Temiz teknoloji aynı zamanda cleantech, yeşil teknoloji veya greentech olarak da adlandırılır. Temel olarak doğal kaynakların kullanımını azaltan veya optimize eden, aynı zamanda teknolojinin gezegen ve ekosistemleri üzerindeki olumsuz etkisini azaltan bir dizi teknolojiyi tanımlar. Bu tür teknolojilere örnek olarak rüzgar ve dalga gücü gibi nispeten yeni sürdürülebilir enerji kaynakları veya akıllı elektrik şebekeleri gibi geliştirilmiş geleneksel enerji üretim süreçleri verilebilir. Temiz teknoloji, iklim değişikliği ve bunun dünyamız üzerindeki etkileri konusunda artan farkındalık nedeniyle son yıllarda giderek daha önemli hale gelmiştir. Temiz teknoloji, çevresel zararı kaynağında önler. Temiz teknoloji, doğal kaynakların, enerjinin en rasyonel kullanımını sağlamak ve çevre kalitesini korumak için insanoğlunun ihtiyaçları dahilinde bilgi, yöntem ve araçların pratik uygulamasıdır.
Temiz Teknoloji Türleri
Temiz teknoloji türleri için üç olasılık vardır:
- Oturmuş Teknoloji
Nispeten ucuz olan olgun, oturmuş teknoloji fazla teknik yardım gerektirmez. Daha hızlı çalışır, ancak daha az rekabetçidir. Çevresel etkileri genellikle daha fazladır. - Gelişmekte Olan Teknoloji
Gelişmekte olan teknoloji daha maliyetlidir. Ekipmanın kullanım ömrü boyunca rekabetçi olmaya devam eder, ancak daha fazla teknik yardım ve yerel bilgi birikimi gerektirir. Çevresel etkileri daha azdır. - Gelişmiş Teknoloji
Son çıkan gelişmiş teknoloji pahalıdır. Yüksek düzeyde, yerel teknik beceri gerektirir ve çıktı kapasitesi açısından çok rekabetçidir. Çevresel etkileri değişken olmakla birlikte kaza durumunda ciddi boyutlardadır.
Temiz Teknolojinin Amaçları
Ekonomik olarak uygulanabilir olmak, yaşam kalitesini artırmak ve çevre üzerinde olumlu etkilere sahip olmak temiz teknolojinin hedefleri arasındadır. Toplumları temiz teknolojilerle yönetmenin birçok avantajı vardır. Temiz teknoloji çözümleri karbon emisyonlarının azaltılmasına, böylece genel karbon ayak izinin düşmesine, enerji verimliliğinin artırılmasına, atık üretimini azaltarak çevre kalitesini korumaya veya iyileştirmeye ve temiz enerjiye erişimin iyileştirilmesine yardımcı olurlar.
Uygun Temiz Teknoloji için Argümanlar
Aşağıda uygun bir temiz teknoloji için argümanlar yer almaktadır:
1- Sermaye ve İstihdam
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin karakteristik bir özelliği, özellikle kırsal alanlarda atıl insan gücünün bolluğudur. Temiz teknolojinin amacı, işsizliği önlemek ve ekonomide temiz çevreyi korumak için üretim sürecine iş gücü girdisini artırmaktır.
2-Daha Az Kirlilik ve Atık
Temiz teknolojinin lehine olan bir başka argüman da kirlilik seviyesini azaltması ve daha az israf yaratmasıdır.
3-Daha Az Risk
Temiz teknoloji, endüstride çalışanların karşılaştıkları sağlık sorunları açısından daha az risklidir.
4-Verimli Kullanım
Temiz teknoloji, kirlilik seviyesinde azalma, ham madde enerjisinde tasarruf, atık yönetimi maliyetlerinde azalma, işçilerin sağlık risklerinde azalma ve verimlilik artışı sağlayarak endüstride verimliliği artırır.
Temel Temiz Teknoloji Sektörleri
Temiz teknoloji endüstrisindeki mevcut kilit sektörler şunlardır:
-Fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmak için sürdürülebilir enerji ve enerji optimizasyonu
-İhtiyacı olan herkese temiz su sağlanması
-Kirlilik azaltma
-Geri dönüşüm ve atık yönetimi
*Sürdürülebilir Enerji ve Enerji Optimizasyonu
Birçok teknoloji, sürdürülebilir enerji kaynakları kullanır veya karbon yakıtlarına bağımlılığı azaltmak için enerji kullanımını optimize eder. Nükleer füzyondaki atılım başta olmak üzere temiz teknolojide son dönemde pek çok gelişme yaşanırken, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesinde de istikrarlı bir eğilim olmuştur.
Rüzgar enerjisi: Bu sürdürülebilir kaynak, genellikle açık denizde bulunan geniş rüzgar çiftlikleri şeklinde kullanılır. Bir rüzgar çiftliği, inşa edildikten sonra herhangi bir sera gazı emisyonu üretmeden elektrik üreten, birbirine bağlı büyük bir bireysel rüzgar türbini grubunu içerir.
Hidroelektrik güç: Bu, elektrik üretmek için düşen veya akan suyun yer çekimi kuvvetinin kullanılması anlamına gelir. Bir hidroelektrik santral inşa edildikten sonra, fosil yakıt temelli tekniklerle karşılaştırıldığında son derece düşük seviyelerde sera gazı üretecektir.
Güneş enerjisi: Güneş enerjisinden elektrik üretmek için iki teknik kullanılır; fotovoltaik (PV) veya yoğunlaştırılmış (konsantre) güneş enerjisi (solar) sistemler. İlki, ışığı doğrudan elektrik akımına dönüştürmek için fotovoltaik etkiyi kullanırken, ikincisi bir ışık demetini doğrudan küçük bir alana odaklamak için lensler (mercekler) veya aynalar kullanır. Bu, daha sonra elektrik üretmek için bir ısı motorunu çalıştıran ısıya dönüştürülür.
Jeotermal enerji: Bu basitçe dünyanın kendisinden gelen ısıdır. Bu ısı, ısı motorlarını çalıştırmak ve elektrik üretmek üzere suyu ısıtmak için yoğunlaştırılmış solar sistemler için yönlendirilmiş ışık ışınlarına benzer şekilde kullanılabilir veya binalardaki sistemler, alan ısıtması için dünyanın doğal olarak oluşan termal enerjisini yakalayabilir.
Akıllı enerji: Nesnelerin İnterneti’nin (IoT) ortaya çıkmasıyla mümkün hale gelen bağlantılı enerji tüketimi, otomatik enerji dağıtımı ve duyarlı enerji tedariki ile enerji kullanımının optimize edilebileceği sayısız yolu ifade eder.
Enerji azaltımı: Bu, otomatik sistemler, insan davranışı yönetimi, sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir bina yönetimi dahil olmak üzere enerji kullanımının talep tarafından azaltıldığı tüm yolları kapsar. Yeşil bina uygulamaları gibi temiz enerji kaynakları tipik olarak yerel kaynaklı malzemeler ve enerji verimli teknolojiler kullanmaktadır. Ayrıca enerji verimliliğini en üst düzeye çıkarmak için genellikle doğal aydınlatma ve yalıtım özelliğine sahiptirler. Bu teknolojilere yatırım yapılarak gezegenin gelecek nesiller için sürdürülebilir kalması sağlanabilir.
*Temiz su
Su arıtma: İnsan tüketimi için güvenli olmasını sağlamak amacıyla ham suyun arıtılması anlamına gelir.
Atık su arıtımı: Atık suyun daha sonra su döngüsüne girebilecek veya yeniden kullanılabilecek suya dönüştürülmesi atık su arıtımı olarak adlandırılır.
*Kirlilik Azaltma
Emisyon kontrolü: Temiz teknoloji gelişmeye devam ederken, emisyonları azaltmak ve küresel enerji hedeflerine ulaşmak için mevcut tüm seçenekleri keşfetmek önemlidir. Küresel emisyonları azaltmak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Yukarıda listelenen sürdürülebilir enerji kaynakları gibi temiz teknolojilerin benimsenmesinin yanı sıra geleneksel benzinli araçlardan biyoyakıt ve elektrikli araçlara geçiş, emisyonları kontrol etmek için önerilen yollardan sadece birkaçıdır.
Kirleticilerin izlenmesi: Tarafsız, doğru izleme raporları oluşturmak için uyduların ve insansız hava araçlarının (dronların) kullanımı da dahil olmak üzere, hava kirletici seviyelerinin izlenmesine yönelik hava izleme istasyonları ve benzer teknikler dünya çapında kullanılmaktadır.
Kirlenmiş sahaların ıslahı: Hükumet veya diğer arazi ıslah yetkilileri tarafından bir mahallin çevresel ıslahı için bir talep bulunduğunda, arazi sahipleri tarafından mahallin insanlar ve hayvanlar için güvenli hale getirilmesini sağlamak için derhal harekete geçilmelidir. Bu, kirleticileri ve kontaminantları gidererek toprağın, yeraltı suyunun, yüzey suyunun veya tortunun temizlenmesini içerebilir.
*Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi
Tüketim ürünlerinin geri dönüştürülmesi: Günümüz pazarındaki tüketim ürünlerinin çoğunluğu, geri dönüştürülebilen birçok parçaya veya bileşene sahiptir. Bir ürün “tüketici sonrası” aşamasına ulaştığında, düzenli atık depolama alanlarına gitmemesi için doğru bir şekilde ayrıştırılmalı ya da tasnif edilmelidir.
Toksik atıkların azaltılması ve arıtılması: Genellikle tehlikeli kimyasallar veya materyaller biçimindeki zehirli veya tehlikeli atıklar çok dikkatli bir şekilde işlenmelidir. Çoğu hükumetin zehirli (toksik) ve tehlikeli atıkların azaltılması, toplanması, işlenmesi ve düzenlenmesine yönelik planları vardır. Temiz teknolojinin gelişiminin temelinde bilgi ve iletişim teknolojisi, malzeme bilimi, nanoteknoloji, yarı iletkenler ve elektronik alanlarındaki gelişmeler yatmaktadır.
Yenilenebilir Enerji ve Temiz Teknoloji Arasındaki Fark
Pek çok benzerlik olsa da ve genellikle karıştırılsa da, yenilenebilir enerji ve temiz teknoloji birbirinden farklı iki kavramdır. Yenilenebilir enerji, güneş, rüzgar, jeotermal veya hidroelektrik enerji gibi sürekli olarak yenilenen ve tekrar tekrar kullanılabilen herhangi bir enerji türünü ifade eder. Yenilenebilir enerji kaynakları, yenilenemeyen kaynaklar gibi asla tükenmez veya kalitesi bozulmaz. Öte yandan temiz ya da yeşil teknoloji, olumsuz çevresel etkileri azaltan veya ortadan kaldıran ürün ve uygulamaları tanımlamak için kullanılan geniş bir terimdir. Bu da karbon ayak izini azalttıklarını söylemenin başka bir yoludur. Temiz teknoloji örnekleri arasında enerji tasarruflu ampuller, yeşil bina teknikleri, elektrikli araçlar, çatı üstü güneş sistemleri, LED aydınlatma, batarya depolama çözümleri ve verimli yalıtım yer alır. Temiz teknoloji, geleneksel üretim tekniklerine kıyasla çevre üzerinde daha az etkisi olan süreçleri ve bileşenleri kullanır. Bu, üretim için geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanılmasını veya bazı durumlarda gezegenin ekosistemine daha az etkisi olan alternatif prosedürleri içerebilir
ÇSY ve Temiz Teknoloji
Bazı yönlerden benzerlik gösterse de, ÇSY (veya İngilizcedeki kısaltması ESG) ve temiz teknoloji, çevresel sürdürülebilirliğe yönelik iki farklı yaklaşımdır. ÇSY, şirketlerin sosyal ve çevresel politikalarını veya davranışlarını ifade eder. ÇSY (çevresel, sosyal ve yönetişim), şirketlerin yatırımcılar ve paydaşlar için değer yaratmaya devam ederken çevresel etkilerini nasıl azaltabileceklerine odaklanan bir yaklaşımdır. Bu, bir şirketin tedarik zincirindeki faaliyetlerinin enerji kullanımı, atık yönetimi, su tüketimi ve daha fazlası açısından etkilerinin değerlendirilmesini içerir. Buna karşılık, temiz teknoloji, enerji üretimi ve tüketiminin çevresel etkisini azaltmak için tasarlanmış belirli bir teknolojiler dizisidir. Bu iki yaklaşım birbirini dışlamaz, işletmelerin ve toplumun çevresel etkilerini azaltmak için hem ÇSY hem de temiz teknoloji kullanılabilir. Örneğin, bir şirket aynı anda verimli aydınlatma gibi temiz teknoloji çözümlerine yatırım yaparken veya LEEDS (Enerji ve Çevre Tasarımında Liderlik) sertifikasını benimserken ÇSY uygulamalarını faaliyetlerine dâhil edebilir.
Endüstride Temiz Teknoloji
Endüstride temiz teknoloji, daha verimli, uygun maliyetli ve çevre dostu süreçlere geçmek anlamına gelir ancak aynı zamanda, beklenen tüm harika yenilikleri de sunar. Ön planda olan LED aydınlatma ve akıllı sensörler, geleneksel aydınlatma çözümlerinin kullandığı enerjinin çok daha azını kullanır. Bir sokakta kaç binada kaç tane ampul olduğu düşünülürse, ardından bu rakam şehirdeki tüm sokaklarla çarpılırsa enerji verimliliğinin önemi daha iyi anlaşılır. Ancak LED ışıklar bu elektrik talebini 20 yıl öncesine göre 1/1000 oranında azaltmıştır. Bu teknoloji, sadece birkaç örnek vermek gerekirse, üretim tesisleri, depolar ve perakende satış mağazaları gibi çeşitli endüstri ortamlarında kullanılabilir. Bu, temiz teknolojinin işletmelerin enerji maliyetlerini düşürmesine ve aynı zamanda çalışanlar için daha sağlıklı bir iç ortam yaratmasına nasıl yardımcı olabileceğinin yalnızca bir örneğidir. Emisyonları azaltmak ve maliyetlerden tasarruf etmek için sessiz makineler, atık su geri dönüşümü, güneş enerjisi sistemleri ve diğer birçok etkili yol vardır.
Temiz teknoloji aynı zamanda açık piyasada satılabilen veya ticareti yapılabilen karbon kredileri gibi endüstri fırsatları da sunmaktadır. Tüm bunlar, sanayide temiz teknolojinin iyi bir fikir olmanın ötesinde modern iş dünyasının vazgeçilmez bir parçası olduğunu göstermektedir.
Not: Karbon kredileri, sertifikalı iklim eylemi projelerinden elde edilen ölçülebilir, doğrulanabilir emisyon azaltımlarıdır. Bu projeler, sera gazı emisyonlarını azaltır, ortadan kaldırır veya önler. Karbon dengeleme olarak da bilinen karbon kredileri, havadan uzak tutulan veya havadan uzaklaştırılan sera gazı miktarlarını temsil eden sertifikalardır. Bir kredi, bir ton karbondioksit veya eşdeğer miktarda farklı bir sera gazının emisyonuna izin verir.
Gelişmekte Olan Ekonomilerde Temiz Teknoloji
Gelişmekte olan ülkelerin kendi sorunları vardır. Artan nüfusla birlikte daha fazla insan, temiz suyun kıtlaştığı ve kaynakların kendini yenileyebileceğinden daha hızlı tüketildiği şehirlere göç etmektedir. Bu ülkelerin ayrıca evlere, hastanelere ve okullara güç sağlamak için enerjiye ihtiyacı vardır. Ancak bu ülkelerde fosil yakıtların yakılması, başa çıkabileceklerinden daha fazla kirliliğe yol açar ve milyonlarca insan için sağlık sorunlarına neden olur. Temiz teknolojiler, enerjinin yanı sıra su tasarrufuna da yardımcı olabilir; bu da özellikle temiz içme suyuna erişimin sınırlı olduğu yerlerde faydalı olabilir. Gelişmekte olan ülkeler, altyapı ve kaynak eksikliği nedeniyle iklim değişikliğinin etkilerini gelişmiş ülkelere kıyasla daha çabuk hissetmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde iklim değişikliğinin etkileri potansiyel olarak daha fazla zarar vericidir, çünkü genellikle iklim değişikliğine uyum sağlamak ve etkilerini azaltmak için gerekli kaynaklardan yoksundurlar. Temiz teknoloji, gelişmekte olan ülkelerin sürdürülebilir kalkınmaya ulaşmalarına yardımcı olmak için önemli bir araçtır. Bu tür teknolojiler hava kirliliğini azaltmaya, enerji verimliliğini artırmaya, doğal kaynakları korumaya ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya yardımcı olur. Ancak gelişmekte olan ülkeler küresel emisyonların sadece küçük bir kısmından sorumludur ve temiz teknolojiye yatırım yapmak için uluslararası toplumun desteğine ihtiyaç duymaktadır.
Temiz Teknolojinin Önündeki Engeller
Temiz üretim teknolojisinin önünde üç engel bulunmaktadır:
Birincisi, birçok endüstri, temiz üretim teknolojilerinin kullanılmasının üretim maliyetlerini gerçekten azalttığına ikna olmamıştır.
İkincisi, bilgi eksikliği vardır. Doğrusunu söylemek gerekirse, kirliliği önleyecek yeni teknolojilere ilişkin pratik verilerin her zaman mevcut olmadığı ve eldeki verilerin de yenilikçi çözümlerden ziyade boru çıkışı ya da boru sonu (bertaraf öncesi işlemler) çözümlere vurgu yaptığı bir gerçektir.
Üçüncüsü, temiz üretime yönelik teknolojilerin transferi, öncelikle bazı ülkelerdeki zayıf veya yetersiz uygulanan çevre düzenlemeleri nedeniyle engellenmektedir.
Teknoloji Transferi
Sürdürülebilir kalkınma, çevrenin korunmasını ve dünya kaynaklarının verimli kullanılmasını içeren daha geniş bir konudur. Bu, tüm dünyada üretim süreçlerinde çevreye duyarlı teknolojilerin geliştirilmesini ve kullanılmasını zorunlu kılar, ancak gelişmekte olan birçok ülke bilimsel bilgi birikiminden yoksundur ve kaynak kısıtlamalarıyla karşı karşıyadır. Dahası, teknolojilerin kendi başlarına geliştirilmesi uzun yıllar alabilir ve bu arada eski teknolojinin kullanılması, kendi açılarından daha fazla çevresel felaketlere yol açabilir. Bu durumda, çevreye duyarlı teknolojilerin gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere transferi, sürdürülebilir kalkınma stratejilerinin önemli bir parçası haline gelir. Ayrıca, gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere teknoloji transferi temel olarak 2 mekanizma aracılığıyla gerçekleşebilir.
1-Teknolojiler gelişmiş ülkelerden tek seferlik ödeme veya belirli bir süre boyunca telif hakkı veya her ikisini birden içeren anlaşmalar yoluyla ithal edilebilir. Anlaşma, lisanslama, taşeronluk, İsim hakkını kullanma (imtiyaz anlaşması), markanın kiralanması veya yönetim sözleşmeleri vb. şeklinde olabilir.
2- Çevreye duyarlı teknolojiler ortak girişimler veya anahtar teslim sözleşmeler şeklinde ortaya çıkabilecek doğrudan yabancı yatırım yoluyla edinilebilir.
Teknoloji transferi konusu, tüm ülkelerin çevreye duyarlı teknolojiye adil ve karşılanabilir, uygun maliyetli bir temelde erişmesi sorununu içerir. Birçok gelişmekte olan ülke teknolojik değişimi yönetme konusunda çok az yeteneğe sahiptir. Herhangi bir ülkede yeni teknolojinin uygulamaya konulması ancak mevcut insan kaynakları, kurumlar ve finansmanla uyumlu olduğu takdirde başarılı olacaktır. Teknolojinin başarılı bir şekilde transfer edilebilmesi için yerli bir talebin olması gerekmektedir. Çoğu durumda, gelişmiş sanayileşmiş ülkeler kendi çevre odaklı ürün ve işleme standartlarını zaten belirlemişlerdir. Ürünler için standartların kullanılması sadece sürdürülebilir üretimi teşvik etmeyecek, aynı zamanda ticareti geliştirecek ve gelişmekte olan ülkelerin uluslararası rekabet gücünü artıracaktır. Temel gerçek şu ki, az gelişmiş ülkelerin çevreye duyarlı teknolojilere erişimi sınırlıdır. Sanayileşmiş gelişmiş ülkelerin pazarlarına erişimleri, ticaret engelleri tarafından ciddi şekilde tehdit altında olmaya devam etmektedir. Dahası, birçok sanayileşmiş ülke kirli sanayilerini nispeten daha az gelişmiş ülkelere kaydırma eğilimindedir. Kirli endüstriler, kendi ülkelerindeki sıkı düzenlemeler nedeniyle yer değiştirmektedir. Burada, gelişmekte olan ülkelere teknoloji transferinin bedelini kim ödeyecek sorusu ortaya çıkmaktadır. Bugüne kadar çevreyi en çok kirleten ve dünyanın doğal kaynaklarının sınırsız kullanımından yararlanan gelişmekte olan ülkelerin çoğu, küresel çevrenin onarılması ve sürdürülmesi için mali sorumluluğun çoğunu üstlenmelidir. Dış borç yükü ve elverişsiz ticaret koşulları altında ezilen gelişmekte olan ülkeler, teknoloji transferinin maliyetini karşılayamayacaklarını söylemektedir. Birçok durumda, yeni teknolojiler özel sektör tarafından geliştirilmekte ve sahiplenilmekte, teknoloji transferi konusunda patentler ve fikri mülkiyet hakları çok önemli hale gelmektedir. Fikri mülkiyet hakları fikirlerin sahipliğine ilişkin, patentler ise belirli ürünlerin üretilmesine ilişkin haklardır. Çevreye duyarlı teknolojilerin patentleri genellikle özel sektöre aittir ve hükumetler genellikle patentli teknolojilerin transferini dikte edemezler.
Bazı gelişmiş ülkeler, teknolojinin diğer ülkelere transferi sorunuyla ilgili olarak, yaratıcılığın, fikri mülkiyet hakları sahibine adil bir şekilde tazminat ödenmesi gereken doğal bir kaynak olduğunu savunmaktadır. Ayrıca, yeni teknolojilerin icadının ödülü, ev sahibi ülkelerin mucitlerine verilmeli ve onların manevi fikri mülkiyet hakları korunmalıdır. Sonuç olarak, çevreye duyarlı yeni teknolojiler, alıcı ülkenin patente riayet etmeyeceği ve dünyanın diğer ülkelerine satılmak üzere taklitlerini üreteceği şüphesiyle diğer ülkelerin kullanımına sunulmamaktadır.
Geleceğin Temiz Teknolojisi
Teknoloji alanı o kadar hızlı değişmektedir ki geleceğin ne getireceğini tahmin etmek zor olabilir. Elektrikli uçaklardan dikey tarıma, su ürünleri yetiştiriciliğine, gelişmiş akülü bisiklet tasarımlarına ve banliyö araçları için drone teknolojisinin kullanımına kadar olanaklar sonsuzdur. Grafen bazlı kaplamalar ve kendi kendini iyileştiren maddeler gibi yeni kaynaklar ve malzemeler ulaşım sistemlerinde devrim yaratacaktır. Otonom sürüş teknolojisinin otomobillerde, otobüslerde, trenlerde ve hatta kargo gemilerinde kullanılması muhtemeldir. Ayrıca çevresel koşullara göre karar verebilen yapay zeka alanındaki gelişmeler sayesinde akıllı evler gerçeğe dönüşecektir. Son olarak, akıllı şebekelerin geliştirilmesi, enerji kullanımının ve verimliliğinin daha iyi yönetilmesini sağlayacaktır. Temiz teknolojideki bu ilerlemelerin, gelecekte hayatlarımızı nasıl yaşayacağımız üzerinde kesinlikle büyük bir etkisi olacaktır. Potansiyel kaynaklar için Ay’ın yüzeyini keşfetmek üzere solar termal (güneş enerjisi) tahrik gibi teknolojilerin geliştirildiği aya geri dönüleceği de unutulmamalıdır. Tüm bu heyecan verici değişikliklerle birlikte bir şeyden emin olunabilir: geleceğin temiz teknolojisi hayal edilenden daha iyi olacaktır.
Temiz Teknoloji ve Düzenlemeler
Kanada, Japonya ve Almanya temiz teknoloji geliştirme konusunda ön sıralarda yer almaktadır. Amerika Birleşik Devletleri de en büyük gayri safi yurt içi hasılalardan birine sahip olmasına rağmen, şu anda diğer gelişmiş ülkelere kıyasla güçlü bir sanayi veya ekonomiye sahip olmasa da, bu alanda yer almaktadır. Dünya çapında temiz teknoloji inovasyonuna yatırım yapan birçok şirket olduğu için, temiz teknoloji endüstrisinin düzenlenmesine yönelik sürekli artan bir ihtiyaç da vardır. Dünyanın dört bir yanındaki hükumetler, iklim değişikliğiyle mücadele etmek amacıyla emisyonları azaltmak ve daha sürdürülebilir uygulamaları teşvik etmek için tasarlanmış düzenlemeleri giderek daha fazla uygulamaya koymaktadır. Bu düzenlemeler, tüketici ve endüstriyel davranışları etkilemenin yanı sıra yeşil ekonomik büyümeyi yönlendirme potansiyeline sahip temiz teknolojilerin gelişimini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Bu tür düzenleme örnekleri arasında yenilenebilir enerji hedefleri, karbon fiyatlandırma planları, yeşil bina standartları ve atık yönetimi yasaları yer alır. Karbon fiyatlandırması, emisyona bir ücret koyarak ve/veya daha az emisyon için bir teşvik sunarak sera gazı emisyonlarını azaltır. Hükumetler veya piyasalar tarafından belirlenen karbon fiyatları, bir ülkenin toplam emisyonlarının bir kısmını kapsar ve salınan her bir ton için bir vergi veya ücret yoluyla CO2 yayıcılarını ücretlendirir. Karbon fiyatlandırması ile karbon kredileri arasındaki fark vardır. Karbon vergileri, kullanımlarını caydırmak ve yeşil enerjiye geçişi teşvik etmek için fosil yakıt emisyonlarına konulan bir fiyat etiketidir. Karbon kredileri, endüstriler, şirketler veya ülkeler için maksimum düzeyde karbon emisyonu belirleyen, ticareti yapılabilir sertifikalar veya izinlerdir.
Sonuç olarak, tüm temiz teknoloji çözümleri, insan kaynaklı iklim değişikliğini olumlu yönde etkilemeyi amaçlar. Temiz teknoloji çözümlerinin ekonomik olarak uygulanabilir olması, yatırımı ve daha fazla gelişmeyi çekmek için karlı işletmeler haline gelme potansiyeline sahip olması da önemlidir. Ek olarak, şu anda karsız olduğu düşünülen temiz teknoloji petrol fiyatlarının giderek istikrarsız hale gelmesiyle gelecekte daha uygulanabilir hale gelebilir. Bu nedenle temiz teknoloji çözümleri, diğer teknoloji yatırım türlerine kıyasla daha geniş bir kriter yelpazesine göre karlı kabul edilir. İklim tahminlerinin yanı sıra piyasa tahminleri de temiz teknoloji yatırımları üzerinde etkili olmaktadır ve hiçbir şey yapmamanın yeryüzündeki yaşama nihai maliyeti, bazı yatırımcılar ve finansman kuruluşları için risklerden ve harcamalardan daha ağır basabilmektedir.
Kaynakça:
https://www.yourarticlelibrary.com/economics/environmental-economics/clean-technology-meaning-types-objectives-and-obstacles-to-clean-technology/39669
https://www.esgthereport.com/what-is-esg/the-e-in-esg/what-is-clean-technology/
https://www.azocleantech.com/article.aspx?ArticleID=532
https://www.plumemag.com/temiz-teknoloji-nedir-temiz-enerji-nedir/
https://www.engeenergy.com/Temiz-Enerji-Neden-Onemlidir-60
https://www.sentrum.com.tr/blog/temiz-enerji-ne-demektir
Yazar: Müşerref ÖZDAŞ