Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Para Politikası ve Maliye Politikası Arasındaki Farklar

0 1.285

Para Politikası ve Maliye Politikası Arasındaki FarklarPara politikası ve maliye politikası bir ülkenin ekonomik faaliyetlerini düzenlemede kullanılan iki önemli araçtır. Para politikası genellikle faiz oranları ve para arzının kontrolü ile ilgilenir. Para politikası ülkelerin merkez bankaları tarafından belirlenir. Maliye politikası ise hükümetlerin vergi ve hükümet harcamalarında yaptıkları düzenlemelere verilen genel bir isimdir. Maliye politikası, hükümet tarafından belirlenir.

Para Politikası

Merkez bankaları para politikasını genellikle ülke ekonomisini canlandırmak ve ülke ekonomisinin büyümesini kontrol etmek amacıyla kullanır. Teoriye göre merkez bankası, bireyleri ve iş çevrelerini borç almaya ve harcamaya sevk ederek ekonomik faaliyetleri artırmayı amaçlar. Tam tersi durumda ise merkez bankaları, bireyleri ve iş çevrelerini yatırıma ve harcamaları kısıtlamaya teşvik ederek enflasyon ve şahlanmış bir ekonominin diğer sorunlarının önüne geçmeye çalışır.

Merkez bankaları para politikasını yönetirken üç tane yolu vardır. Bunlar; açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılık oranını değiştirmek ve iskonto haddini belirlemektir. Açık piyasa işlemleri günlük bazda devlet tahvili ve hazine bonosu alım satımı gerçekleştirilerek yapılabilir. Merkez bankaları zorunlu karşılık oranını belirleyerek, bankaların verebileceği kredi miktarını artırabilir veya azaltabilir. Merkez bankaları, para arzını kısa vadede iskonto haddi (bankalara verdiği kredi faizi) ile oynayarak artırabilir veya azaltabilir.

Maliye Politikası

Maliye politikasının genel amacı toplam harcama miktarını, yapılan harcamaların dağılımını veya her ikisini birden değiştirmektir. Hükümetler, maliye politikasını hükümet harcamalarını ve vergi oranlarını kullanarak belirlerler.

Eğer bir hükümet ülke ekonomisinde yeterince ekonomik aktivite olduğunu düşünmüyorsa, hükümet harcamalarını artırmak suretiyle ülke ekonomisinin gelişmesini sağlayabilir. Eğer bu hükümet harcamalarını karşılayabilecek yeterince vergi geliri yoksa, hükümetler tahvil veya bono çıkararak halktan borçlanabilir. Bu durum, bütçe açığına da neden olabilmektedir.

Hükümetler, vergi oranlarını artırarak ülke ekonomisinden para çeker ve ülke ekonomisindeki faaliyetleri yavaşlatır fakat hükümetler genellikle ülke ekonomisinin gelişmesi için vergi indirimlerinde ve vergi affında bulunur. Ülke ekonomisini maliye politikası ile etkilemek Keynesyen ekonomik düşüncesinin en önemli konularından biridir.

Bir hükümet para harcarken veya vergi politikasını değiştirirken, parayı nereye harcayacağını veya elindeki vergilerle ne yapacağını iyi belirlemelidir. Bunu yaparken bir hükümet belli başlı toplulukları, sektörleri ve yatırımları hedefleyebilir. Bu nedenle sayısız maliye politikası araçları ekonomistler ve politikacılar tarafından sıkça tartışılır.

Para Politikası Mı Daha Etkili Maliye Politikası Mı?

Gerçek ekonominin gelişimi bakımından genişletici maliye politikası daha etkilidir. Söz konusu olan finansal ekonomi ise, genişletici para politikasını tercih etmek daha doğru olacaktır. Hem para politikası hem de maliye politikası farklı şekillerde etkili olur ve farklı kişi ve kurumlara hitap eder.

Maliye politikası tüketicileri genel olarak olumlu etkiler. Genişletici maliye politikası istihdam oranının ve gelirin artmasına neden olur. Kısacası maliye politikası, genel talebi hedef alır. Firmalar da artan gelirler sayesinde maliye politikasından olumlu etkilenir.

Eğer bir ekonomi tam kapasitesine çok yakınsa, maliye politikasını kullanmak enflasyonu artırma riskini de beraberinde getirir. Enflasyonda görülebilecek hızlı bir artış bazı kurumların karlarını olumsuz etkileyecektir. Öte yandan sabit gelirli kişiler de bu durumdan olumsuz etkilenecektir.

Para politikasının ise gerçek ekonomide daha az etkisi vardır. Örneğin Büyük Buhran sırasında Amerikan Merkez Bankası FED’in faiz oranlarını aşırı miktarda artırması deflasyonu ve ekonominin çöküşünü önledi fakat ciddi kayıplar veren ekonominin tekrar canlanmasını sağlamakta yetersiz kaldı.

Para politikası ve maliye politikası arasındaki en önemli farklardan biri ise para politikasının enflasyonu ve ekonomik büyümeyi etkileme konusunda daha keskin bir araç olmasıdır.

Yazar: Sercan Arman Kandemir

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku