Vücudun Yaşlanma Sürecini Hızlandıran Gıdalar ve Alternatifleri

Cildin yaşlanma sürecini hızlandıran iki ana suçlu vardır: güneşe maruz kalma ve son dönem gelişmiş glikasyon ürünleri(AGE). AGE’ler, protein veya yağ şeker ile birleştiğinde oluşur. Bu yaşlanma sürecini hızlandıran şartlar yüzde % 100 kontrol altına alınamasa da, güneş koruyucu kullanmak ve genel diyete dikkat etmek vücudu ve cildin korunmasında ve iyileşmesi konusunda yardımcı olabilir. Beslenme konusunda, bazı gıdaların cilt sağlığını nasıl etkileyebileceğini bilmek bu konuda yardımcı olacak bir bilgidir. Aşağıda yer alan besin listesi bu konuda yardımcı olabilir. Fakat burada unutulmaması gereken bir nokta vardır. O da her insanın eşsiz olduğu ve bir kişide çok etkili olan bir gıdanın diğer kişide aynı etkiyi yaratmayabileceği gerçeğidir. Burada unutulmaması gereken diğer bir konu da düzenli olarak bu yiyeceklerden bir veya ikisini tüketmek daha az kollajene neden olmayacağı ve cilde zarar verebileceğidir. Bu yüzden en iyisi ılımlı diyet programı uygulamaktır.

1. Patates Kızartması Yerine Tatlı Patates Tüketmek

Patates kızartması, herkes için hem çok sevilen bir besin hem de kızartma olduğundan ve tuzlu tüketildiğinden yaşlanma etkilerini artıran bir yiyecektir. Yüksek sıcaklıklarda yağda kızartılan yiyecekler cilde hücresel zarar verebilecek serbest radikalleri serbest bırakır. Serbest kalan bu radikallere maruz kalındığında, çapraz bağlanma olarak bilinen bir işlem sebebiyle yaşlanma süreci hızlanır. Çapraz bağlama, DNA moleküllerini etkiler ve cildin esnekliğini zayıflatabilir. Dahası, çok fazla tuz tüketmek suyu ciltten çıkarabilir ve dehidrasyona neden olabilir. Bu, cilt kırışmaya daha yatkın hale getirebilir. Kızartmış patatesin bu olumsuz etkilerini azaltmak için bunun yerine fırında patates, patates kızartması için değiştirilebilir. Tatlı patatesler yaşlanma karşıtı bakır kollajen bakımından zengindirler.

2. Beyaz Ekmek Yerine Filizlenmiş Tahıldan Ekmek Tüketmek

Rafine edilmiş karbonhidratlar protein ile bütünleşince, AGE’lerin kronik hastalıklar ve yaşlanma süreci üzerinde doğrudan etkisi vardır. Beyaz ekmek gibi yüksek glisemik indeksi olan yiyecekler vücutta iltihaplanmalara neden olabilir ve doğrudan yaşlanma süreci ile bağlantılıdır. Bunun için şeker içermeyen filizlenmiş tahıl ekmekleri gibi geleneksel ekmeğe bir alternatif olarak denenebilir. Filizlenmiş tahılllardan ekmekler antioksidanlar içerir ve bu cilt için faydalıdır.

3. Beyaz Şeker Yerine Bal veya Meyve Tüketmek

Şeker, sivilce gibi istenmeyen cilt problemlerine sebep olan bir maddedir. Yukarıda belirtildiği gibi, şeker, kollajene zarar veren AGE’lerin oluşumuna katkıda bulunur. Şeker seviyesi yükseldiğinde, bu AGE süreci içinde uyarı mahiyetindedir. Ve güneş ışığı varsa, yaşlanma sürecini daha da hızlandırır. Bu nedenle, plajda dondurma yemek yerine, dondurulmuş meyveler veya bal tüketmek çok daha faydalıdır. Şayet kişinin canı tatlı bir şey istiyorsa meyve veya bitter çikolata tercih edilmelidir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda özellikle, Yaban mersini, kollajen kaybını önlediği tespit edilmiştir.

4. Tereyağı veya Margarin Yerine Zeytinyağı ve Avokado Yağı Tüketmek

Yapılan çalışmalar, margarin veya tereyağı tüketmeyen kişilerin ciltlerinde daha az cilt hasarı ve kırışıklık olduğunu göstermiştir. Margarin, kısmen hidrojenlenmiş yağlarda yüksek olması nedeniyle ılımlı miktarlarda gerçek tereyağından daha kötüdür. Bu trans yağ asitleri, cildi kolajen ve elastikiyetine zarar verebilecek ultraviyole radyasyona karşı daha hassas hale getirir. Bunun önüne geçmek için tostlarda margarin ve tereyağı yerine yaşlanma karşıtı olarak antioksidanlar açısından zengin avokoda yağı ve zeytinyağı tüketilebilir.

5. İşlenmiş Etler Yerine Yumurta ve Fasulye Tüketmek

Sosisli sandviç, sucuk, pastırma ve sucuk, cilde zarar verebilecek işlenmiş et örnekleridir. Bu etler sodyum, doymuş yağlar ve sülfit bakımından yüksektir; bunlar cildi kurutucu hale getirebilir ve iltihaplanmaya neden olarak kollajeni zayıflatabilir. Ucuz protein seçenekleri arasında işlenmiş et yerine yumurta veya fasulye tüketilebilir. Hindi ve tavuk gibi yağsız etleri tercih edilmelidir. Çünkü hindi ve tavuk eti natürel kolajen oluşumunda ihtiyaç olan amino asit ve proteinlerle doludur.

6. Süt yerine Diğer Kalsiyum Kaynaklarını Tüketmek

Yapılan bilimsel araştırmaların bazılarına göre süt içmeyi bırakanlarda pozitif cilt değişimleri görülmüştür. İçmeyenlerde ise hiç önemli bir fark görülmemiştir ve bu durum tamamen kişiye göre değişir. Bazıları için, süt vücutta erken yaşlanmanın ana nedenlerinden biridir. Süt ürünleri üzerine yapılan düşük diyetler güneşe maruz kalan cildi kırışıklıklardan koruyabilir. Süt genel cilt sağlığı için harika bir kalsiyum kaynağıdır. Kalsiyum ihtiyacı tohum, fasulye, badem, yeşil yapraklı sebzeler ve incir diğer kalsiyum kaynaklarından alınması da mümkündür.

7. Soda ve Kahve Tüketimi Hakkında Dikkatli Olmak

Soda ve kahvenin sağlığa olan etkilerine bakıldığında uykuyla olan etkisi cilde olan etkisinden daha fazladır. Birincisi, her ikisi de kafein içeriği yüksektir ve gece gündüz sık tüketenlerin uykusunu etkileyebilir. Az uyku yaşlanma belirtilerini artırırken gözaltlarında daha koyu renkli halkalar ortaya çıkmasına ve kırışıklıklarda ince çizgiler oluşmasına neden olur. Şeker içeriği konusunda endişeleri olanlar ne kadar tükettiğine dikkat etmeleri gerekir. Kahve yerine altın süt almak hem yaşlanma etkilerini azaltabileceği gibi hem de diğer sağlık faydalarından da yararlanmayı sağlamaktadır. Altın sütün ana maddesi olan zerdeçal, antioksidanlar bakımından zengindir ve etrafında yaşlanma karşıtı bileşikler içerir.

8. Alkol Alımına Dikkat Etmek

Alkol tüketimi, ciltte kızarıklık, şişkinlik, kollajen kaybı ve kırışıklıklar da dahil olmak üzere bir çok sorunlara neden olabilir. Alkol, kırışıklıklar üzerinde doğrudan etkisi olan besinler, hidrasyon ve A vitamini seviyelerini tüketir. A vitamini, cildin elastik ve kırışıksız olmasını sağlamak için yeni hücre büyümesi ve kollajen üretimi açısından özellikle önemlidir. Alkol kullanımı olanlar mümkünse tamamen alımı bırakmalı şayet bırakmayı düşünmüyorlarsa ölçülü içmelilerdir. Bu ölçü kadınlar için günde bir, erkekler için iki keredir. Alkol yerine bazı yeni mocktail tarifleri de denenmelidir.

9. Yemekleri Yüksek Ateşte Pişirmekten Kaçınmak

Mısır veya ayçiçeği yağı gibi omega-6 yağ asitleri yüksek olan bazı çoklu doymamış yağlar, zararlı serbest radikallere neden olabilir ve enflamasyon seviyelerini artırabilir. Her gün kızartma yapanlar veya yüksek ısı kullananlar bu etkileri daha çok alırlar. Ancak bu, tüm yağların sağlıksız olduğu anlamına gelmez. Yağlar ve kırışıklık önleme söz konusu olduğunda cildin nemli kalmasına yardımcı olmak için tekli doymamış yağları tercih edilmelidir. Bitkisel yağlar zeytinyağı için değiştirilebilir. Antioksidanlar, E vitamini ve fitosteroller bakımından zengindir ve iltihabı azaltır.

10. Pirinç Patlakları Yerine Humus

Pirinç patlakları genellikle iyi bir atıştırmalık olarak lanse edilirken, bu cilt için geçerli değildir. Pirinç patlakları yüksek glisemik indeks ve kan şekeri seviyelerinde yüksek değerlere neden olabilir. Artan kan şekeri seviyeleri yaşlanma hızlandırıcı etkiyle kırışıklıklara neden olabilir. Yaşlanma karşıtı bir atıştırma için humusla beraber kırmızı dolmalık biber şerit halinde kesilerek denenebilir. Kırmızı dolmalık biberin muhteviyatında C vitamini yüksektir ve kolajen üretilmesinde çok etkilidir.Nohut da cildi sağlıklı antioksidanlarla doludur.

11. Fruktoz Lipoik Asit ile Mücadele

Agava bitkisinin yüksek fruktozlu mısır şurubundan daha fazla fruktoz içerebileceği pek kimse bilmez. Kırışıklık oluşumunu hızlandırabilir normal şekerden çok daha hızlıdır. Lipoik asit, fruktozdan kolajen zarar verici etkileri önleyebileceğinden, diyete Brüksel lahanası (lipoik asit bakımından yüksek) eklenebilir.
Yaşlanma etkilerini artıran gıdalar yerine alternatifi olan sağlıklı yiyecekleri dengeli bir şekilde tüketerek kolajen oluşumunu arttırılabilir. Retinol, C vitamini, mikro iğneleme ve yüz asitleri gibi topikal tedaviler, kırışıklıkları önlemeye ve cildin pürüzsüzleştirmeye yardımcı olabilir. Daha ileri düzey seçenekler için, yüz akupunkturu veya yüz egzersizleri de yapılabilir.

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu