Yonca balı tatlı, hafif çiçek tadı nedeniyle popülerdir. Sofra şekeri gibi diğer yaygın tatlandırıcıların aksine, sağlığa fayda sağlayabilecek antioksidanlar ve antienflamatuar bileşikler bakımından zengindir. Bileşikler bakımından zengin olan yonca balının kullanımları ve sağlığa faydalarını hakkında bilgileri aşağıda bulabilirsiniz:
Kökeni ve Kullanımları
Yonca balı, yonca bitkilerinin nektarını toplayan bal arıları tarafından yapılan kalın, tatlı bir şuruptur. Tat meraklıları arasında popüler bir seçim haline getiren, tadı hafif ve renklidir. Yonca bitkileri çok yaygındır, hava koşullarına dayanıklıdır ve bal arıları için tercih edilen bir nektar kaynağıdır, bu yüzden yonca balı yaygın olarak bulunur. Yonca balı sofra şekeri daha karmaşık bir tada sahiptir ve birçok kişi onu çay, kahve ve tatlıları tatlandırmak için kullanır. Ek olarak, şekerin daha sağlıklı alternatiflerine duyulan ilginin artması nedeniyle, gıda üreticileri daha fazla bal şekerli yiyecekler ve içecekler sunmaktadır. Yonca balı, antibakteriyel nitelikleri ve boğaz ağrıları üzerindeki yatıştırıcı etkisi de dâhil olmak üzere, sağlığı geliştirici eşsiz özellikleri nedeniyle soğuk ve öksürük ilaçlarında ve ev ilaçlarında sıkça kullanılmaktadır.
Yonca Balı Beslenme
Yonca balı şekeri yüksektir, ancak bazı besinler sağlar. Bir çorba kaşığı (21 gram) yonca balı aşağıdakileri içerir:
• Kalori: 60 kalori
• Protein: 0 gram
• Yağ: 0 gram
• Karbonhidrat: 17 gram
Bu bal türü çoğunlukla doğal şekerler halinde karbonhidrattır. Bununla birlikte, magnezyum , potasyum, demir ve çinko gibi az miktarda farklı vitamin ve mineraller de sunmaktadır. Dahası, sağlığa fayda sağlayabilecek antioksidan bileşikler bakımından zengindir. Yonca balı daha çok doğal şekerler içerir, fakat aynı zamanda farklı vitamin ve mineraller içerir. Aynı zamanda sağlığı arttırıcı antioksidanlar da içermektedir.
Yonca Balının Potansiyel Faydaları
Yonca balı çeşitli potansiyel sağlık faydalarından bazıları aşağıdaki gibidir:
Antiviral ve antibakteriyeldir: Yonca ve diğer bal türleri antiviral ve antibakteriyel etkilere sahiptir. 16 farklı bal türünün antibakteriyel kapasitesini karşılaştıran bir çalışmada, yonca çeşidi zararlı Staphylococcus aureus’a karşı en güçlü antibakteriyel etkiye sahip olunduğu tespit edilmiştir. 2.2 mg antibiyotik kanamisin dozuna eşdeğerdir. Ayrıca, bakteriler bala direnç geliştiremediğinden, yanıklar ve çizikler gibi yaralar için etkili bir antibakteriyel pansuman ilacıdır. Yonca balının 30 farklı diyabetik ayak yarası için pansuman olarak kullanıldığı 3 aylık bir çalışmada, yaraların % 43’ü tamamen iyileşmiş ve% 43’ü büyüklük ve bakteri sayısında önemli ölçüde azalttığı belirlenmiştir. Bir test tüpü çalışmasında, suçiçeği virüsü ile enfekte cilt hücrelerine% 5 yonca balı çözeltisinin uygulanmasının, virüsün hayatta kalma oranını önemli ölçüde azalttığı tespit edilmiştir. Taze çiğ balın pastörize edilmiş veya uzun süre saklanan çeşitlerden daha güçlü antibakteriyel özelliklere sahip olabileceğini unutulmamalıdır.
Antioksidanlar açısından zengindir: Yonca balı, serbest radikaller olarak bilinen kararsız 
moleküllerin neden olduğu hücresel hasarı önleyebilen veya azaltabilen bileşikler olan antioksidanlarla doludur. Bu, hastalık riskini düşürebilir. Fareler üzerine yapılan bir araştırma da yonca balı ekstresi serbest radikallerin neden olduğu karaciğer hasarını, muhtemelen ekstrenin antioksidan kapasitesi nedeniyle tersine döndürmüştür. Yonca balı özellikle antienflamatuvar flavanol ve fenolik asit antioksidanları bakımından yüksektir. Flavanoller kalp ve akciğer sağlığını iyileştirebilirken fenolik asitler merkezi sinir sistemini güçlendirir.
Şekere göre olumsuz etkileri daha azdır: Bal çoğunlukla şeker olmasına rağmen, sofra şekeri veya yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) gibi diğer tatlandırıcılardan daha iyi bir seçimdir. Bazı çalışmalar balın kalp sağlığı ve kilo kontrolü için sofra şekeri yerine daha iyi olabileceğini göstermektedir. Günlük 70 gram bal veya sofra şekeri tüketen 60 kişiden oluşan 6 haftalık bir çalışmada, bal grubundaki insanlar daha düşük toplam kolesterol, LDL (kötü) kolesterol ve trigliseritlerin yanı sıra daha yüksek HDL (iyi) kolesterol seviyelerine sahiptir.
Ayrıca 80 çocuk üzerinde yapılan bir araştırma, tek bir bal dozunun, tip 1 diyabetli katılımcılar da dahil olmak üzere, eşit bir sofra şekeri dozundan daha küçük bir kan şekeri yanıtına neden olduğunu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, bal sofra şekeri daha sağlıklı olmasına rağmen, hala bir ilave şeker olarak kabul edilir ve sınırlı olmalıdır. Eklenen şekerler yüksek diyetler tür ne olursa olsun obezite ile ilişkilidir ve tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve bazı kanserler riski artmaktadır. Optimum sağlık için günlük kalorilerin% 5’inden azı ilave şekerlerden gelmelidir.
Diğer Bal Çeşitleri ile Karşılaştırılması
Balın besin içeriği, lezzeti ve rengi, yapıldığı nektar tipine, ayrıca işleme ve saklama süresine bağlıdır. Yonca balının yanı sıra, diğer açık renkli ve yumuşak tadım türleri arasında yonca, portakal çiçeği ve kır çiçeği balı bulunur. Bu çeşitler antioksidan içeriği bakımından benzerdir. Bununla birlikte, genellikle tıbbi olarak kullanılan karabuğday ve manuka balı, renk bakımından daha koyu ve lezzet bakımından daha zengindir, bu da yüksek mineral ve antioksidan içeriğinin bir sonucu olabilir.
Yeni Zelanda’ya özgü bir bitkiden yapılan Manuka balı da güçlü tıbbi potansiyeli nedeniyle ödüllendirilmiştir. Yonca balından daha fazla antioksidan olmasına rağmen, bir test tüpü çalışmasında, suçiçeği virüsünün yayılmasını durdurmada sırasıyla% 5 manuka ve yonca balı çözeltisinin eşit derecede etkili olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte, bal tıbbi amaçlar için kullanılıyorsa, karabuğday veya manuka gibi daha koyu bir çeşidi seçmek daha doğru bir tercih olabilir.
Ham Bal
Her tür pastörize edilmemiş ve filtrelenmemiş çiğ bal, pastörize çeşitlerden vitamin, mineral ve antioksidanlar bakımından daha zengin olduğu için birçok insan için sağlıklı bir seçimdir. Ayrıca polen içerir, bağışıklık sistemini uyarmak, iltihaplanmayı azaltmak ve karaciğeri serbest radikal hasarından korumak gibi faydalar sağlayabilmektedir. Yonca bitkileri de dâhil olmak üzere çiğ bal, internetten ve mağazalardan alınabilir. Dahası, yerel olarak toplanmış çiğ bal birçok çiftçi pazarında mevcuttur. Bağışıklık sistemi tehlikeye girerse, çiğ bal yenmemelidir. Ayrıca, bal hastalıkları, ciddi hastalık riski nedeniyle bir yaşın altındaki çocuklara verilmemelidir.
Yonca balı, çeşitli vitaminler, mineraller ve antioksidanlar sağlayan popüler, açık renkli, yumuşak tat veren bir bal çeşididir. Güçlü antiviral, antibakteriyel ve antienflamatuar etkiler sunmaktadır. Sofra şekerine göre biraz daha sağlıklı olmasına rağmen, ölçülü kullanılmalıdır.
Kaynakça:
honeylove.org
natureword.com
curejoy.com
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu