Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Sinir Ağları ve Radyal Sistemler

0 474

Basit sinir yolları, birçok hayvanda, bir araya gelerek organize sinir sistemlerini oluştururlar. Hidra gibi sölenterlerde bile sinir sistemi, ayrı reseptör, iletici hücre ve efektör hücrelerden meydana gelmiştir. Bununla birlikte iletici hücreler, belirgin yollar oluşturmaktan çok, tüm vücuda Sinir Ağları ve Radyal Sistemleryayılmış bir sinir ağı yaparlar. Merkezi bir kontrol yoktur. İmpulslar, uyarımın başlangıç noktasından komşu bölgelere doğru yavaş bir yayılma gösterir. Birçok sinir telinde iletim her iki yöne de olurken az sayıdaki telde sadece bir yöne doğru meydana gelir. Bu çeşit bir organizasyon, tek çıkış yolu olan dokunaçlarını ya da gövdesinin temas edilen kısmını hareket ettirmek olan böyle sesil bir hayvan için çok uygundur. Sinir ağı reaksiyonları, genellikle lokal hareketlerde ve bazı hayvanlarda iğneleyici kapsüllerin (nematosistler) patlatılarak potansiyel ava batırılmasında işlev görür. Karmaşık reaksiyonların koordine edildiği bir merkezden yoksun olan böyle bir sistem, ancak sınırlı sayıda davranış biçimi üretebilir. Diğer sölenterler bir dereceye kadar merkezileşme gösterirler. Örnegin denizanasında, şemsiye şeklindeki gövdenin “kenar” kısmında bir sinir halkası vardır. Diğer nöronlar bu halkaya bağlanırlar ve böylece hayvanın bir tarafından diğerine iletim, rastgele yerleşmiş yollar içeren basit bir sinir ağına görülebilecek olandan daha hızlı ve daha organizedir. Bu merkezileşme, denizanasının gövdesinin ritmik, koordineli kasılmalarıyla ortaya çıkan yüzme hareketlerinde kendisini gösterir.

Omurgalılarda Sinir Sistemi

Omurgalıların merkezi sinir sistemi (omurilik ve beyin), birçok önemli açıdan halkalısolucanlarınkinden ve eklembacaklılarınkinden farklılık gösterir:
1.Omurgalı omuriliği bir tanedir; dorsal olarak yerleşmiştir; embriyoda, ortasında merkezi bir kanal olan bir tüp olarak gelişir ve bu tüp, varlığınıSinir Ağları ve Radyal Sistemler bir kalıntı şeklinde erginde de korur. Öte yandan, halkalısolucan ve eklembacaklıların kordonları çifttir (yan yana uzanan ve bazen kısmen kaynaşmış iki kordon) ventral olarak yerleşmişlerdir ve her zaman kesiksiz olarak uzanırlar.
2.Omurgalı omuriliği, bir dizi gangliyon ve bunları bağlayan yollar şeklinde belirgin bir organizasyon göstermez.
3.Her ne kadar omurgalılardaki birçok koordinasyon işlevi halen daha omurilikte başarılıyorsa da, beyin olağanüstü gelişme göstermiş ve sinir sisteminin tümü üzerindeki baskınlığı, herhangi bir halkalısolucan ve eklembacaklı beyininden çok daha fazladır. Karmaşık davranış biçimlerini kontrol eden sinir yollarının tamamı beyinde yer almıştır. Kısaca omurgalı beyni, hemen hemen tüm gövde işlevlerinin tek kontrol merkezidir.

Kaynakça:

https://www.sciencedirect.com

Yazar: Taner Tunç

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku