Öksürüğün Geçmesi İçin Neler Yapılabilir?

Öksürükler, tahriş edici maddeleri ve vücuttaki enfeksiyonları temizlemede rol oynar, ancak sürekli öksürük can sıkıcı olabilir. Öksürük tedavisinin etkili olması nedenlerine bağlıdır. Alerjiler, enfeksiyonlar ve asit reflü dâhil öksürüklerin birçok olası nedeni vardır. Bazı doğal ilaçlar öksürüğü gidermeye yardımcı olabilir ancak bunları kullanan kişiler düşük kaliteli ürünler ve saf olmayan, katkılı maddeler kullanma riski altında olabilir.
Öksürük tedavisi için kolay ulaşılabilen doğal ürünlerden birini satın alarak kullanmayı tercih edenler ürünün markasına ve kaynağına dikkat etmelidir.
Ayrıca bazı şifalı bitkilerin ve takviyelerin kullanılmakta olan ilaçların etkisini değiştirebileceği ve istenmeyen yan etkilere neden olabileceği bilinmelidir. Öksürük şiddetliyse veya birkaç haftadan fazla devam ederse, tıbbi yardım almak esastır.

12 Doğal Öksürük İlacı

İnsanlar ısrarcı bir öksürüğü tedavi etmek için çeşitli doğal ilaçlar kullanırlar. Burada, bu çözüm yollarından 12’sine daha ayrıntılı olarak bakılacaktır.
1-Bal çayı
Bazı araştırmalara göre, bal öksürüğü hafifletebilir. Çocuklarda gece öksürüğü tedavileri üzerine yapılan bir çalışma, pekmez kıvamında olan ve mineral içeriği yüksek olan kara bal (veya siyah bal) ile öksürük baskılayıcı ilaç olan dekstrometorfan’ı ve hiç tedavi edilmemesini karşılaştırılmıştır. Araştırmacılar, balın öksürüğü daha fazla rahatlattığını, bunun ardından dekstrometorfan’ın geldiğini bildirmiştir. Bir öksürüğü tedavi etmek amacıyla bal kullanmak için, 2 çay kaşığı ılık su veya bitki çayı ile karıştırılmalı, bu karışım günde bir veya iki kez içilmelidir. 1 yaşın altındaki çocuklara bal verilmemelidir.
2- Zencefil
Zencefil, anti-enflamatuar özelliklere sahip olduğu için kuru veya astımlı öksürüğü rahatlatabilir. Aynı zamanda bulantı ve ağrıyı da hafifletebilir. Bir çalışma, zencefildeki bazı anti-enflamatuar bileşiklerin solunum yollarındaki zarları yumuşatabileceğini ve öksürüğü azaltabileceğini öne sürmektedir. Araştırmacılar esas olarak zencefilin insan hücreleri ve hayvanlar üzerindeki etkilerini incelemişlerdir, bu nedenle daha fazla araştırma gereklidir. Bir bardak sıcak suya 20–40 gram taze zencefil dilimleri ekleyerek yatıştırıcı bir zencefil çayı hazırlanmalı ve içmeden önce birkaç dakika beklemesine izin verilmelidir. Tadı arttırmak ve öksürüğü daha da yatıştırmak için bal veya limon suyu eklenebilir. Bazı durumlarda zencefil çayının mide rahatsızlığına veya mide yanmasına neden olabileceğini de akılda tutulmalıdır.
3-Sıvılar
Hidratlı (sulu) kalmak ya da vücudu susuz bırakmamak öksürük veya soğuk algınlığı olanlar için hayati öneme sahiptir. Araştırmalar, oda sıcaklığında içilen sıvılarının öksürük, burun akıntısı ve hapşırmayı hafifletebileceğini göstermektedir. Soğuk algınlığı veya grip belirtileri olan kişiler de sıcak içeceklerden yararlanabilir. Aynı çalışma, sıcak içeceklerin boğaz ağrısı, üşüme ve yorgunluk gibi belirtileri de hafiflettiğini bildirmektedir. Belirtilerde rahatlama hemen olmaktadır ve rahatlama sıcak içecek bitirdikten sonra uzun bir süre devam etmektedir. Rahatlatıcı olabilecek sıcak içecekler şunlardır:
*Et suyu
*Bitkisel çaylar
*Kafeinsiz siyah çay
*Ilık su
*Ilık meyve suları
4-Buhar
Mukus veya balgam üreten bir ıslak öksürük, buharla iyileşebilir. Sıcak bir duş veya banyo yapılmalı ve banyonun buharla dolmasını sağlanmalıdır. Belirtiler azalıncaya kadar bu buharda birkaç dakika kalınmalı, daha sonra terleme nedeniyle dehidrasyonu (su kaybını) önlemek için bir bardak su içilmelidir. Alternatif olarak, bir buhar kabı hazırlanabilir. Bunu yapmak için büyük bir kase sıcak suyla doldurulmalı ve tıkanıklığı hafifletebilecek okaliptüs veya biberiye gibi otlar veya esansiyel yağlar eklenmelidir. Kâsenin üzerine uzanılmalı ve başa bir havlu örtülmelidir. Havlu buharı hapsedecektir. Buhar 5 dakika boyunca teneffüs edilmelidir. Buhar cilde sıcak hissettirir, cilt soğuyuncaya kadar devam edilmelidir. Islak öksürük veya göğüs tıkanıklığı olan kişiler, doktora da danışarak evlerinde bir buhar makinesi veya hava nemlendirici kullanabilir.
5- Hatmi kökü
Boğaz ağrısının tedavisinde uzun zamandır bilinen ve kullanılan bir bitki olan hatminin kökü fazlaca müsilaj içerir. Boğazı kaplayan bu yapışkan madde öksürükten dolayı tahriş olan kısımları rahatlatabilir. Küçük bir çalışma, kekik ve sarmaşık ile birlikte hatmi kökü içeren bir bitkisel öksürük şurubunun, soğuk algınlığı ve solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanan öksürükleri etkili bir şekilde rahatlattığını ortaya koymuştur. Şurup 12 gün kullanıldıktan sonra katılımcıların büyük çoğunluğu ( yüzde 90’ı) etkisini “ iyi” ya da “çok iyi” şeklinde değerlendirmiştir. Hatmi kökü, kurutulmuş olarak veya bardak poşetleri şeklinde mevcuttur. Her ikisi de sıcak suya eklenmeli ve ardından hemen içilmeli veya önce biraz soğumasını beklenmelidir. Hatmi kökü suda ne kadar uzun süre kalırsa içinde o kadar müsilaj olacaktır. Mide rahatsızlığı şeklinde yan etki gösterebilir, ancak ekstra sıvılar içerek bununla baş etmek mümkün olabilir. Hatmi kökü sağlık ürünleri satılan mağazalardan, eczanelerden veya internet üzerinden çevrim içi siparişle satın alınabilir.
6- Tuzlu suyla gargara
Bu basit çare, boğaz ağrısı ve ıslak öksürüğün tedavisinde en etkili olanlardan biridir. Tuzlu su, boğazın arkasındaki balgam ve mukusu azaltır, bu da öksürme ihtiyacını azaltabilir. Yarım çay kaşığı tuz eriyene kadar bir bardak ılık suda karıştırılmalıdır. Gargara için kullanmadan önce çözeltinin biraz soğumasına izin verilmeli, gargara yaptıktan sonra hemen tükürmemeli, karışım birkaç dakika boğazın gerisinde tutulmalıdır. Öksürük iyileşene kadar her gün birkaç kez tuzlu su ile gargara yapılmalıdır. Küçük çocuklara tuzlu su vermekten kaçınılmalıdır çünkü düzgün şekilde gargara yapamayabilirler ve tuzlu suyun yutulması tehlikeli olabilir.
7-Bromelain
Bir enzim çeşidi olan bromelain ananasta bulunur. En bol bulunduğu yer meyvenin çekirdeğidir. Bu enzimin anti-inflamatuar ve mukolitik özeliği bulunur. Mukolitik özelliğinin olması mukusu parçalayıp vücuttan atabileceği anlamına gelir. Bazı kişiler boğazda biriken mukusu azaltabilmek amacıyla düzenli olarak ananas suyu içse de içeriğindeki bromelain yeterli olmayabilir. Bu nedenle takviye şeklinde bromelain kullanılması öksürüğün giderilmesinde daha etkilidir. Daha önceden hiç kullanılmamış, yeni bir takviye kullanılacaksa uzmanlardan fikir alınmalıdır. Bromelain’e karşı alerjik olmak mümkündür ve bu bitki ayrıca yan etkilere neden olup ilaçlarla etkileşime girebilir. Kan inceltici veya antibiyotik alan kişiler bromelain almamalıdır.
8-Kekik
Kekik hem mutfakta hem de tıpta kullanım alanına sahiptir ve öksürük, boğaz ağrısı, bronşit, sindirim sorunları için ortak bir çözümdür. Bir çalışma kekik ve sarmaşık yapraklarından oluşan bir öksürük şurubunun, akut bronşiti olan kişilerde, plasebo şurubundan daha etkili ve daha hızlı öksürüğü rahatlattığını bulmuştur. Bitkideki antioksidanlar onun faydalarından sorumlu olabilir. Kekik kullanarak öksürükleri tedavi etmek için, bu bitkiyi içeren bir öksürük şurubu aranmalıdır. Bir su bardağındaki sıcak su içine eklenen 2 çay kaşığı kadar kurutulmuş kekikle alternatif çay yapılabilir. Süzmeden ve içmeden önce 10 dakika boyunca bekletilmelidir.
9- Asit reflü için diyet değişiklikleri
Öksürüğün başka bir nedeni de asit reflüdür. Asit reflüyü tetikleyebilecek besinlerden uzaklaşmak durumu katlanılır hale getirir. Her bireyin uzak durması gereken tetikleyici besinler farklı olabilir. Reflüye hangi besinin sebep olduğunu tam bilmeyenler yaygın tetikleyicileri diyetlerinden uzaklaştırarak ve belirtileri izleyerek işe başlayabilir. Asit reflü’yü en sık tetikleyen yiyecekler ve içecekler şunlardır:
*Alkol
*Kafein
*Çikolata
*Portakal, mandalina gibi turunçgiller
*Kızartılmış ve çok yağlı besinler
*Nane
*Soğan ve sarımsak
*Baharat ilaveli yiyecekler
*Domates ve içeriğinde domates bulunan ürünler
10- Kaygan karaağaç
Amerika yerlileri geleneksel olarak öksürük ve sindirim sorunlarını tedavi etmek için kaygan karaağaç (veya kırmızı karaağaç) kabuğu kullanmıştır. Kaygan karaağaç, boğaz ağrısı ve öksürüğü yatıştırmaya yardımcı olan yüksek düzeyde bir müsilaj içerdiğinden hatmi köküne benzer. Bir bardak sıcak suya 1 çay kaşığı kurutulmuş ot ekleyerek kaygan karaağaç çayı yapılabilir. İçmeden önce en az 10 dakika beklenmelidir. Kaygan karaağaçların ilaçların emilimini engelleyebileceği unutulmamalıdır. Kaygan karaağaç, toz ve kapsül formunda mevcuttur.
11- N-asetilsistein (NAC)
NAC, L-sistein amino asitinden gelen bir takviyedir. Günlük dozlar şeklinde almak, solunum yollarındaki mukusu azaltarak ıslak öksürüğün sıklığını ve şiddetini azaltabilir. On üç çalışmanın bir meta-analizi NAC’ın kronik bronşitli kişilerde belirtileri önemli ölçüde ve tutarlı bir şekilde azaltabileceğini göstermektedir. Kronik bronşit, mukus birikmesine, öksürükle birlikte başka belirtilere sebep olan, solunum yollarında görülen uzun süreli iltihaplanmadır. Araştırmacılar, solunum yolu tıkanıklığı olmayan kişiler için günlük 600 miligram NAC dozu ve tıkanıklığın olduğu durumlarda 1.200 mg’a kadar bir doz önermektedir. NAC, kurdeşen (ürtiker), şişlik, ateş, soluk almada zorluk yaşama gibi bazı yan etkilerin görülmesine sebep olabilir. Bu takviyeyi kullanmayı düşünen herkes önce bir doktorla konuşmalıdır.
12-Probiyotikler
Probiyotiklerin doğrudan doğruya öksürüğü giderme özelliği olmasa da bağırsaklarda bulunan bakterilerin dengede kalmasını sağlayarak bağışıklık ya da savunma sistemini güçlendirebilirler. Üstün bir bağışıklık sistemi vücudun enfeksiyonlarla, öksürükle ve alerjenlerle mücadelesine yardımcı olur.
Araştırmalara göre Lactobacillus denilen probiyotik bir bakteri türü soğuk algınlığının önlenmesinde mütevazı bir fayda sağlar. Lactobacillus ile diğer probiyotik çeşitlerini içinde barındıran takviyeler sağlıkla ilgili ürünleri satan mağazalarda ve eczanelerde bulunmaktadır. Aşağıdakiler dahil olmak üzere bazı yiyecekler doğal olarak probiyotikler bakımından zengindir:
*Miso çorbası
*Doğal yoğurt
*Kimchi
*Alman usulü lâhana turşusu
Bununla birlikte, gıdalardaki probiyotik miktarı ve çeşitliliği büyük ölçüde değişebilir. Probiyotik açıdan zengin besinler yemenin yanı sıra probiyotik takviyesi almak iyi olabilir.

Soğuk Algınlığının Önlenmesine Yardımcı İpuçları

Öksürükten kaçınmak her zaman mümkün değildir, ancak aşağıdaki ipuçları riski azaltabilir:
Hasta olan insanlarla temastan kaçınmak: Soğuk algınlığı, grip veya öksürüğü olan insanlarla güvenli bir mesafe bırakılmalıdır.
Elleri düzenli yıkamak: Ciltteki bakteri ve virüsleri temizlemek için sabun ve ılık su kullanılmalıdır. Çocuklara ellerin düzgün yıkaması öğretilmelidir. Gerektiğinde evin dışında alkol bazlı bir dezenfektan kullanılmalıdır.
Dezenfektan kullanmak: Bir aile üyesi hasta olduğunda, mutfak ve banyo düzenli olarak dezenfektanla temizlenmelidir. Yatak takımları havlular ve yumuşak oyuncaklar çamaşır makinesinde en sıcak ayarda yıkanmalıdır.
Hidratlı kalmak: Susuz kalmamak için yeterince su, bitki çayları ve diğer içecekler içilmelidir.
Stres faktörlerini azaltmak: Stres diğer pek çok şey gibi bağışıklık sistemi üzerinde etkilidir. Stres arttığında kişiler daha sık hastalanır. Stresi azaltmak için kişi düzenli egzersiz veya meditasyon yapabilir, derin nefes alabilir ve progresif kas gevşeme tekniklerini deneyebilir.
Yeterince uyumak: Zinde ve sağlıklı kalmak için her gece 7–9 saat uyumak hedeflenmelidir.
Bağışıklık güçlendirici takviyeler almak: Hastalığı uzak tutmak için soğuk ve grip mevsiminde çinko, C vitamini ve probiyotik alınması düşünülebilir.
Alerji belirtileri bazen soğuk algınlığı taklit edebilir. Polen, toz akarları, hayvan tüyü ve küf gibi tetikleyicilerden kaçınarak alerji alevlenmelerini azaltılmalıdır. Alerji aşıları (immunoterapi) ya da ilaç almak için doktora danışılmalıdır.

Doktora Gidilmesini Gerektiren Belirtiler

Aşağıdaki belirtiler öksürüğe eşlik ederse bir doktorla görüşülmelidir:
*Kötü kokulu yeşil veya sarı balgam
*Üşüme, titreme
*Vücudun susuz kalması
*38,8 ° C üzerinde ateş
*3 günden fazla süren ateş
*Halsizlik
Öksürükle birlikte kan gelme ve solunum zorluğu durumlarında varsa en yakın acil servise gidilmeli veya 112 acil servis aranmalıdır.

Kaynakça:

https://www.medicalnewstoday.com
https://listelist.com
https://www.acibadem.com.tr

Yazar: Müşerref Özdaş