İdrar, böbrekte meydana gelir ve idrar kesesinde toplanır. İdrar biriktikten sonra dışarı atılır. İdrarı aşağı iten basınçlar sistemi vardır. İdrarın geri kaçmasını önleyen bir sistem de vardır. Eğer idrar yollarında tıkanıklık varsa böbreğin normal işleyişi bozulmuş olur.
Sağlıklı bir böbrek, iyi çalışan bir kalp, normal tansiyon değerleri, normal şeker değerleri var demektir ayrıca damar sisteminin iyi çalıştığının ve yeterli su içildiğinin bir göstergesidir.
İdrar sağlıklı bir şekilde dışarı atılamaz ise sistemde basınç farklılıkları ortaya çıkar. İdrar yolları tıkandığında mutlaka tedavi ettirilmesi gerekir. Tedavi ile normal bir akış sağlanmaya çalışılır.
İdrar kanalları tıkandığı zaman idrar böbreklerde birikir. Bu da böbreğin kan dolaşım hızını bozar. İdrar kanallarındaki tıkanıklığın çeşitli sebepleri vardır. Bunlardan ilki doğuştan olan tıkanıklıklardır. Bu tıkanıklık idrar borusu ve idrar havuzu arasında olur. Diğer bir tıkanıklık ise sonradan farklı sebeplerden dolayı oluşur. İltihaplanmadan dolayı kadınlarda ve erkeklerde tıkanıklık ortaya çıkabileceği gibi erkeklerde prostat bezinin büyümesinden dolayı olabilir. Böbreğin içinde idrar birikirse bu organda sık sık enfeksiyonlar ortaya çıkabilir.
İdrar yolları tıkanıklığına tümörler, taşlar da sebep olabilir. İdrar kanallarının tıkanıklığı ortaya çıkarıldıktan sonra ilaçla ya da cerrahi müdahalelerle tedavi gerçekleştirilir.
İdrar yolunun tıkanmalarının çeşitli belirtileri vardır. Bunlar:
1- İdrar yaparken zorlanma
2- Sık sık idrara çıkma isteği
3- İdrar yapamama
4- Karın bölgesinde ağrı
5- Karın bölgesinde ağırlık
6- İdrar akımında yavaşlama
7- İdrar yaparken ağrı
8- İdrarın sıçraması
9- İdrar yaptıktan sonra damlama
10- Kokusu ağır idrar
11- Bulanık ya da kanlı idrar
12- İdrar yaparken yanma hissi
Bu belirtilerle birlikte ateş, kusma, halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, ağrı varsa vakit kaybetmeden doktora başvurmakta fayda vardır. Çünkü idrar kanallarındaki tıkanıklık iltihaplanmanın, böbrek taşlarının, prostatın, urun, böbrek yetmezliğinin habercisi olabilir.
İdrar yollarındaki rahatsızlıkla ilgili tanı koymak için kan ve idrar testleri, ultrason ve sistoretogramı yapılır.
Genital bölgeye yerleşen bakteriler hızla çoğalır. Bu durum tuvalet, cinsel ilişki ve iç çamaşırları ile bulaşabilir. Bu yüzden temizliğe önem vermek önemlidir.
Yeni doğan bebeklerde organların gelişmemesinden kaynaklı olarak oluşabilir.
İdrar yolu tıkanmalarında yenilenlerin, içilenlerin önemi vardır. Çünkü bazı yiyecek ve içecekler taş oluşumuna sebep olur. Bu yüzden yiyecekler iyice yıkanmalı ve ürik asit içeren besinlere dikkat edilmelidir.
Uzun süreli sonda kullanımı da idrar yollarını tıkayabilir.
Birçok sebepten dolayı ortaya çıkabilecek olan idrar yolları tıkanıklıkları oldukça rahatsız edici ve ciddi sorunların ortaya çıkmasına yol açar. Bu yüzden hijyen kurallarına dikkat edilmeli, vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Çünkü bu rahatsızlıkla ortaya çıkan hastalıklar ağrılı ve sancılı olur ve hayatın normal akışını ciddi bir şekilde etkiler.
Kaynakça:
www.saglikkosesi.net HASTALIKLAR Boşaltım Sistemi
https://www.idrar.gen.tr/idrar-yolu-tikanmasi.html
www.nkfu.com SAĞLIK Hastalsaxıklarw23 v vb
Yazar: Serpil Altunyay