Polimiyalji romatika ve fibromiyalji, kas iskelet sistemi rahatsızlıklarıdır ve ayırt edilmesi zor semptomları vardır. Polimiyalji romatikaya sahip olduğunuzda omuzlarınızdaki ve üst kollarınız (omuz kuşağı) ve kalçalarınızdaki (pelvik kuşağı) kaslarınızda ağrı ve sertlik meydana gelir. Bu his, genellikle dinlenirken oluşur ve uyanırken şiddetlenir.
Fibromiyalji, vücudun aynı bölgelerinde kas ağrısına neden olabilir. Fakat bu daha yaygındır ve acı daha şiddetlidir. Fibromiyaljili insanlar, aşağıdakiler de dâhil olmak üzere başka semptomları da yaşama eğilimindedir:
• Yorgunluk
• Uyku problemi
• Hafıza problemleri
• Bağırsak ve mesane problemleri
Her iki durumu geliştirme konusunda kimin daha büyük bir riske sahip olduğunu söylemek her zaman kolay değildir. Ancak bazı risk faktörleri bazı ipuçları sağlar. Mayo Klinic’e göre genellikle 65 yaşın üzerindeki yaşlı yetişkinlere polimiyalji romatika teşhisi konması daha olasıdır. 50 yaşın altındaki kişilerde nadir görülür. Diğer taraftan, herkes fibromiyalji alabilir. Ancak kadınlarda erkeklerden daha yaygın olma eğilimindedir ve her yaşta ortaya çıkabilir.
Nedenleri
Polimiyalji romatika, bazı mevsimlerde daha sık teşhis edilir. Bu, virüs gibi çevredeki bir şeyin rol oynayabileceğini göstermektedir. Romatoid artrit (RA) ve diğer otoimmün hastalıklar gibi bazı hastalıklar yüksek fibromiyalji insidansı ile ilişkilidir. Travma sonrası stres bozukluğu ve diğer duygusal veya fiziksel travmalar da fibromiyalji ile ilişkilendirilmiştir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Bu iki ağrılı hastalık arasındaki farkı anlayabilmek için doktorunuz, aşağıdakileri içeren polimiyalji romatika teşhisi için bir dizi test yapmak isteyebilir:
• İltihap işareti arayan kan testleri
• X-ışınları veya ultrason gibi görüntüleme testleri
• Biyopsi ile dev hücreli arterit denilen bir durumu kontrol etmek
Bununla birlikte, bir fibromiyalji tanısı elde etmek daha zor olabilir. Teşhisi doğru bir şekilde doğrulayabilecek hiçbir laboratuvar veya teşhis testi yoktur. Doktorunuz önce kan semptomları ile benzer semptomların bulunduğu koşulları ekarte etmeye çalışabilir.
İlaçların Karşılaştırılması
Polimiyalji romatika, öncelikle hem omuzların hem de kalçaların ağrı ve sertliğini içeren semptomlarla ve yüksek inflamatuar kan testi (ESR) ile teşhis edilir. Birinci basamak tedavi genellikle semptomları hızla gidermek için prednizon gibi kortikosteroidleri içerir.
Fibromiyalji tedavileri ağrının yanı sıra yorgunluk ile mücadelede karma bir yaklaşım sergiler. Doktorunuz Tylenol veya ibuprofen gibi reçetesiz seçenekler önerebilir. Ayrıca ağrıyı yönetmek ve uyku problemlerine yardımcı olmak için antidepresan ilaçlar önerebilirler. Özellikle fibromiyalji için mevcut olan diğer ilaçlar şunlardır:
• Cymbalta
• Lyrica
• Savella
Bununla birlikte, araştırmalar egzersizin çok faydalı olduğunu göstermiştir.
Yapılabilecekler
İlaçlar, doktorun fibromiyalji ve polimiyalji romatika rahatsızlığıyla mücadele etmeyi önerdiği bir seçenek olabilir, ancak yardımcı olabilecek tek şey onlar değildir. Antienflamatuar diyet, düzenli egzersiz ve iyi uyku, semptomların yönetiminde büyük fark yaratabilir.
Polimiyalji romatika varsa, günlük işlerinizi daha sorunsuz yapmak için adımlar atabilirsiniz. Örneğin, seyahat ederken tekerlekli valizler kullanılmalı ve düşmeleri önlemek için topuklu ayakkabı giymekten kaçınılmalıdır. Fibromiyalji hastaları, iyi uyku alışkanlıkları uygulayarak ve aşırıya kaçmamak için faaliyetlerini hızlandırarak kendilerini daha iyi hissedebilirler.
Polimiyalji romatika veya fibromiyalji semptomlarını yaşamak zor ve sinir bozucu olabilir. Polimiyalji romatika hastaları genellikle ağrılarını ve sertliklerini azaltmak için günlük ilaç almak zorundadırlar. Acı ve halsizlikle baş etmenin yanı sıra, fibromiyaljili kişiler bazen sağlık sorunu yaşayan başka kişilerde tarafından yanlış anlaşıldığını hissedebilir.
[poli 00]Ailenizden, arkadaşlarınızdan, iş arkadaşlarınızdan ve doktorunuzdan destek almak için durumunuz hakkında bildiklerinizi net ve açık şekilde konuşmalısınız. Belirtilerinizi yönetmek için gerekli adımları atmak, hem rahatlama hem de kontrol hissi uyandırabilir.
Kaynakça:
med.umich.edu
niams.nih.gov
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu