Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre, gezegendeki 1 numaralı katil, dört ölümden birini oluşturan kalp hastalığıdır. Kalp hastalığını bu kadar ölümcül yapan şey, iç duvarları daraltan, kan akışını kısıtlayan ve sonuçta bloke eden arterlerde plak birikmesidir. Arterler ya da atardamarlar oksijen açısından zengin kanı kalpten vücuttaki farklı dokulara ileten kan damarlarıdır. Arterlerin plak birikimi nedeniyle tıkanması, kan akışının engellenmesi ciddi kardiyovasküler hastalıklara ve hatta ölüme neden olabilir. Plaklar kalsiyum, yağ, kolesterol, 
hücresel atık ve fibrin gibi kanınızda dolaşabilen farklı maddelerden oluşur. Plak birikmeye devam ettikçe, kan akışı engellenir, arterler daha dar ve sert hale gelir. Büyük bir sorun haline gelmeden önce arterleri ve venleri (toplardamarları) doğru beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve iyi bir yaşam tarzı ile korumak önemlidir. Bazı besinler tıkanıklığı gidermek ve arterlere daha fazla zarar gelmesini önlemek için doğal bir ilaç olarak kullanılabilir. Sağlıklı yiyecekler yemek, kolesterolün düşmesine ve arterlerin daha fazla zarar görmesini önlemeye yardımcı olabilir. İşte arterlerde biriken plakları azaltabilecek ya da temizleyebilecek en iyi 12 gıda.
1-Zeytinyağı
Yemek pişirmek veya soslarda kullanmak için tercih edilebilecek en sağlıklı yağlardan biridir. Zeytinyağı, “kötü” kolesterolü düşüren ve “iyi” kolesterolü yükselten oleik asit bakımından zengindir. Ayrıca kolesterol ve kan basıncı seviyelerini düşürmek için mükemmel olan başka
tekli doymamış ve çoklu doymamış yağlar içerir. Tereyağı yerine zeytinyağı kullanılmalı, salata veya makarnaya ilave edilmelidir. Maksimum sağlık yararları için % 100 organik sızma zeytinyağı seçilmesi önerilir.
2-Avokado
Yüksek düzeydeki kötü kolesterol, kan damarlarında plak oluşumunu uyarır. Plaklar kan damarlarının elastikiyetini azaltır ve çapını daraltır, böylece kesintisiz kan akışı engellenir. Avokado kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürür ve iyi kolesterol (HDL) seviyelerini arttırır. Ayrıca, kan basıncını düşürdüğü bilinen potasyum ile birlikte kolesterolün oksidasyonunu önleyen E vitamini içerir. Mümkünse, günde bir avokado tüketilmelidir. Avokado, mayonez, tereyağı veya krema yerine sağlıklı bir alternatif olarak kullanılabilir. Salatalara rahatlıkla eklenebilir.
3- Brokoli
Lif bakımından zengin gıdaların kan basıncını düşürdüğü ve kolesterol sorunlarını uzak tuttuğu bilinmektedir. Brokoli çok yönlü sebzelerden biridir. Kalsiyumun arterlere zarar vermesini ve arterlerin sertleşmesini önleyen K vitamini ile yüklüdür. Brokoli ayrıca kolesterol 
oksidasyonunu önler ve kan basıncını düşüren, stresi azaltan lifle doludur. Stres arteriyel duvarların yırtılmasına ve plak birikmesine neden olabilir, ayrıca arterlerde plak birikmesini önlemek için vücudun protein kullanmasına yardımcı olan sülforafan içerir. Brokoli kemik oluşumu için de faydalıdır. Maksimum fayda için haftada iki ila üç porsiyon brokoli tüketilmesi önerilir. Izgara, kavrulmuş veya buharda pişmiş şekillerde beslenmede yerini alabilir.
4- Ispanak
Bu koyu yeşil yapraklı sebze, kan basıncını düşürmeye yardımcı olan ve arter tıkanmasını önleyen potasyum, folat ve lif ile doldurulur. Günde bir porsiyon ıspanak yemek, ateroskleroz gibi kalp hastalıkları için bilinen bir risk faktörü olan homosistein düzeylerini düşürebilir. Çiğ veya pişmiş olarak tüketilmesi önemli değildir, faydaları aynıdır. Bu yüzden salatalarda, smoothie’lerde ve hatta omlette kullanılabilir.
5-Asparagus (Kuşkonmaz)
Kuşkonmaz K, B1, B2, C ve E dahil olmak üzere zengin vitamin ve mineral kombinasyonu sayesinde kan damarlarını arındırabilen en iyi gıdalardan biridir. Lif ve minerallerle doludur, kan basıncını düşürmeye ve ciddi kardiyovasküler hastalıklara yol açabilecek kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olur. Zamanla biriken iltihabı hafifletmek için damarlar ve arterler içinde çalışır. Arterlerin sertleşmesini önleyen alfa-linoleik asit ve folik asit bakımından zengindir. 
Kuşkonmaz ayrıca vücutta iltihap ve oksidasyonu azaltmaya yardımcı bir antioksidan olan glutatyon üretimini arttırır. Kuşkonmaz buharda pişirilerek, ızgarası yapılarak, kızartılarak ve hatta salatalara ilave edilerek çiğ olarak tüketilebilir.
6- Yağlı Balıklar
Vücuttaki kötü yağı azaltmak için iyi yağa ihtiyaç vardır. Uskumru, somon, sardalye, ringa ve ton balığı gibi yağlı balıklar arterleri temizlemeye yardımcı olabilen omega–3 yağ asitleri bakımından zengindir. Omega–3 yağ asitleri, trigliserit seviyelerini düşürürken, kan damarı iltihaplanmasını ve arterlerde kan pıhtılarının oluşumunu azaltırken “iyi” kolesterolü arttırmaya yardımcı olur ve hatta kan basıncını düşürebilir. Amerikan Kalp Derneği (AHA), plak oluşumunun azaltılması için haftada en az iki kez (ya da iki porsiyon) yağlı balık tüketilmesini önermektedir. Fırında pişmiş, buharda pişmiş veya ızgara balıklar kalp sağlığı için en uygun olanıdır.
7- Kuruyemiş
Yemek için kurabiye kavanozu yerine kuruyemiş kavanozuna uzanmak daha sağlıklı bir tercih olur. Bilim insanları, beslenmeye badem eklemenin kan damarlarını sağlıklı tutarak kalp rahatsızlığı riskini azaltabildiğini, kan dolaşımındaki antioksidan miktarını önemli ölçüde arttırdığını ve kan akışını iyileştirdiğini bulmuştur. Badem en iyi seçimdir çünkü tekli doymamış yağlar, E vitamini, lif ve protein bakımından zengindir. İçerdiği magnezyum ile kan 
damarlarında plak oluşumunu önler ve kan basıncını düşürür. Kötü kolesterolü düşürecek ve “iyi” kolesterol seviyelerini artıracak ve dolayısıyla arterlerde plak oluşumu riskini azaltacak bir başka iyi omega–3 yağ asidi kaynağı da cevizdir. Haftada 3 ila 5 kez bir avuç çiğ badem ya da başka bir kuruyemiş tüketilebilir.
8-Karpuz
Karpuz, arterlerde plak birikmesini azaltmaya ve kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olur. Yaz mevsiminin favorisi olan karpuz vücuttaki nitrik oksit üretimini artıran amino asit L-sitrülinin harika bir doğal kaynağıdır. Nitrik oksit, arterlerin gevşemesine neden olur, iltihabı azaltır ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir. Karpuz ayrıca kan lipitlerini düzenlemeye yardımcı olur ve karın yağı birikimini azaltır. Karın bölgesinde yağın daha az olması kalp hastalığı riskini azaltır.
9-Elma
Araştırmacılar elmanın arterlerde plak oluşumunu önleyebileceğini keşfetmiştir. Uzmanlar, en az dört hafta boyunca günde bir elma yemenin kötü kolesterolü % 40 oranında azaltabileceğini söylemektedir. Kan damarlarında oksitlenen toksinler arterleri sertleştirir. Bu meyve, kötü kolesterolün veya düşük yoğunluklu lipoproteinin (LDL) oksidasyonunu önleyen polifenoller veya antioksidanlar içerir.
10- Portakal
Portakal tüketmenin dinlenme kan basıncını düşürmeye yardımcı olduğunu gösteren araştırmalar mevcuttur. Portakal damar fonksiyonunu iyileştirmeye yardımcı olan antioksidanlar ve kolesterolü düşüren pektin lifi içerir. Portakalda bulunan C vitamini, arterleri güçlendirmeye yardımcı olur ve tıkanmayı önler.
11- Kepekli Tahıllar
Kepekli tahıllar, sindirim sistemindeki fazla LDL kolesterole bağlanan ve vücuttan uzaklaştıran çözünür lif içerir. Kepekli tahıllar kan damarlarını genişleten ve kan basıncını düzenli seviyelerde tutan magnezyum da içerir. Günde en az altı porsiyon tam tahıllı besin tüketimi tavsiye edilir. Bu nedenle kolesterol seviyelerini iyileştirmek ve arterleri açık tutmak için tam tahıllı ekmekler, kepekli makarnalar, kahverengi pirinç, kinoa, arpa ve yulaf ezmesi gibi alternatif karbonhidratlar tercih edilmelidir. Neyse ki, bu seçenekler lezzetlidir, yeni tarifler ve yaratıcılık için sonsuz fırsatlar sunar.
12-Zerdeçal
Bu baharatın ana bileşeni kurkumin’dir. Bu bileşen nedeniyle zerdeçal, arterlerin sertleşmesine (arteriyoskleroz) neden olan iltihabı ya da inflamasyonu azaltır. Zerdeçal ayrıca, kanın pıhtılaşmasına ve plak birikmesine neden olabilecek arteriyel duvar hasarını da azaltır. Zerdeçal, fazlalığı plak birikmesine ve kan damarı hasarına neden olabilecek homosisteini 
sağlıklı seviyelerde tutmaya yardımcı olan B6 vitamini de içerir. Hem tatlı hem de tuzlu birçok yemekte yer alabilir. Günlük dozunu almanın bir yolu, günde bir bardak ılık zerdeçal sütü içmektir.
Diyette değişiklikler yapmak arterlerin tıkanmasını önleyip sağlığı düzeltebilir. Tıkanmış arterler ciddi sonuçlar doğurabilecek bir sağlık sorunudur. Bu nedenle arterleri doğal olarak temizlemeye yardımcı olacak sağlıklı yiyecekleri tercih etmek önemlidir. Bu yiyecekler atardamarlarda plak birikmesini önler ve genel sağlığı iyileştirir. Vücuda girecek her gıda mümkün olduğunca organik ve mevsiminde satın alınarak tüketilmelidir.
Kaynakça:
https://www.fishertitus.org
https://medium.com
https://www.neoldu.com
Yazar: Müşerref Özdaş