Kral Antilopları, Afrika’nın batı kıyısı olan Hindistan ve Gine bölgesinde yaşamaktadırlar. En küçük yaşayan tırnaklılar türünden biri olarak kabul edilirler. Kraliyet antilopu, Subtraus Neotragus familyasının da tek üyesidir. Türü alt türlerdendir.
*Fiziksel özellikler
Minik kraliyet antilopu, en küçük Afrika mandasızı ve en küçük yaşayan boğa olma ayrıcalığına sahiptir. Fare geyiği ile birlikte anılan en küçük toynaklı unvanına sahiptir. Yetişkinler, 50 cm uzunluğunda, 25 cm yüksekliğinde ve 2.5 kilogram ağırlığındadır. Deri tabakaları yumuşak ve zariftir. Genel renklenmeleri, alt kısımlarında hafifçe büyüyen altın kahverengi, tarçın rengi ya da açık kahve tonlarıdır. Alt kısımları çene, boğaz ve arka ayakların iç kısımları da dahil beyaz renklidir. Kuyrukları ince ve küçüktür. Deri yüzeyinin üzeri ince bir renk şeridi dışında çoğunlukla beyazdır. Kuyruk tamamen beyaz bir tonla son bulur. Kraliyet antilopu ince, nispeten uzun bacaklıdır. Bu yapı aerodinamik bir şekil sağlar ve arka bacakların ortaya çıkma ihtiyacı olduğunda muazzam bir itme kuvveti sağlamasına olanak tanır. Her bacağın ön yüzeyinde, toynakların hemen üzerinde beyaz bir nokta vardır.
Kral Antilopunun kendine özgü özel renkleri yoktur. Yuvarlak, koyu kahverengi ve gözleri büyüktür. Yüzleri minyondur. Yuvarlatılmış kulaklar yarı saydamdır, iç yüzeyleri ten rengindedir. Alın üstünde saç tutamları yoktur. Erkek kraliyet antiloplarının bir çift kısa olmak üzere, konik boynuzları vardır. Siyah renklidir. Bu türdeki diğerleri gibi boynuzları da küçüktür, sadece 1.2-2.5 cm’ye kadar uzarlar.
*Üreme ve Gelişim
Kraliyet antilopunun üreme biyolojisi hakkında çok az şey bilinmektedir. Vahşi doğada yapılan incelemelerde Gebelik dönemi ölçülememiştir. Doğum kilosunun, bir yetişkinin vücut ağırlığının üçte birinden fazlası olduğu düşünülürse doğumda ağırlıkları 0.8-1.0 kg arasıdır. Gençleri kırılgandır ve yetişkinler ile aynı renklere sahiptirler. Üreme bezleri yaklaşık üç aylıkken açılmaktadır.
Araştırmacılar tarafından gözlemlenen genç bir antilop, dört aylıkken üremeye başlar ve altı ay boyunca doğal bir beslenme dönemine girer. Cinsel olgunluk ise bir yıl sonra elde edilir. Kraliyet antilopları kısa yaşam sürelerine sahiptirler. Doğadan yakalanıp hayvanat bahçesinde yaşayan antiloplarda yapılan incelemede azami yaşlarının doğal ortamda 6 yıl, hayvanat bahçesinde ise 8 ay olduğu kanıtlanmıştır.
*Ekoloji
Kral antilopları genellikle yağmur ormanlarında, tropik kuru ormanlarda ve orman savalarında bulunan yerlerde yaşarlar. Orman kenarı gibi yoğun çalıların olduğu alanlar onlara örtü sağlar ve yuva olarak sıklıkla kullanılır. Doğal yaşam alanlarına artan insan müdahalesiyle, kraliyet antilopları artık yol kenarlarında ve ekili arazilerde sıklıkla bulunmaktadır.
Ekolojik olarak, Kral antilopları Orta Afrika orman bloğunda nüfus olarak kalabalıklardır. Kraliyet antilopu, yırtıcı ve büyük yılanlar da dahil olmak üzere küçücük boyutuna rağmen daha büyük yırtıcıları avlanarak beslenmektedir. Bu türle, gizli doğası nedeniyle derinlemesine çalışmalar yapılmamıştır. Alışkanlıklarıyla ilgili sunulan bilgilerin çoğu gönüllü araştırmacılar tarafından sunulan notlardır. Ayrıca, taze yapraklar, tomurcuklar ve ağaç filizlerini yiyerek de beslenirler. Meyveler, mantarlar ve çiçeklerle daha az sıklıkta beslenirler. Ot ve türlerini ise sadece çok aç kaldıklarında yerler.
*Davranışları
Kraliyet antilopu sıklıkla gün içinde dinlenerek vakit geçirir. Bununla birlikte bu türün gün boyunca dinlenip gece yem aramaya çıktığı bilinmektedir. Bu türde tek eşlilik hakimdir. Çiftlerin, sadece 100 metre kare büyüklükte olduğu tahmin edilen küçük bölgeleri vardır ve diğer çiftlerden biri başka çiftin bölgesine girememektedir.
Kraliyet antilopu, sürekli olarak kuyruklarını hafifçe vurarak, yüksek adımlı bir yürüyüşle hareket eder. Rahatsız edildiyse, ilk tepki çömelmek ve örtünün altına saklanmaktır. Tehdit yaklaşmaya devam ederse, kraliyet antilopu saldırının başlayacağı son kadar beklememektedir. Bu tür, hızla gözden kaybolarak çok hızlı hareket edebilir. Kaçmak için iki ayrı yöntemleri vardır, ya zemine kadar alçalır ve görünmemeye çalışır. Ya da kafa ileride olacak şekilde güçlü yüksek atlayışlar yaparak kaçmaya çalışır. Uzun arka ayakları inanılmaz güç sağlar ve tek bir sıçramada 3 metreye zıplayabilir.
*Dağılım
Kral antilopları, Batı Afrika’nın güney kıyısındaki Gine ormanı bloğunda da ağırlıklı olarak bulunurlar. Bulundukları
Ülkeler: Fildişi Sahili, Gana, Gine, Liberya, Hindistan ve Sierra Leone’dur.
*Korunma durumları
Kral antilopları, bir türdür ve korunacak hayvanlar listesinde yer almamıştır. Yazarlar bu tür utangaç bir hayvanı sansürlemenin zorluğu nedeniyle bunun önemli bir eksiklik olabileceğini öne sürmelerine rağmen, vahşi nüfus 62.000 hayvan olarak tahmin edilmiştir. Kraliyet antilopu ısrarlı avlanma tehdidiyle karşı karşıya kalmıştır. Antiloplar birçok türün aksine, küçük orman alanlarında hayatta kalabilmekte ve sıklıkla tarım alanlarında gözlenmektedir.
*Uyarılar
Liberya’nın folklorunda, kraliyet antilopu, hızı ve bilgeliği ile ünlü bir figürdür. Boyutları ve alışkanlıkları nedeniyle, yerel halk tarafından “Hares Kralı” olarak bilinir ve görünüşe göre, bu krallıktan, “kraliyet antilopu” adının türetildiği anlaşılmaktadır.
Yazar: Osman Uçar