Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransı

1 2.615

Pek çok insan, sabahları uyanmalarına yardımcı olmak için bir fincan kahve içer. Her gün kafein tüketen insan sayısı göz önüne alındığında kafein alerjisinin gerçek bir şey olduğunu düşünmek zor olabilir. Çoğu insan uyarıcıyı sorun olmadan tüketse de, diğerleri ishal, titreme, uykusuzluk ve diğer semptomlarla karşılaşabilir. Bu, fazla tüketimden kaynaklanabilir (günde yaklaşık dört bardak kahvede bulunan 400 mg’dan fazla kafein). Ancak bazılarında sadece bir fincan kahveden (95 mg kafein) sonra oluşabilir. Mütevazı miktarda kafeine verilen negatif reaksiyonlar, alerjik olmayan bir gıdaya karşı toleranssızlık veya daha az yaygın olarak, diğer tüm gıda alerjileri gibi, bağışıklık sisteminin alerjik bir tepkisi nedeniyle olabilir.

Kafein Alerjisi mi, Kafein İntoleransı mı?
Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransı

Bir kişi kafein tükettiğinde kan dolaşımına bağırsaklarından emilir. Daha sonra farklı organların çalışma şeklini etkiler. Kafein kanda adrenalin seviyesini artırabilir, bu da beyni ve vücudu daha uyanık hale getirir. Kafein çoğu insan için güvenli olsa da bazı kişilerin kafein intoleransı veya alerjisi vardır. Kafein, farklı insanları farklı şekillerde etkiler. Kafeinin, alerjisi olan birinin vücuduna etkileri, kafeine toleranssız olanlarla aynı değildir. Kafeinin sizi nasıl etkilediğinin tam olarak farkında olabilirsiniz, ancak hem sizin hem de doktorunuz için yaşadıklarınızın gıda alerjisi veya tahammülsüzlük nedeniyle olup olmadığını hemen bilmek zor olabilir. Ancak bilmeye değer bazı önemli ayrıntılar vardır.

Kafein İntoleransı

Kafein, beyni ve merkezi sinir sistemini etkileyen, insanların kendilerini daha uyanık ve odaklı hissetmelerini sağlayan doğal bir uyarıcıdır. Birçoğu çalışma günü boyunca kahve içerler, çünkü onları daha üretken kılar. Potansiyel olarak üzücü olsa da, bir gıda intoleransı nadiren ciddidir. Buna karşın, IgE aracılı olmayan gıda aşırı duyarlılığı veya alerjik olmayan gıda duyarlılığı olarak da bilinen gıda intoleransı bazı gıdaları kendilerine alerjiden ziyade sindirmedeki zorlukları ifade eder. Gıda intoleransı genellikle spesifik bir besleyiciyi (laktoz gibi) metabolize etmek için ihtiyaç duyulan spesifik bir enzim eksikliğinden kaynaklanır. Bir besin sindirilemediğinde şişkinlik, ishal, gaz, spazm ve karın ağrıları gibi Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransısemptomlar kolayca oluşabilir.
Kafein ile ilgili olarak, hoşgörüsüzlük (intolerans) sıklıkla endokrin sistem üzerindeki etkisinden kaynaklanmaktadır. Kafein, tüketildiğinde, “savaş ya da kaç” yanıtını tetikleyen adrenalin üretimini uyarırken, adenosin adı verilen kimyasal bir haberciyi bastırır. Aşırı salgılandığında, adrenalin titreme, uykusuzluk, baş dönmesi, yüz kızarması, hızlı kalp atışı, hızlı solunum, bol terleme ve mide rahatsızlığına neden olabilir. Altta yatan bir gıda intoleransı varsa semptomlar büyüyebilir ve gözle görülür sıkıntılara neden olabilir.
Hassas olan kişiler kafein tükettiğinde aşağıdakileri deneyimler:
*Hızlı kalp atımı
*kaygı
*Titremede
*Baş ağrısı
*Uyku problemi
*Mide ağrısı
Bu semptomları yaşayan kişilerde, kafeine karşı alerjik olmayan bir gıda intoleransı olabilir. İntoleransı kafein alerjisine sahip olmaktan farklıdır. Kafein alerjileri nadirdir ve kafein alerjisinin semptomları hoşgörüsüzlük belirtilerinden daha ciddidir.

Kafein Alerjisi

Kafein; kahve çekirdekleri, çay yaprakları ve kakao kabukları dahil olmak üzere çeşitli bitkilerde bulunur. Tüm dünyada kahve, çay ve çikolatada Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransıtüketilir. Kuzey Amerika’daki insanların yaklaşık yüzde 90’ı her gün kafein tüketmektedir. Kafein alerjisi immün sistemin yanlış bir şekilde kafeini zararlı bir madde olarak tanımladığında ve immünoglobulin E (IgE) olarak bilinen bir antikoru kan dolaşımına bıraktığında gelişir. Antikor, hücreleri histamin salgılamak için uyarır. Böylece vücutta iltihaplanma, kan damarlarının genişlemesi, döküntü, kaşıntı, kurdeşen (ürtiker) veya şişkinlik (ödem) gelişimi tetiklenir. Deri döküntüleri belki de bir kafein intoleransı ile bir kafein alerjisi arasındaki ana ayırt edici özelliklerdir.
Kafein alerjisinin dermatolojik semptomlarına ek olarak ortaya çıkan tablodaki diğer özellikler şunlardır:
*Kaygı
*Göğüs ağrısı
*Soğuk terlemeler
*Baş dönmesi
*Yorgunluk
*Baş ağrısı
*Kalp çarpıntısı
*Eklem ağrısı
*Kas ağrıları
Bazı alerjilerin aksine, solunum semptomları nadirdir.
Gıda intoleransı ve kafein alerjileri çeşitli semptomlarla birkaç dakika ila iki saat arasında herhangi bir anda ortaya çıkabilir. Hızlı gelişenler nadir durumlarda, anafilaksi olarak bilinen, yaşamı tehdit edici, alerjik reaksiyonlar oluşabilir. Bir anafilaktik şokun belirtileri arasında şunlar olabilir:
*Gözler, dudaklar, yüz ve dil dahil ciddi yüz şişmesi
*Yüz şişmesi nedeniyle nefes almada zorluk
*Konuşma zorluğu
*Hırıltılı
*Öksürme
*Bulantı, karın ağrısı veya kusma
*Hızlı kalp atımı
*Baş dönmesi

Risk Faktörleri Nelerdir?

Diğer alerjilerde olduğu gibi bir kafein alerjisinin altında yatan nedenleri büyük ölçüde bilinmemektedir. Bazı bilimsel çalışmalar genetiğin, bir kısım adenosin A2A (ADORA2A) geninin mutasyonuna sahip kişilerde risk artışına neden olduğunu göstermektedir. İşlenmiş kahve veya çay Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransıyapraklarındaki bazı mantarların kafeinle ilgisi olmayan alerjik bir tepkiye neden olması da mümkündür. Bu mantarların çoğu vücudun biyolojik tehdit olarak tanıdığı mikotoksinler üretir.

Nasıl Teşhis Edilir?

Kafein alerjilerini sadece semptomlarla teşhis etmek zordur. Bir kızarıklık veya kurdeşen gelişse bile nedensel ajanın (alerjen) kafein veya başka bir ilgili bileşen olup olmadığını belirlemek için genellikle alerji testi gerekir. Alerji cilt testi ve IgE antikoru kan testleri bir kafein alerjisini teşhis etmenin en hızlı ve en etkili yoludur. Daha az yaygın olarak ADORA2A genindeki (serbest olarak Parkinson hastalığı ile ilişkili olan gen aynıdır) mutasyonları tanımlamak için genetik testler kullanılabilir. Pozitif testler kafein alerjisini gösterirken, negatif sonuçlar intoleransı gösterecektir.

Tedavisi Nasıl Yapılır?

Alerji veya hoşgörüsüzlük kronik ve nispeten hafifse, semptomların görülmemesi ya da nüks etmemesi için kahve ve kafein içeren çay, kola, çikolata, spor içecekler, bazı baş ağrısı ilaçlar ve reçetesiz uyarıcılar alınmamalıdır. Kullanılacak ürünle ilgili herhangi bir şüphe varsa ürün etiketleri dikkatle okunmalıdır. Üzerinde “Kafeinsiz” adlı etiket bulunan bir ürün bile özellikle hassas kişilerde merkezi sinir sistemini uyabilecek iz miktarlarda kafein içerebilir. Alerji semptomları gelişirse, reçetesiz satılan oral antihistaminikler genellikle yardımcı olabilir. Ancak her ne olursa olsun doktor önerisi olmadan ilaç alınmamalıdır. Kronik veya tekrarlayan alerjilerde doktor tarafından kişiyi alerjene duyarsızlaştırmak için kullanılan alerji ilaçları reçete edilir.

Kafein Alerjisiyle Başa Çıkmak

Diğer birçok madden vazgeçilmesi ya da bırakılması durumunda olduğu gibi, kafein kullanımının bırakılmasında da baş ağrısı, yorgunluk ve sinirlilik oluşabilir. Ağır vakalarda mide bulantısı ve grip benzeri semptomlar yaşanabilir. Konuyla alakalı yapılan kapsamlı çalışmalarda en kötü belirtilerin kafein alımı durduktan 21 ila 50 saat sonra meydana geldiği ve dokuz gün kadar sürebildiği saptanmıştır.
En az stresle kafeinden kurtulmak için yapılabilecekler şunlardır:
Güne kafeinsiz bir içecekle başlamak: Kahve güne başlangıcın bir parçasıysa, sabahları kafeinsiz sıcak bir içecek içilmelidir. İçeriğinde 18 miligrama kadar kafein bulunan kafeinsiz ürünler de içilmemelidir. Bunun yerine bitki çayı, ılık elma suyu veya limonlu bir bardak sıcak su tercih Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransıedilmelidir. Alternatif olarak kahve tadı veren kavrulmuş acı hindibadan bitkisinden üretilmiş kafeinsiz ürünler bulmak mümkündür.
Gün boyunca su içmek: Kola veya kafeinli enerji içeceklerine duyulan özlemi azaltmak için bolca su içmek gerekir. Kolaya alışkın olanlar bol su içmeye geçince fazla şeker almış olmaktan da kurtulacaktır.
Yürüyüş ya da egzersiz yapmak: Uzun bir yürüyüş yapmak ya da düzenli egzersiz yapmak vücuda bol oksijen kazandıracak ve enerjisi tükendiğinde destekleyecektir. 20 dakikalık bir antrenman bile kalbe iyi gelir, ruh halini düzelten ve uyanıklığı arttıran endorfin üretimini uyarır.
Dinlenmeye zaman ayırmak: Çok fazla kafein içmeye alışkınsanız vücudunuz uyarıcıdan mahrum bırakıldığında birkaç gün çöküntüye uğrar. Ekstra uyku ve rahatlama için zaman ayrılması vücudun kafeinden temizlenmesini kolaylaştıracaktır.

Acil Servise Gitmeniz Gerekebilir

Kafein alerjisi çok nadir durumlarda anafilaktik şoka neden olabilir Semptomlar hızla gelişirse ve vücutta yaygın kurdeşen ortaya çıkarsa, ateş, nefes almada zorluk, yüz şişmesi, hızlı kalp atışı veya kusma belirtileri görülürse yardım çağrılmalı ya da hızlıca bir hastanenin acil servisine Kafein Alerjisi ve Kafein İntoleransıulaşılmalıdır. Eğer tedavi edilmezse anafilaksi hızla ilerler, şok, koma, kalp veya solunum yetmezliği nedeniyle ölüm gerçekleşebilir. Anafilaktik şok bir epinefrin enjeksiyonu ile tedavi edilebilir. Ciddi alerjisi olan kişiler durumu yönetmek için yanlarında özel bir epinefrin kalemi bulundurmalı, bunu kullansa da hemen acil servis ile irtibata geçmelidir.

Kaynakça:
https://www.verywellhealth.com
https://kliniksaglik.com
https://www.medicalnewstoday.com

Yazar: Müşerref Özdaş

Bunları da beğenebilirsin
1 yorum
  1. Sungur diyor

    Mrb bende ara sıra sık hapşırma burun akıntısı göz yaşarmasi oluyor bunu tedavisi nedir

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku