın doğal zenginliği ilin turizm faaliyetlerinin büyük kısmını kapsar.
Sapanca gölü, Bizans döneminden izler taşırken, göl kenarı ve tepelerde bulunan alabalık tesisleri ile muhteşem göl manzarasının yanında güzel damak tatları sunmaktadır. Yine Poyrazlar Gölü Mesire alanı doğayla iç içe keyifli piknik imkanları sunmaktadır.
Kuzeye Karadeniz kıyısına geldikçe hırçın Karadeniz ve Sakarya Nehrinin birbirine kavuştuğu Yenimahalle kendine has dokusu ve sürekli taze balık lokantaları ile huzuru ve muhteşemliği ziyaretçilerine sunar. Acarlar longozu bir tabiat harikası olarak barındırdığı tüm güzellikleri sergileyerek Türkiye’nin en büyük tek parça longozu unvanı ile adını duyurmaktadır. Maden deresine yöneldiğimizde tarihi kalıntıların arasından akan suyu ve tepelerdeki şelaleyi seyretmek için geldiğimiz bu yerde dinlenip piknik yapabileceğimiz mekanlar bizi karşılamaktadır. Akyazı’nın kuzuluk kaplıcalarında oluşturulan tesislerde bir çok rahatsızlığa şifa veren kaplıca sularından faydalanmak mümkün olmaktadır. Hendek’in yayları ise temiz havası ve mesire alanları ile tam bir doğa dopingi sağlar.
Sakarya doğal zenginliğinin yanı sıra kültürel çeşitliliği ile de ziyaretçilerine çok sayıda seçenek sunmaktadır. Bunların başında ise Tarihi Taraklı Evleri, Beşköprü(Jüstinyanus Köprüsü), Uzun Çarşı, Çark Mesire Yeri, Seyifler Kalesi, Harmantepe Kalesi, Paşalar Kalesi ve bir çok tarihi cami ve türbe olduğu gibi Atatürk müzesi, Kuva-yi Milliye Müzesi, Deprem Müzesi de kültür turizm açısından gezilecek yerler arasındadır.
Taraklı ilçesinde bulunan, günümüze kadar orijinalliğini bozmadan ulaşan Tarihi Taraklı Evleri karakteristik Osmanlı evleri özellikleri taşır. Üç katlı ahşap evlerin kimileri 300 yıllık tarihe sahiptir. Taraklı evlerinin yanında tarihi han, cami ve hisarda gezilecek yerler arasındadır.
Beşköprü(Jüstinyanus Köprüsü), imparator Jüstinyanus tarafından MS 558-560 yıllarında Sakarya nehrinin kollarından birinin üzerine kurulmuştur. Köprünün altından akan su zaman içinde kurumuştur. Kitabesi günümüze ulaşmayan köprüde yenileme çalışmaları yapılmıştır ve tekrar köprünün kemerleri altından su akışı sağlanması ile ilgili projeler üretilmiştir. Köprü Bizans döneminden günümüze ulaşmış en önemli eserlerdendir.
Sakarya, tesis ve tanıtım anlamında turizm yatırımlarında yetersiz kalmıştır. Fakat son yıllarda turizm çalışmalarına hız kazandırılarak elindeki kaynakların değerlendirilir hale getirilmesi için çalışmaktadır. Yerleşik halkın bilinçlendirilmesi ve yatırımın desteklenmesi ile kısa sürede turizm ivmesini yukarı çeviren Sakarya gelecek yıllarda iç turizm girdileri açısından kendine turizm hedefleri belirlemiştir. Yapılan çalışmalar neticesinde ortaya çıkan grafik Sakarya’nın planlanan süreçte hedeflediği çizgiye geleceğinin sinyallerini vermektedir.
Yazar:Gökhan Demirsan