Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Saçlar Neden Beyazlar? Erken Beyazlama Nedir?

0 561

Saçların ağarması yaşlanma sürecinde normal kabul edilen bir durum olsa da neden ağardığı pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Saç kökleri, saça rengini veren bir kimyasal olan melanin adlı pigmenti yapan hücrelere sahiptir. Yaşlandıkça bu hücreler ölmeye başlar. Pigment olmadan, yeni saç telleri daha açık renkte büyür, gri, gümüş ve sonunda beyaz tonlarını alır. Bir saç folikülü melanin yapmayı bıraktığında, tekrar renkli saçlar oluşturamaz.
Kişiler 30 yaşını geçtikten sonra saçların beyazlama riski 10 yılda bir % 10-20 oranında artar. Griye döndüğünde birçok bayan saçlarını eski rengine ya da daha farklı bir renge boyayabilir. Beyazlamış ya da grileşmiş saçlar konusunda kadınlar günümüzde birçok seçeneğe sahip olduğu için şanslıdır. Bayanlar ya da baylar beyazlamış saçlarını boyamayı tercih ederek hangi yaşta olursa olsun iyi görünebilir, iyi hissedebilir.

Erken Beyazlama

Saçların beyazlamasının ne kadar erken ve ne kadar hızlı olacağını belirleyen çoğunlukla genlerdir. Özellikle saçların erken beyazlaması genetik gibi görünmektedir. Bu nedenle ebeveynlerden birinin 30’lu yaşlarında tamamen gri saçları varsa, çocuklarında da olma ihtimali yüksektir. Bazı insanların saçları ortalama bir insandan 10 veya daha fazla yıl önce griye döner. Beyazlarda 20, Asyalılarda 25, Afrika kökenli Amerikalılarda 30 yaşından önce saçlar beyazlıyorsa erken beyazlamadan bahsedilir. Saçlarda beyazlama her zaman olmasa da genel olarak şakakların çevresinde başlamaktadır.

Erken Beyazlamanın Sebepleri

Bir kişinin saçları yaş dışında birçok sebepten beyazlayabilir.
Genetik: Araştırmalar kişilerin saçlarının erken beyazlamasında genetiğin rolünün büyük olduğunu göstermektedir.
Irk: Irk ve etnik köken de erken beyazlamada rol oynamaktadır. Beyazların saçları ortalama olarak 30’lu yaşların ortalarında, Asyalılarda 30’lu yaşlarının sonlarında grileşmeye başlar, Afrikalı Amerikalılar genellikle 40’lı yaşların ortalarına kadar renk değişiklikleri görmezler.
Bazı sağlık sorunları da saçları beyazlatabilir. Bu sorunlar şunlardır:
Otoimmün hastalıklar: Bağışıklık sisteminin vücudun belli bir bölümüne saldırmasıyla otoimmün hastalıklar ortaya çıkar. Vitiligo bunlardan biridir, bağışıklık sistemi kafa derisindeki pigment üreten hücrelere saldırır ve yok eder, böylece saçlar grileşir.
Vitamin eksiklikleri: B12, B6, biotin ( B7 ya da H vitamini), E vitamini ve D vitamini eksiklikleri erken beyazlamaya neden olabilir. Bazı araştırmacılar beslenmedeki eksikliklerin saç pigmentasyonunu etkilediğini, rengin vitamin takviyesi ile eski haline dönebileceğini söylemektedir.
Tiroid bozuklukları: Bazı araştırmalar saçlardaki beyazlama ve anormallikler ile tiroid fonksiyon bozukluğu arasında bağlantı olduğunu göstermektedir.
Alopesi areata: Saçlarda düzensiz dökülmeye neden olur ve ani beyazlamayı taklit eder. Bunun nedeni dökülmeden sonra kalan saçların genellikle beyaz ya da gri olmasıdır. Daha sonra yeniden uzayan saçlar doğal renginde ya da beyaz, gri olabilir.
Oksidatif stres: Grileşme çoğunlukla genetiktir fakat oksidatif stres nedeniyle erken grileşme görülebilir.Oksidatif stres durumunda antioksidanlar hücrelerdeki kararsız moleküller olan serbest radikallerin zarar verici etkilerine karşı koymak için yeterli olamazlar. Böylece yaşlanma ve bazı hastalıklar ortaya çıkar. Oksidatif stres yoğunluğu vitiligonun gelişimini de teşvik edebilir ve saçları beyaza çevirebilir.Saçlar Neden Beyazlar? Erken Beyazlama Nedir?
Stres: Stres de saçlarda erken beyazlamaya ve saç dökülmesinde artışa neden olabilir. Araştırmalar, vücudun stres altında olması durumunda saçlara renk veren hücrelerin azalabileceğini göstermiştir. Stres, saç dökülmesiyle ilgili bir sorun olan Telogen effluvium’u (TE) tetikleyebilir. Bu sorunun varlığında saçlar 3 kat hızlı dökülür. Stres nedeniyle saç kökleri etkilenir ve dinlenme aşamasına girer. Yeniden çıkan saçlar gri olabilir.
Sigara: Sigara içmek vücudun hiçbir kısmı için iyi olmayan bir durumdur ve buna saçlar da dâhildir. Araştırmalar sigara içen genç erkeklerin saçlarında erken beyazlama olabileceğini göstermektedir. Bir araştırmada, sigara içen kişilerin saçlarının 30 yaşından daha önce beyazlama olasılığının sigara içmeyen kişilere göre iki buçuk kat fazla olduğu görülmüştür. Sigara içiliyorsa ya da tütün kullanılıyorsa bırakılmalıdır, yardıma ihtiyaç duyuluyorsa bir doktorla konuşulmalıdır. Sigara alışkanlığından vazgeçilmesine yardım edebilecek reçeteli bazı ilaçlar ve sigara bıraktırma programları bulunmaktadır.
Saç boyaları ve diğer kimyasal saç ürünleri: Kimyasal içerikli saç boyaları ve bazı saç bakım ürünleri, şampuanlar bile saçların erken beyazlamasına katkı sağlayabilir. Bu ürünlerde melanin azaltıcı zararlı bileşenler bulunmaktadır. Saç boyalarının çoğunun içeriğindeki hidrojen peroksit de zararlı bir kimyasaldır.
Nadir görülen bazı kalıtsal tümörler: Genetik kökenli, nadir görülen bazı tümör çeşitleri de saçların grileşmesine sebep olabilmektedir.

Erken Beyazlama Nasıl Önlenebilir?

Erken beyazlamanın sebebi yaşlanma ya da genetik ise yapılacak hiçbir şey beyazlama sürecini engelleyemez ya da geri döndürmez. Saçlarda renk kaybı tıbbi bir sorundan kaynaklanıyorsa bazı tedaviler pigmentastonun geri dönüşünü sağlayabilir. Saçların erken beyazlamasının nedeni vitamin eksikliği ve diyet ise eksikliklerin yerine koyulması ve beslenmenin düzenlenmesi beyazlama sorununu geri çevirebilir ya da kötüleşmesini durdurabilir. Antioksidanlar bakımından zengin beslenme (taze sebzeler ve meyveler, zeytin, zeytinyağı, yeşil çay ve balık gibi) oksidatif stresi azaltır. İyi B12 vitamini ( yumurta, deniz ürünleri, kırmızı et gibi) ve D vitamini ( somon, peynir, süt gibi) kaynaklarının kullanımı da işe yarayabilir. Eksiklikleri giderebilecek vitamin takviyeleri reçetesiz satın alınabilir.

Beyaz Saçlar Koparılmamalıdır

Bazı kişiler gri ya da beyaz bir saç kökünden koparılırsa, yerlerine üç tane beyaz saç çıkacağına inanır. Bu batıl inançlar doğru olmasa da beyaz saçlar koparılmamalıdır. Çok sayıda beyaz saç teli koparılırsa bazı bölgeler kel gibi görünebilir. Koparılan yerlerde yeniden beyaz saç çıkacaktır. Çok fazla koparılması saçların köklerine fazla zarar verebilir ve saçlar artık uzayamaz. Bu durum saçın zamanla incelmesine neden olacaktır. Grileşmiş ya da beyazlamış saçların boyanması koparılmasından daha iyidir.

Gri Saç Farklı mıdır?Saçlar Neden Beyazlar? Erken Beyazlama Nedir?

Gri saç, dıştaki kütikül tabakası daha ince olduğu için doğal renkli saçtan daha incedir. Kütikül tabakası sudan, güneşten gelen ultraviyole ışınlarından, nemden, kimyasallardan ve ısıyla şekillendirmeden gelen zararlara karşı saçları doğal olarak korur. Bu bariyer olmadan saçlar su kaybeder. Böylece gri saçlar kuru, kırılgan, mat ve kaba hissedilir. Afro-Amerikanların saçı, Asyalılara ve beyazlara kıyasla, hasara daha yatkın olma eğilimindedir. Nem tedavisi ve saç yağları donuk, kuru grilerle savaşabilir. Kıvrılma önleyici ürünler de yardımcı olabilir. Lambalardan veya güneşten gelen ısı ve ışık, gri saçları ağartır ve sarı görünmesine neden olabilir. Bir saç stilistine bunun nasıl önlenebileceği sorulabilir. Mor tonlu bir şampuan saçların canlı bir gümüş renginde tutulmasına yardımcı olabilir. Siyahîlerin saçları diğer ırklara göre genellikle daha ince, daha kurudur ve daha kolay kırılır. Bu nedenle, özellikle saçı gevşetmek için kimyasallar kullanılıyorsa saç taranmalı ve nazikçe uygulanmalıdır. Lanolin veya sadece telleri kaplayan diğer yağlı tedaviler yerine saç tellerinize nüfuz eden hafif bir saç kremi ile nem eklenebilir.

Griler Akıllı Saç Modelleriyle Gizlenebilir

Saçlarını boyamaktan hoşlanmayan kadınlar sadece birkaç gri saç varsa bazı yaratıcı saç modelleri ile onları gizleyebilir. Güzel bir saç bandı takılabilir veya saç stili değiştirilebilir, mesela saçlar daha az gri olan yere doğru ayrılabilir. Uzunsa, gri saç diplerinin gizlenmesi için saçlar toplanabilir. 50 yaşını aşan kişiler gösterişli olan saç modelleri hakkında kuaförlerinden tavsiye isteyebilir. Gri, beyaz saçlı müşteriler konusunda uzmanlığı olan bir saç stilisti seçilebilir ve gri saçı boyama konusu görüşülebilir.

Boyamak ya da BoyamamakSaçlar Neden Beyazlar? Erken Beyazlama Nedir?

Gri saçlarını kabullenmek o şekilde bırakmak istemeyenler saçlarını boyatabilir. Bir süpermarketten ya da eczaneden bir kutu saç boyası satın alınarak grileşmiş ya da beyazlamış saçlar evde boyanabilir. Özellikle gri saçlar için tasarlanmış ürünler aranmalıdır. Kalıcı boyalar, inatçı gri saçları yarı kalıcı boyalardan daha iyi kapatacaktır. Gri ya da beyaz saçlardan bazıları rengi almıyorsa grilerle karışacak, uyum sağlayacak daha açık bir renk tonu denenebilir. Saç stilistlerinde grileri iyi kapatabilen kaliteli ürünler bulunabilir. Kına bitkisinin yapraklarından elde edilen toz pigmentler gri saç diplerini kamufle etmek için işe yarayabilir. Kimyasal boyaların zararlarından endişe edenler doğal kına kullanmayı düşünebilir. Kına, herhangi bir saç dokusuna kırmızı, kahverengi veya siyah parlaklık katabilir. Doğru bir saç kesimiyle saça iyi bir stil ve hacim kazandırılabilir ve 6-8 hafta arayla saçlar düzeltilebilir. Saçlarının çoğunluğu gri olan kadınlar genellikle kısa kesimleri tercih eder. Uzun katlar da güzel olabilir ve sağlıklı, canlı görünüm verip saçlara hareket katabilirler.

Kaynakça:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/320288#_noHeaderPrefixedContent
https://www.webmd.com/beauty/ss/slideshow-beauty-gray-hair-facts
https://www.medicinenet.com/gray_hair_beauty_facts/article.htm

Yazar: Müşerref Özdaş

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku