Hayatı:
26 Nisan 1711’de İskoçya’da dünyaya gelen 18 YY’ın önemli bilim adamlarından ve filozoflarından David Hume, 25 Ağustos 1776 yılında vefat etmiştir. Edinburg Üniversitesi’nde felsefe okumuştur. 23 yaşındayken Fransa’ya gitmiş ve dört yıl boyunca orada kalmıştır. Fransa’da kaldığı zaman içinde felsefe konularını ele aldığı en ünlü eseri “A Treatise of Human Nature ” (İnsan Doğası Üstüne Bir İnceleme 1739-1740) adlı eserini bitirmiştir. İngiltere’ye döndüğü zaman Edinburg Hukuk Fakültesi’nde kitaplık memuru olarak işe başladı. Böylece rahatlıkla istediği araştırmaları yapabileceği bir ortama kavuştu. Bu kitaplıkta çalıştığı süre boyunca kendisini üne kavuşturan “İngiltere Tarihi” (1755) adlı eserini bitirmiştir. 1763 yılında elçilik katibi olarak Fransa’ya gitti. İngiltere’ye döndükten sonra bir süre dış işlerinde çalıştı. Daha sonra Edinburg’a dönerek ömrünün sonuna kadar burada kalmıştır. Hume ekonomiden estetiğe, felsefeye her konuda eserler vermiş çok yönlü bir insandı.
Felsefesi:
David Hume, amprizmin önemli temsilcilerindendir. Hume’a göre deneyimlediğimiz şeyler hakkında izlenimlerimiz oluşur ve zihnimiz bu izlenimleri düşüncelere dönüştürür. Bu şekilde zihnin içeriği izlenim ve düşüncelerden oluşur. İzlenimler daha canlıdır ve duyu deneyimi sırasında ortaya çıkarlar. Duyu deneyiminden sonra arta kalan şey ise düşüncedir, kavramdır. Bir bakıma düşünceler, kavramlar izlenimlerimizin kopyalarıdır. Hume düşünceleri, kavramları yalın ve karmaşık olmak üzere ikiye ayırır. Karmaşık olanlar, yalın olanların birleşmesiyle oluşur ve bu sayede her düşüncenin, kavramın yalın düşüncelerinin, kavramlarının edindiğimiz izlenimlerden nasıl ortaya çıktıkları bulunabilir. Her düşüncenin, kavramın izlenimlerimiz sayesinde edindiğimiz yalın düşüncelerden, kavramlardan oluşmasının mantıksal sonucu izlenim olmazsa düşüncenin de kavramın da olamayacağıdır.
Ekonomik anlayışı:
Ekonomik doktrinler açısından, merkantilistler ve klasikçiler arasında kalmıştır. Ekonomik analizlerinde insan doğası hakkında geliştirdiği düşüncelerine oldukça yer vermiştir. Hume’un ekonomik düşünceye en büyük katkısı “paranın miktar teorisi” kavramıdır. Hume, bir ülkedeki değerli maden miktarının o ülkedeki kalkınmışlık düzeyini belirleyemeyeceğini asıl ekonomik kalkınmanın maden miktarını belirleyeceğini söylemiştir. Hume ayrıca serbest ticareti savunurken, bunun kaynakların rasyonel dağılmasını sağlayacağını söylemiştir. Hume, ekonomi alanındaki yazılarını “Writing on Economics” (1752-1758) adlı eserde toplamıştır.
Yazar:Sultan Yıldırım