Aile toplumu oluşturan temel taşlardan en önemlisidir. Aile kendi içinde küçük büyük bireylerin olduğu çeşitli vasıflara sahip kan bağı olan insanların oluşturduğu en küçük topluluktur. Bu topluluğa bir başka deyişle çekirdek ailede denmektedir.
Her ailenin kendine özgü biçimi ve bireyleri vardır. yani bir başka deyişle kişi sayısı ve akrabalık derecesi. Örneğin anne, baba ve çocuk/çocuklardan oluşan aileler çekirdek aile olarak adlandırılır. Bunun bir kademe üstü ise kişi sayısı biraz daha fazla olan geniş ailedir. Geniş aile ise çekirdek aile ile birlikte, dede babaanne ve anneanne gibi kan bağı olan kişilerinde bulunmasıdır. Bir çok ailenin bir araya gelmesiyle de toplum, topluluk gibi kavramlar oluşmaktadır. Aile yaşantısı ve yapısı ise yöreden yöreye, bölgeden bölgeye değişiklik göstermektedir. Farklılık göstermeyen tek şey, çocuğun aileden gördükleri ve yansıttıklarıdır. Çocuklar ailelerinden ne alırsa bunu yaşantılarına ve çevrelerine yansıtan küçük ve saf bireylerdir yani bir değişle çocuk ailesinin aynası gibidir. Her ailenin ise kendine özgü kural ve kendi içinde iletişim şekli vardır. Bu kurallar ve iletişim şekli çocuğu rol model aldığı anne yada babadan direk olarak etkilemektedir. Buna çocukta motor öğrenme yoluyla taklit etme denir. Çocuklar aile içi iletişim ve kurallardan karakterini belirlerken yüzde doksan etkilenmektedir. Bu nedenle aile içinde anne babaların oldukça özenli olmaları büyük önem taşır. Çünkü topluma bilinçli bir birey kazandırmak için aile içi iletişim çok büyük önem taşımaktadır. Peki çocuğa iyi örnek olup, karakterinde güzel imzalar oluşması için aile içinde nasıl davranılmalı, nasıl iletişim kurulmalı?
Aile içi iletişim kuralları
– İlk olarak karşılıklı çıkarsız ve koşulsuz sevgi olmalı
– Özellikle çocuklar olmak üzere, duyulan sevgi hissettirilmeli
– Teşekkür etme, izin alma, özür dileme gibi kelimeler her yeri geldiğinde kullanılmalı
– Çocuğu da bir birey yerine koyup onunla ilgili bütün konularda fikrinin alınması
– Çocuğun önünde tartışma, inatlaşma, küsme gibi eylemler yapılmamalı
– Anne babaların kendi aralarında aile kendilerine özgü sevimli sözler söyleyerek çocuğa hem neşeli hem de duygusal mesajlar vermek
– Hata yapıldığı zaman ceza sunulmalı fakat sunulan ceza tehdit mahiyetli sık sık hatırlatılmamalı
– Aile bireylerinin özellikle hepsinin bir arada olduğu vakitler belirlenerek her hafta mutlaka bir etkinlik yapılmalı ( sinema, piknik, yürüyüş gibi )
– Aile içinde büyüklere saygınlık ve küçüklere sevgi gösterilerek bunun çocuğa işlenmesi sağlanmalı
– Ailede müsait olan bir yetişkin önderliğinde günlük kitap okuma saati uygulanmalı
aile içi iletişimi düzenleme ve çocuğa iyi örnek olabilme konusunda yukarıdaki kurallara uymak oldukça önem taşımaktadır. Bu eylemler sonucunda çocuk kişilik gelişiminde oldukça iyi şeyler kapar ve bilinç altına işler. Bu çocuğun, çocukluk dönemi yanı sıra bütün hayatı boyunca yaşam tarzı halini alır. Bunun sonucu ise toplum kurallarının iyi tanıyan saygın bir birey olarak topluma faydalı bir yetişkin olur. İstisnalar istatistik dışı bırakılırsa, toplum ahlakını koruyan bireylerin oldukça iyi iletişim kuran ve saygın ailelerde yetişmiş olduğu gözlemlenir. Bunu da göz önünde tutarak çocuklarımızın hem aile de hem de toplumda saygın birer birey olabilmeleri için onlara ilk olarak aile içinde örnek olmak zorunludur.
Yazar: Feride AkdoĞan