BRAC örgütü, merkezi Bangladeş’te yer alan ve çalışan sayısı bakımından dünyadaki en büyük sivil toplum kuruluşu olma özelliği taşıyan bir sivil toplum kuruluşudur. Örgütün kuruluş esnasındaki adı “Bangladeş Kırsal Kalkınma Kurulu (Bangladesh Rural Advancement Committee)” iken daha sonradan adı “Topluluklar Arası Kaynak Oluşturma Örgütü (Building Resources Across Communities)” olarak güncellenmiştir. Örgüt 1972 yılında Bangladeş’in bağımsızlığını kazamasının ardından Fazıl Hasan Abed tarafından kurulmuştur.
BRAC ilk kurulduğunda, 1971 yılında sonra eren Bangladeş Bağımsızlık Savaşının yaralarını sarma amacını güdüyordu. Bu amaç doğrultusunda savaş sebebiyle evsiz kalan insanlar için 14.000 adet ev yapma, insanlara geçim kaynağı sağlamak amacıyla balıkçı tekneleri yaptırıp bunları parasız olarak dağıtma gibi faaliyetler örgüt tarafından gerçekleştirilmiştir. BRAC yıllar içerisinde Bangladeş’te çocuk ölüm oranını düşürme, kırsal kalkınmayı sağlama, dar gelirli kişilere yardımlar sağlama gibi birçok faaliyet gerçekleştirmiştir. Günümüze gelindiğinde ise BRAC örgütü, Bangladeş’te faaliyetlerini sürdürmekle birlikte uluslararası bir kimlik kazanmıştır. Örgütün Asya, Afrika ve Amerika’da bulunan 13 farklı ülkede temsilciliği bulunmaktadır. BRAC örgütünde 97.742 çalışan bulunmaktadır ve dünyadaki sivil toplum kuruluşları arasında en fazla çalışana sahip örgüt konumundadır. BRAC 2016, 2017 ve 2018 yıllarında dünyadaki en başarılı sivil toplum kuruluşu ödülünü kazanmıştır. Örgütün Bangladeş dışında faaliyet gösterdiği başlıca ülkeler Afganistan, Sri Lanka, Pakistan, Nepal, Uganda, Sierra Leone ve Haiti’dir.
Örgütün temel faaliyet alanlarına bakıldığında, dünya genelinde fakirlikle mücadele kapsamında dar gelirlilere direk yardımların yanı sıra, mikro finans ve eğitim destekleri ile fakir insanların iş kurması veya iş sahibi olmasına yönelik çalışmalar yaptığı da görülmektedir. BRAC ayrıca doğal afetlerden zarar görenlere yardım, cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik faaliyetler, kentsel gelişimin sağlanması, altyapı problemlerinin giderilmesi gibi çok çeşitli alanlarda çalışmalarını sürdürmektedir. Örneğin son dönemde Arakan’da yaşanan insani krize yönelik ciddi bir yardım kampanyası düzenleyen BRAC, burada zor durumda bulunan 625.000 insana yardım ulaştırmayı başarmıştır. Benzer şekilde 2015’te yaşanan deprem felaketi sonrasında Nepal’e de yardım ulaştıran örgüt, burada kızların erken yaşta evlendirilmesine karşı bir kampanya da düzenlemiştir.
BRAC örgütünün 2016 yılı rakamlarıyla yılda 776 milyon dolar geliri mevcutken, harcamaları ise 554 milyon doları bulmaktadır. Örgütün bağışçıları arasında Bill ve Melinda Gates Vakfı ile Hollanda devleti gibi kuruluşlar da bulunmaktadır.
BRAC örgütü, ekonomik açıdan güçlü olmayan Bangladeş’te yerel amaçlarla kurulmuş olmasına rağmen, yıllar içerisinde ekonomik açıdan güçlü ve uluslararası bir kimliğe sahip hale gelmiştir. Dünyada gerçekten ihtiyacı olan gruplara yönelik problemleri uzun vadeli olarak çözmeyi amaçlayan politikaları uygulayabilmektedir. Dünya genelinde önemli bir saygınlık elde etmiş olan örgüt, bu saygınlığı neticesinde devletlerden bile bağış alabilir hale gelmiştir. Bangladeş’ten çıkan BRAC örgütü, ekonomik açıdan Bangladeş’e göre çok daha iyi durumda olan tüm ülkelere güzel bir örnek teşkil etmeli ve ekonomik açıdan iyi durumdaki ülkelerin de bu tarz sivil toplum kuruluşları aracılığıyla insanlığa yararlı işler gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
Kaynakça:
http://www.brac.net/what-we-do
http://response.brac.net/
https://en.wikipedia.org/wiki/BRAC
Yazar: Mehmet Umut Pişken