Bitkilerin hayvanlardan 15-20 kat daha fazla suya gereksinimleri olduğu bilinmektedir. Bu suyun bir kısmı büyüme için gereklidir. Su yeni oluşan sitoplazmanın ve fotosentezin bir ham maddesidir. Bununla birlikte, ksilemde yükselen suyun % 90’dan fazlası yaprakların gaz alış-verişi yapan yüzeylerinden basit bir şekilde buharlaşma sonucu kaybolur. Görmüş olduğumuz gibi, şekerlerin taşınımına yardımcı olmak için küçük bir miktar su, ksilemden floeme (ve daha sonra geriye) geçerek aktif biçimde dolaşır. Bitkiler, sürekli olarak taze su sağlanmaksızın inorganik besleyicileri ya da fotosentetik olarak üretilen bileşenleri taşıyamazlar: Büyümeleri kendi metabolizmalarının izin verdiği minimum düzeyin üzerine çıkamaz ve fotosentez yapamazlar; hatta narin yapılı yapraklarını bile soğutamazlar. Suyun kazanımı ve korunması birçok tür için başlıca sorundur.
Stoma açıklığının suyun kullanılabilirliği için kilit rol oynadığını görmüştük: topraktan yeterli su elde edilmediğinde stoma kapanır ve transpirasyon tümüyle durur. Kuraklığa uyum sağlamış bazı bitkiler özel karbon bağlama yollarına (C, ve CAM) sahiptirler. Bu özel karbon yolları bu tür bitkilere stomaları kapalıyken bile fotosentez yapma olanağı sağlar. Gaz alışverişini sağlayan stomalar, geceleri düşük sıcaklığın transpirasyonu engellemesiyle açılarak gaz alışverişine izin verir.
Kuru hava ve rüzgar da su kaybını arttırılabilir. Yaprak şekli bitkinin olağan yaşama ortamının iyi bir göstergesidir. Diğer ağaçlar ve yapraklar tarafından rüzgardan ve yüksek sıcaklıktan korunan orman ağaçlarının yaprakları genellikle düz ve geniştir. bu türler için daha yüksekteki yapraklardan süzülerek gelen az miktardaki ışığın yakalanması, suyun korunmasından daha önemlidir. Diğer taraftan, açık, rüzgar alan düzlüklerde yaşayan bitkilerin ise küçük, daha kalın ve dar yapraklara sahip olmaları gerekir; genellikle, su sınırlayıcı, ışık ise boldur.
Bununla birlikte, bir bitkinin uzun süreli iş yapabilen en önemli organı kökleridir. Daha geniş ve (genellikle) daha derin kök sistemi bir bitkinin büyümesi için gerekli olan suyu bulabilme potansiyelini arttırır. Kurak koşullara uyum sağlamış olsa bile, bir mısır bitkisinin bir mevsim boyunca yaklaşık 200 It. suya gereksinimi vardır. Bu bitki bu sorunu, tüm kök sisteminin toplam uzunluğu 1000 km’nin üzerine çıkıncaya değin, köklerini günde 50 mm büyüterek çözer. Bir bitkinin köklerine zarar verilmesi halinde o bitki birkaç gün içerisinde ölebilir. Kuraklığın etkisiyle bitki önce solgunlaşır, daha sonrada ölür. Hayvanların büyük bir bölümü serinlemek ve artıklarını uzaklaştırmak için büyük miktarda suya gereksinim duyarlar; buna bağlı olarak, çoğu, taşıma sıvısının tekrar döngüye sokulmasına olanak sağlayan sistemler geliştir
Kaynakça:
https://www.sciencedirect.com
Yazar: Taner Tunç