Aile eğitim sürecine dahil olduğu ve okulda öğretmenle işbirliği halinde oldukça çocuğun da başarısı artmaktadır. Buna nazaran okullarda öğrencinin tek başına mücadele vermesi ve eğitim sürecine dahil olmayan ebeveynlerin olması, derslerde yetersiz olması gibi durumlarda çocuğun başarısı düşer. Elbette bunların pek çok unsura bağlı olduğunu biliriz. Çok baskıcı aileler de en az ilgisiz aileler kadar olumsuz etkide bulunmaktadır. Bu nedenle öğrencinin başarısı da düşmektedir.
Aile ve okul arasında sağlıklı bir iletişimin olmadığı durumlarda olmaktadır. Bu sebepler şu şekilde sıralanabilir;
1. Ailelerin yeterli eğitim düzeyinde olmaması
2. Otoriter davranan velilerin olması
3. Kalabalık ortamlar ve velilerle konuşma fırsatının bulunamaması
4. Zaman ayırma konusunda sıkıntı yaşanması
5. Velilerin yoğun olması
6. Okul ev arasındaki mesafe sorunu
7. Aile ve okul iletişiminin kopuk olması
8. Maddi sorunlar
9. Okulların para istemesi
10. Öğretmenin faydalı olduğuna inanılmaması
11. Yapılan veli toplantılarının küçük ve önemsiz görülmesi
12. Resmi havanın ailenin çekinmesine sebep olması
13. Negatif izlenim bırakan öğretmenlerin olması
14. Başarısız çocuklardan sonuç alınamaması gibi sayılabilir
Bu belirtilen sorunların bazı ailelerde ekonomik temelli bazılarının ise sosyal ya da farklı boyutlarda ele alınması gerekmektedir. Okulun maddi açıdan bir zarar olarak görülmesi ve ekonomik yetersizlikler nedeniyle çocukla ilgilenmeme çocuğun fiziksel ve psikolojik gelişimini etkilemektedir. Bu nedenle böyle durumlar için okula bilgilendirme yapılmaması ya da öğrencinin desteklenmemesi, öğrencinin iyi tanınmaması gibi sebeplerle öğrencinin derse ilgisi ve okula gelme arzusu da ne yazık ki azalmaktadır Eğitim sistemi içerinde ülkemizin durumuna baktığımızda okul aile öğrenci arasındaki iletişimin tam olarak sağlanamaması sebebiyle öğrencilerde zararlı alışkanlıkların görülmesi ve madde bağımlılığı, çocuk suçlarının görülmesi ve devamsızlık yapma gibi daha büyük sorunlarında oluştuğu görülmektedir Elbette sadece öğretmen ve velinin ilgisi yeterli olmamaktadır. Okul yönetim kadrosun da disiplinli olması, öğrencinin devamlılığını, okul içerindeki hal ve hareketlerinin kontrolünü, öğrencilerin güvenliği ve beslenme olanaklarının denetlenmesi gerekmektedir. Son yıllarda okula dayalı yönetim, eğitimde uygulanan denetim stratejilerinden biridir. Böylece okuldaki öğrenci, öğretmen,, müdür, aileler ve denetleyiciler bir arada karar verme yetkisine sahip olmakta ve bu sayede herkes aktif olarak eğitim sürecine dahil olmaktadır. Bunun yanında klasik öğrenme modeli olan öğretmenin anlatıp, öğrencinin dinlemesi yerine sınıf içi etkinlikler yaparak öğrencinin kendisinin bilgiye ulaşmasına ve öğrenmede aktif katılımcı olmasına imkân sağlanmaktadır. Böylece görev ve sorumluluklar da dağılmış olmaktadır Yine yukarıda da maddeler halinde belirttiğimiz gibi, okul aile ilişkilerinde ve öğrenci başarısının değerlendirilmesinde önemli yere sahip olan veli toplantılarına katılım ne yazık ki ülkemizde çok azdır. Toplantılarda öğrencilerin durumları hakkında bilgi alış verişi yapılması yönüyle toplantıya katılım önemlidir. Aynı zamanda çocuğun eğitim faaliyetleri ve yıl içerindeki durumu konusunda alınması gereken kararların da konuşulmasında veli toplantıları oldukça önemlidir. Veli burada rahatsız olduğu durumları belirtebilme, çocuğu konusunda söz sahibi olma gibi hakkı olmasına rağmen genellikle çekingen davrandığından veli toplantılarına katılım olmaması öğretmen veli ilişkilerinde yaşanan sorunlar arasındadır.
Çözüm Önerileri
Sorunların ortadan kalkması için yine okul ve aile birbirinden kopmadan çözümler aranmalıdır.
Öncelikle okul tüm iyi niyetini aileye göstermelidir. Ailelerde soru işareti kalmamalıdır. Veliler okula güven duymalıdır. Bunun için yöneticiler ve öğretmenler toplanıp çözüm aramalı ve bu durumu böylece sonuca kavuşturmalıdır. Aileler okuldan kopmamalıdır aksine veli toplantılarından sonra okula karşı bir güven hissetmeli ve okula bağlılığını arttırmalıdır.Velilerin öğretmene ve okula yönelik olumsuz düşünceleri olabilir. Bunlar daha önce öğrencinin başarısının düşmesi ve başarı durumunun düzelmemesi gibi deneyimler olabilir. Bu durumu düzeltmek için okul yöneticilerine önemli görevler düşmektedir. Seminerler ile veya özel kalabalık olmayan toplantılarda aileler bilinçlendirilmelidir. Hatta bu bilinçlendirme süreci öğrenciler üzerinde de uygulanmalıdır.Bazı okulların resmi havası oldukça fazladır. Aileler bu ortam yüzünden kendini değersiz ve küçük hissedebilir. Bunun için okullarda aile ve okulun birlikte hareket ettiği ortam oluşturulmalı ve ailelerin düşüncelerine önem verilmelidir. Kendi fikirlerine saygı duyulduğunu hisseden aileler okulda daha rahat olur, okula güvenir ve çocuklarının da aynı tavrı gördüğünden emin olur. Veliler çoğu zaman okulun sadece meslek edinmek için gerekli olduğunu düşünmektedir. Bu yanılgıyı düzeltmek için okulların öğrenciyi hayata hazırladığını, sosyalleşmesine katkı sağladığını velilere göstermeli mümkünse eğitim programını onlarla kısmen paylaşmalıdır. Okulun faydalı bir kurum olduğuna inanan veli çocuğuyla daha ilgili olacak ve katkı sağlamak için daha istekli ve gönüllü olacaktır. Kaliteli bir eğitim için sadece sistem değil, eğitimin her öğesi önemli ve etkilidir. Öğrenci, öğretmen, okul aile birliği, okul müdürü, teftiş ve denetleyenler ve tüm sektör çalışanları amaca uygun ve doğru yöntemlerle bu süreci sürdürmelilerdir. Eğitim, dönütü kısa sürede alınan bir iş değildir. Eğitim kişinin uzun yıllarını alabilen, aşama aşama ilerleyen ve sabır gerektiren bir süreçtir. Eğitimde kaliteyi sağlamak ise sadece verimli ders anlatmaktan ibaret değildir. Bunu yaparken maliyetlerin minimuma indirilmesi, kaynakların israf edilmeden kullanılması, verimlilik, yenilikçilik ve esneklik sağlanması gerekmektedir. Bu noktada denetleyicilerin gelir ve giderlerin de kontrolünü sağlaması, aşırı israfı önlemesi gerekmektedir.
Ekonomik açıdan düşük yeterli olmayan aileler toplantılara katılmama, küçük düşmekten korkma gibi sorunlar yaşamaktadır. Bu ailelere böyle bir ortamın olmadığı mesajı verilmelidir. Her ailenin gücü yettiği kadar destek olması kuralı olmalı hiçbir aile bu konuda zorlanmamalıdır. Aynı zamanda okul aile ilişkilerinin sadece maddi yükümlülüğü yerine getirmek sağlanmasına yönelik olduğu ve para verildiğinde ailenin yükünün kalktığı düşünülmektedir. Bu nedenle bu da çocuk başarısında olumsuz sonuçları doğurmaktadır.
Yazar: Nagihan Albayrak