İşkencenin ve sorguda şiddet kullanımı tekniklerinin tarihi ilk devlet ve din organizasyonlarının tarihine kadar gider. Bu yazımızda günümüze kadar farklı versiyonlar halinde muhtelif zaman ve ülkelerde kullanılan en yaygın işkence aletlerinden biri olan Strapadoyu tanıtmaya çalışacağız. Strapado Latince bir kelimedir. Bu aletin doğum tarihi, insanlık tarihinin en karanlık ve hafızalara kazınan zülüm, işkence ve hurafelerle lekelenen utanç vesikası Orta Çağ’dır. Bu çağ ,sadece yaşanıldığı zaman değil; günümüze dek uzanan utanç eserleri ve olayları bırakmıştır. Bu eserlerden bir de zamanında “daimi azap” tabiriyle anılan günümüzde değişik isimlerle bilinen Strapadodur. Orta Çağ’da kilisenin cadıları, din düşmanlarını ve kiliseye karşı gelenleri cezalandırmak için kurulan Engizisyon Mahkemesi sorgucuları tarafından geliştirilen namı uzun yıllar binlerce insanın kabusu olmuş bir alettir. Engizisyon sorgucuları tarafında ilk örnekleri dizayn edilen Strapado zaman içerisinde farklı çeşitleri geliştirilerek Malta adasındaki zindanlarda İtalyan prensliklerinin zindanlarında, Nazi toplama kamplarında, Vietnam savaşında ele geçirilen Amerikalı esirlerin tutulduğu kamplarda ve son olarak Irak cezaevlerinde kullanıldığı mağdurlar ve tarihi tanıklıklarda kayda geçirilmiştir.
Tarihsel gelişimi ve kullanımını ortaya koyduktan sonra şimdi de bu aletin teknik özelliklerini belirtelim. Strapado, elleri arkadan bağlanan şüphelinin bağlanan bu ellerinin yukarıdan bir nesneye bağlı bir şekilde asılı bırakılmasıyla gerçekleştirilen bir işkence yöntemi ve aletidir. Bu işkence biçiminde arkadan bağlanan kollar bileklerden yukarı doğru vücuda bağlı olarak asıldığında kollar üzerinde oluşan acı inanılmaz olmakta, yarım saatten fazlı asılı kalmalar kolların felç olmasın ve kalıcı duyu kaybına neden olmaktadır. Tarihi kayıtlar incelendiğinde yaygın olarak üç farklı Strapado versiyonu kullanıldığı görülmektedir. İlk Strapado örnekleri basit bir tasarımın ürünüdür. Kişinin ellerini arkadan bağlayıp bileklerinden herhangi bir ağaç dalına veya direğe asılmasıyla uygulanan çeşididir. Bu versiyon Strapadolarda yarım saatten fazla asılı kalmak kalıcı omuz hasarına, felce, his kaybına neden olabilir. Bu Strapado biçimi İsrail sorgucuları tarafından Filistinli mahkumlar üzerinde uygulandığı için ” 
Filistin askısı” adıyla anılmakta ve günümüzde de birçok baskı rejimiyle yönetilen ülkede kullanılmaktadır. Ülkemizde de 12 Eylül Darbesi sürecinde adı en çok zikredilen işkence aleti olmuştur. İkinci versiyon Strapadolar, ilk versiyonuyla aynı olmakla birlikte kurban burada bir makara yardımıyla belli bir yüksekliğe kadar çıkartılarak bu yükseklikten aniden bırakılarak kolların omuz yuvalarından kırılmasını sağlar. Bu Strapadolar Squassation isimiyle anılmaktadır. Bu Strapado çeşidi daha acımasız ve korku vericidir. Üçüncü Strapado versiyonu, bu kategoridekiler içinde en komplike ve bütüncül hasar verici olandır. Bu Strapadoda makarayla arkadan kolları bileklerinden bağlı olarak asılan kurban, kendi vücudunun ağırlığının yanı sıra ayak bileklerinden bağlanarak ayaklara ekstra ağırlıklar bağlanarak asılır. Belli bir yüksekliğe çıkarılan kurban aniden bırakıldığında ayaklardaki ağırlığın etkisiyle çok kuvvetli bir yer çekimine maruz kalır. Kollar omuzlardan tamamen kırılarak çıkarken ayak bilekleri ve kalça kemiği de ağır bir şekilde hasar alır. Bu Strapado çeşidinde kurbana yaşam hakkı pek az tanınır ve bu yüzden bu aletle sorgulanan kişilerin karşısında ölüm ve atılı suçu kabul dışında pek bir tercih hakkı olmamıştır çoğunlukla.
Kaynakça:
http://sss.cnjs.jnbnpnujinf.lntwl.ru3.gsr.awhoer.net/wiki/Strappado
http://sss.lnbjg.pnfwhmnaj.lntwl.ru3.gsr.awhoer.net/web/20160416102655/
http://nnrjqnyjsxnfbym.lnhtr.ru3.gsr.awhoer.net/incoming/Index/Storja/Storja2001/05s.pdf
Yazar: Erdal Uğur