Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Andy Warhol (1928-1987) Kimdir?

0 270

Andy Warhol, ünlülerin renkli serigrafilerini* ve sayısız özgün çoklu ortam yapıtını içeren portföyüyle 1960’lı yılların Pop Art akımında eserler yapan sıradışı Amerikalı sanatçıdır. Warhol, seri üretilen bilindik Andy Warhol (1928-1987) Kimdir?ürünleri alıp birer sanat eserine dönüştürüyordu. Warhol’un bu sanat eserlerinin sıradan doğası, kitlelerin “Bu eser, Amerikan ticari anlayışının bir eleştirisi mi, yoksa övgüsü mü?” diye sormasına neden oluyordu.
İnsanların eserleri hakkında konuşması Warhol’un hoşuna gidiyordu. Bu anlamda sahne ışıkları altında boy gösterdi, New York’un gösterişli cemiyet hayatına katıldı ve kendini etki alanı geniş ve büyük bir markaya dönüştürdü. İlginç ama kolay eleştirilebilir üslubu moda, film, resim, müzik ve eğlence sektörünü derinden etkiledi.
1928‘de Pittsburg’da Çekoslovakya göçmeni işçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya gelen Warhol kendini hep bir yabancı gibi hissederek büyüdü. Solgun ten rengine ve şaşırtıcı derecede beyaz saçları vardı. Genç yaşta Kore olarak bilinen ender görülen hastalığa yakalandı. Vücudunu pembe beneklerle kaplayan ve istemsizce titremesine neden olan bu hastalık nedeniyle okuldan uzun süre uzak kalmıştır. Bu sürede kendini mizah kitaplarına, sosyete dergilerine ve çizime verdi. Sanat onun için tedavi görevi görmekteydi ve sonraki yıllarda özlemini çektiği üne kavuşturacaktı. Liseden mezun olduktan sonra şimdi Carnegie Mellon Üniversitesi diye anılan o zamanların Carnegie Teknoloji Enstitüsü’nün resimsel tasarım bölümünde lisansını tamamlamıştır. Warhol’un orjinal ismi Andrew Warhola’dır. Üniversite yıllarında Andy Warhol olarak değiştirmiştir. Manhattan’da bir daireye yerleştikten kısa bir süre sonra etkileyici ticari sanat işleri yaparak nispeten rahat bir zaman geçirmiştir. Reklam tasarımları Glamour, Vogue ve Harper’s Bazaar gibi dergilerde ve Tiffany & Co.’s Christmas kartlarında boy gösterdi. Warhol’un eşsiz noktalı çizgi tekniği, nüfuzlu insanların ilgisini çekti ve her geçen gün yeni insanlara ulaştı.
Noktalı çizgi tekniği Warhol’un kolejde denediği bir tekniktir. İki boş kağıdı birbirine bantlayarak bir çeşit mafsal yapıyor ve tasarımını kağıtlardan birine mürekkep ile çizip sonra boş kağıdı ıslak tasarıma bastırıyor ve ilk çizimin eksik halini elde ediyordu. Sonradan istediği son hali elde etmek için suluboya ile boyuyordu. Bu tekniğin en güzel yanı kullanışlılığıydı. Bu da müşterinin tercihine göre farklı seçeneklerde yaratmasını sağlıyordu.
Daha uzun seriler yaratabilmek amacıyla sonraki yıllarda serigrafiye yönelmiştir. Bu yöntemle fotoğrafa dayanan çarpıcı sanat eserleri ortaya çıkarmıştır. Bazen parlak renkler kullanıyor ve Coca-Cola kutusu gibi sıradan nesnelerden Marilyn Monroe gibi zarif figürlere uzanan konular seçiyordu. Bu teknik sayesinde meşhur eserler ortaya çıkarmıştır. 1962’de otuz iki tuvalden oluşan Campbell marka çorba konservesi kutularını galeride sergilediğinde büyük bir heyecan yaratmıştı. Aynı şekilde Marilyn Monroe ve Çin lideri Mao Zedung’un ünlü portre serileri de büyük ilgi görmüştür. Mekanik röprodüksiyon (çoğaltma) Warhol’un imzasına dönüşmüştü. Andy Warhol (1928-1987) Kimdir?
Zengin ve ünlü kişilerin portrelerini yapmak Warhol’un geçim kaynağıydı, ancak kendini tek bir iş kolu ile sınırlamıyordu. Yaratıcı olan her işe el atmaya çalışıyordu. Performans sanatlarından film yapımcılığına, video yerleştirmeden müziğe ve modelliğe kadar bir çok alanda yer almıştır.
Warhol 1950’lerde grafik tasarımında ün yaptı ve yaptığı çalışmalarla çeşitli ödüller elde etti. Kitap illüstrasyonu işine girerek Truman Capote kitaplarının bir dizisinde ve Amy Vanderbilt’in Complete Book of Etiquette adlı kitabında sanatını göstermiştir.
Warhol 1960’ların başında Amerika’da etkili olan Pop Art hareketine kapılmıştır. Kısa sürede Coca-Cola kutularının, dolar işaretlerinin ve Jacqueline Kennedy Onassis gibi ünlülerin resimleriyle Avrupa ve ABD’de sergilerde kendini göstermiştir. Bu dönemde Warhol aynı zamanda film alanında da eserler üretmekteydi. Eserleri arasında şair John Giorno’nun altı saatlik uykusunu konu alan Uyku ve mantar yiyen adamı konu alan kırk beş dakikalık Yeme belgesel filmleri de bulunmaktadır. 1966’da yayınladığı Chelsea Kızları adlı filmi en çok beğenilen filmidir. Bu filmde ekran ikiye bölünerek aynı anda iki hikaye ekrana yansıtılmaktadır. Yan yana akan hikayelerde odak, bir hikayeden diğerine geçerken ses de ona göre ayarlanmaktadır.
1970 ve 80’lerde Warhol’un etkisi daha geniş bir alana yayılmıştır. Liza Minelli ve Bianca Jagger gibi ünlülerle gözde mekanı Studio 54’te takılıyor, kendi televizyon şovuna katılıp, Aşk Gemisi adlı dizide boy göstermişti. Bununla birlikte Rolling Stones için ödül kazanan albüm kapağı tasarlamış, The Velvet Underground ve Nico gibi müzik gruplarının keşfedilmesine katkıda bulunmuştur. Andy Warhol (1928-1987) Kimdir?
1968’de Warhol’un yapıtını çalacağı düşünerek zihin sağlığı yerinde olmayan yazar Valerie Solanas Warhol’un stüdyosuna giderek onu göğsünden vurur. Olay yerinde Warhol’un öldüğü duyurulsa da göğsünü açıp kalp masajı yapılarak mucizevi şekilde kurtarılır. 1986’da henüz elli sekiz yaşında olan Warhol rutin şekilde yaptırdığı safra kesesi kontrolünden sonra beklenmedik şekilde ölür.
Andy Warhol şöhret ve sosyete alemi kavramlarına kafayı takmıştı. “Gelecekte, herkes on beş dakikalığına dünyaca ünlü olacaktır.” sözüyle de anılmaktadır. Yakın çevresi tarafından Drella ismiyle seslenilmektedir. Dracula ve Cinderella’yı birleştirerek bu ismi oluşturmuştur. Yirmili yaşlarında saçlarının dökülmesi ile fırça gibi gümüş peruklar kullanrak kendi tarzını oluşturmuştur.
Eserleri
Marilyn Monroe ve Elizabeth Taylor Eserleri
Campbell’s Soup Cans (32 tuvalden oluşur.)
Brillo Box (Andy Warhol’un hayatını konu alan aynı isimli bir kitap ve o kitaptan uyarlanmış bir de belgesel bulunmaktadır.)
Banana (Muz; aslında 1967 yılında The Velvet Underground & Nico’nun çıkış albümünün kapağı için tasarlanmıştı.)

*serigrafi: seri baskı yapma işlemidir.

Kaynakça:
https://www.oggusto.com/sanat/sanatci/andy-warhol-hayati-eserleri-ve-bilinmeyenleri
https://tr.wikipedia.org/wiki/Serigrafi
Grzymkowski, E. (2019). Sanat 101, Say Yayınları.

Yazar: Gizem Şıdım

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku