Zika Ateşi Hastalığı, sivrisineklerden insanlara bulaşan Zika virüsünün yol açtığı ateşli bir hastalıktır. Zika virüsü ilk kez, 1947 yılında Uganda’da Sarı Humma üzerine yapılan bir araştırma esnasında maymunlarda tespit edilmiştir. 1952 yılında Uganda ve Tanzanya’da insanlarda Zika virüsünün sebep olduğu Zika Ateşi Hastalığı vakalarına rastlanmıştır. 2000’li yıllara kadar hastalık dünyanın çeşitli bölgelerinde görülmesine rağmen ciddi bir salgına yol açmıştır. Hastalık 2007 yılında Afrika ve Asya kıtaları dışında ilk kez Mikronezya’da bulunan Yap adasında görülmüştür. 2015 yılında Brezilya’da Zika Ateşi Hastalığına rastlanmış ve hastalığın hamilelere bulaşması durumunda doğan bebeklerde mikrosefaliye yol açtığı kanıtlanmıştır.
Zika Ateşi hastalığının belirtileri virüs bulaştıktan birkaç gün sonra ortaya çıkmaktadır. Belirtilerin başlıcaları olarak ateş, kas ağrısı, baş ağrısı ve gözlerde kızarıklık sayılabilir. Hastalığın belirtileri genellikle hafif seyretmekte ve 2 ila 7 gün arasında sürmektedir. Belirtilerin hafif seyretmesinden dolayı hastaların büyük çoğunluğu hastaneye gitme gereği bile duymamaktadır. Ancak henüz kesin olarak ispatlanmamış olmakla birlikte, Zika Ateşi hastalığına yakalanan kişilerde Guillain-Barre Sendromu adı verilen ve çevresel sinir sistemini etkileyen hastalık görülmektedir. Yapılan çalışmalar Zika Ateşi salgını görülen bölgelerde Guillain-Barre Sendromu vakalarında ciddi oranda artış olduğunu göstermektedir. Guillian-Barre Sendromuna yakalanan hastaların %5-10’unda hastalık ağır hasar bırakırken, hastaların %5’i ölmektedir. Zika Ateşi hastalığı ayrıca hamilelerde anneden bebeğe bulaşmakta ve bebeklerde mikrosefali hastalığına yol açmaktadır. Mikrosefali hastalığı bebeğin kafasının normalden küçük olmasına ve bu sebeple de beyin gelişiminin eksik kalmasına yol açan bir rahatsızlıktır. Mikrosefalinin ne yazık ki bir tedavisi bulunmamaktadır. Zika Ateşi hastalığına yakalanan hamilelerde bebekte mikrosefali görülme oranı %42’ye kadar yükselmektedir.
Zika Ateşi hastalığına yol açan Zika virüsünün asıl kaynağının maymunlar veya kemirgenler olduğu düşünülmektedir. Hastalık virüs taşıyan hayvanları sivrisineklerin ısırması sonucunda virüs için taşıyıcı görevi gören sivrisineklere bulaşmaktadır. Bu sivrisineklerin insanları ısırması sonucunda ise hastalık insanlara geçmektedir. Hastalığın kesin teşhisi ancak laboratuvar testleriyle yapılabilmektedir. Hastalığın bir tedavisi mevcut değildir, ancak semptomlar oldukça hafif geçtiği için bu durum ciddi bir probleme yol açmamaktadır. Bol sıvı gıda alınarak ve ateş kontrol altında tutularak hastaların hastalığı atlatması beklenilmektedir. Hastalıktan korunmak için henüz bir aşı geliştirilememiştir. Zika Ateşi hastalığı ölümcül bir hastalık olmamasına rağmen, hamilelerde bebekte yol açtığı ciddi beyin gelişim problemleri sebebiyle, hastalıktan korunmaya yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir. Bunun da tek yolu sivrisinek ısırmasına karşı önlemler almaktır.
Zika Ateşi Hastalığı üzerine Dünya Sağlık Örgütü(WHO) tarafından araştırmalar devam ettirilmektedir. Hastalığın kendisi ölümcül olmasa bile, hamilelerde bebeğe ciddi zarar veriyor olması sebebiyle, salgınların artması durumunda hastalık ciddi bir probleme dönüşecektir. Hastalığın son yıllarda yayılım hızı artmış ve Afrika dışındaki yerlerde de küçük çaplı salgınlar görülmeye başlanılmıştır. Dolayısıyla hastalığa yönelik araştırmaların hızlanması ve hastalığı yayan sivrisineklere karşı etkin önlemler alınması gerekmektedir. Aksi halde Zika Ateşi hastalığı da diğer salgın hastalıklar gibi oldukça hızlı yayılım gösterip, dünyanın çeşitli bölgelerinde ciddi salgınlara sebebiyet verebilir.
Kaynakça:
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/zika/en/
https://en.wikipedia.org/wiki/Zika_fever
Yazar: Mehmet Umut Pişken