öğüs ucu kanaması nedenleri değişkenlik gösterir ve kadınlarda daha yaygın olmasına rağmen, erkekler de görülebilen bir sağlık sorunudur. Kanama meme uçlarının emzirme veya süt kanalları gibi bazı nedenleri ile ilgili olabilir. Diğer nedenler arasında tahriş, enfeksiyon ve daha az sıklıkla spesifik hastalıklar bulunmaktadır. Aşağıda göğüs ucu kanamasının çeşitli nedenlerini ve bunların yanında ortaya çıkabilecek semptomlar ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca bu problemi yaşayan birinin ne zaman doktora görünmesi gerektiği ve hangi tedavi yaklaşımlarının mevcut olabileceğine dair de aydınlatıcı bilgiler yer almaktadır.
Emzirme Koşulları
Emzirme göğüs uçlarında kanamaya neden olabilir. Emzirme meme ağrısının sık görülen bir nedenidir ve bazı kadınlar emzirme döneminde şiddetli tahriş yaşarlar ve bu tahriş bazen göğüs uçlarında kanamaya neden olabilir. Tüm meme ağrısı doğumdan hemen sonra ortaya çıkmaz. Yapılan bir çalışmaya göre, kadınların üçte birinden fazlasının doğumdan 2 hafta ve 1 ay sonra meme ağrısı ile ilgili zorluk yaşadığını tespit edilmiştir. Emziren anneler için yaygın bir sorun olmasına rağmen, emzirmenin bir sonucu olarak meme ağrısı için tedaviler konusunda araştırma eksikliği bulunmaktadır.
Bazı uzmanlara göre, meme ağrısının emzirme sırasında kötü konumlandırmanın ya da meme ucunu yanlış şekilde tutan bebeklerin bir sonucu olarak bu sorun yaşanabilir. Yapılan bir çalışmalar bebeklere 4 gün ila 12 aylık arasında nasıl meme ucunu tutacağı olgusunun takibinden sonra % 65’inde meme ağrısını durdurduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, araştırmacıların konumlandırmanın meme ağrısını nasıl etkilediği konusunda daha fazla araştırma yapması gerekmektedir. Emzirme döneminde meme başı ağrısı aşağıdakilerden dolayı da ortaya çıkabilir:
• Yassı veya ters nipeller
• Bebeğin dudağına olan sürtünmesinden dolayı veya aşırı güçlü emme
• Ankyloglossia dahil palatal anomaliler veya dil bağı gibi bebeğin ağzındaki farklılıklar
• Süt kabarcıkları
• Enfeksiyonlar
• Sedef hastalığı
• Dermatit
• Raynaud fenomeni
Sürtünme meme ağrısına neden olursa, A vitamini merhem veya yüksek oranda saflaştırılmış susuz lanolin uygulanması ağrıyı hafifletebilir. Yapılan küçük bir çalışmada yarık damak olarak bilinen palatal anomalilerinde, bebeği yatarak emzirmenin yararlı olabileceğini vurgulamaktadır. Bununla birlikte, araştırmacılar bu göstergeyi sadece bir durumda buldukları için bilim adamlarının daha fazla çalışma yapması gerekmektedir.
Pamukçuk
Pamukçuk veya oral kandida enfeksiyonu, bazı bebeklerin emzirme yoluyla annelerine bulaştırabileceği oral bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyon emzirmeyi tercih eden annelerde bebeklerin ağızların gelişen mantar enfeksiyonundan geçmektedir ve sık olarak görülür. Şiddetli tahriş, göğüs uçlarında kanamaya neden olabilir. Oral Candida enfeksiyonu olan bebeklerin ağızlarında beyaz lekeler, ağrılı, parlak kırmızı lekeler olur. Göğüs ucunda pamukçuk olan bir kişi aşağıdaki belirtileri yaşayabilir:
• Şiddetli, yanan meme ağrısı
• Pul pul olan göğüs ucu veya areola cildi
• Memede keskin ağrılar
• Ağrılı emzirme
Pamukçuk enfeksiyonunun tedavisi, uygun hijyen uygulamalarını, şeker, rafine karbonhidrat alımını önlemek için diyetin değişmesini, candida enfeksiyonuna yönelik diyeti, çeşitli sebze ve besinleri yemeyi içerir. Bazı durumlarda, doktor ilaç yazabilir.
Meme İltihabı (Mastitis)
Mastitis, ektazinin neden olduğu bir enfeksiyondur veya anne sütü kanallarının genişlemesidir. Mastitis emziren kadınlarda en sık görülür, ancak emzirmeyen kadınlarda ve erkeklerde de görülebilir. Risk faktörleri şunları içerir:
• Şişmanlık
• Şeker hastalığı
• Sigara içmek
• Son zamanlarda doğum yapmış olmak
Emziren kadınlarda mastitis tedavisinde şu şekillerde yapılır:
• Sürekli emzirme yapılarak memeyi boşaltma tedavileri
• Antibiyotikler
• İbuprofen gibi ağrı kesiciler
• Yemekten önce ve sonra ılık kompres uygulamak
• Dinlenme ve stresten kaçınma
• Beslenme pozisyonlarını değiştirme
Emzirmeyen Kadınlarda Göğüs Ucu Kanama Koşulları
Bazen, süt kanalları ile ilgili sorunlar meme uçlarında kanamaya neden olabilmektedir. Koşullar şunları içerir:
Kanal ektazisi: Kanal ektazisi kadınlarda en sık 40’lı ve 50’li yaşlarda görülür. Ektazi, anne sütü kanalları genişlediğinde ortaya çıkan kanserli olmayan bir durumdur. Süt kanalları bazen tıkanır ve bu da enfeksiyona yol açabilir. Diğer potansiyel belirtiler şunlardır:
• Hassas veya ağrılı göğüsler
• İçe doğru giden nipeller
• Yapışkan göğüs akıntısı
• Meme başının arkasında bir yumru
• Bir apse veya fistül
Kişilerde görülen ektazi bazen ılık kompresle tedavi edilebilir. Ektazi, mastitis gibi bir enfeksiyon nedeniyle de oluşabilir ve şayet sebep bu ise, doktor antibiyotik verebilir.
Dermatit: Dermatit de kanama meme uçlarına neden olabilir. Bu derinin iltihaplanması anlamına gelir. Dermatit, meme ucunda kaşıntılı, pul pul, kırmızılık, kızarıklık veya meme başı, areolayı saran koyu renkli bir renk olarak ortaya çıkabilir. Tahriş, enfeksiyon veya alerji ayrıca dermatite neden olabilir. Dermatiti tetikleyebilen nesneler tahriş edici kumaşlar, deterjanlar ve sabunları olabilir. Kokulu ürünlerden kaçınmak ve kimyasallar, parfümler ve boyalar olmadan hipo alerjenik ürünler seçmek meme ucu dermatit semptomlarının önlenmesine yardımcı olabilir. Pek çok dermatit türü egzama kategorisine girmektedir. Meme başı egzaması en sık egzama öyküsü olan kişilerde görülür. Emziren kişilerde bu durumu geliştirebilir.
İntraduktal papillom: Anne sütü kanallarında bulunan bu zararsız tümörler, bir veya iki memeden kanamanın ortak bir nedenidir. Genellikle, İntraduktal papillom meme ucuna yakın bir topak veya meme boyunca yayılan birkaç küçük topak şeklinde ortaya çıkacaktır. Bu tümörler her yaşta insanda görülebilir, ancak en sık 35-55 yaş arası kadınlarda görülür. Ayrıca erkeklerde de görülebilir ancak çok daha az yaygındır. İntraduktal papillom tümörleri, örneğin bireysel risk faktörlerine göre gelişme olasılığı daha yüksektir:
• Kontraseptif kullanımı
• Hormon tedavisi
• Östrojen maruziyeti
• Meme tümörlerinin aile öyküsü
Kanser: Göğüs uçlarında oluşan kanama bir kanser belirtisi olabilir, ancak nadiren tek belirtidir. Kanserde nadir durumlarda tek belirti meme ucu kanaması olabilir. Kanser belirtilerinden diğerleri aşağıdaki gibidir:
• Göğüs boşalmasının yanında meydana gelen bir topak
• Hijyen ve temizlik önlemleriyle iyileşmeyen meme başı boşalması
• Meme ağrısı
• memenin bir kısmının veya tamamının şişmesi
Paget hastalığı: Paget hastalığı meme kanseri İle ilişkili nadir bir durumdur ve egzama veya sedef benzer belirtiler vardır. Meme ucunda kırmızı pullu bir döküntü belirir ve kanama 
olabilir. Meme başı ağrılı olabilir ve uyuz olabilir. Bu durum meme kanseri vakalarının % -4’ünde görülür. Doktorlar, bir kişinin Paget hastalığı olduğundan şüpheleniyorsa, biyopsi isteyebilirler.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Yeni semptomlar yaşayan herkes, özellikle hızlı bir şekilde ortaya çıkıyorsa, bir doktora görünmelidir. Bir kişinin kanaması nipelleri olduğunda, özellikle semptomlar ağrılıysa veya memedeki yumru gibi başka semptomları varsa doktora görünmelidir. Topaklar genellikle ciddi olmamakla birlikte muayene için doktora görünmek önemlidir.
Birkaç farklı altta yatan koşul, göğüs uçlarında kanamaya neden olabilir. Bunlar emzirme, tahriş, alerji, enfeksiyon ve tümörleri içerir. Emzirme kanamanın meme uçlarına neden olması durumunda, bebeğin ağzının memeye tutuş pozisyonunu iyileştirmek veya bir doktorla konuşmak çözüm yolunu bulmaya yardımcı olabilir. Bir alerji soruna neden oluyorsa, doktor bir steroid kremini önerebilir. Enfeksiyon durumunda, doktorlar tipik olarak antibiyotik reçete etmektedirler.
Kaynakça:
dermnetnz.org/topics
hindawi.com
hopkinsmedicine.org
breastcancercare.org.uk
www.laleche.org.uk
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu