4 Yaş,Çocuğun gelişiminde hızlı değişen bir bedeni olduğu kadar ruhsal olarak da büyük değişimler içindedir. 4 yaşındaki bir çocuk aşırı hareketler ve davranışlar sergiler. Kolay kolay uyum sağlayamaz.Çok soru sorar. Soruların cevabını bekleyemeyecek kadar acelecidir Sürekli hareket halindedir. Bağımsız olmak ister. Oturmak, durmak bilmez. Anne, babasının sözünü çok dinlemez.
6 yaşına gelen çocuk okul çağına gelmiştir. Bu yaştaki çocukta hızlı değişimler söz konusudur. Çocuk tembel ve kararsızdır. Karar verme güçlüğü çeker. İsyankar bir tutum içine girebilir. Bu değişiklik aile üyelerini de şaşkına uğratır. Çocuk sevdiği bir şeyden bir anda nefret edebilir.6 yaş çocuğu bedensel olarak da değişim içindedir. Süt dişleri dökülür, kalıcı dişleri çıkar. Bu diş eksiklikleri yemek yemesini zorlaştırabilir. Okul çağına gelen bu çocuk sık sık boğaz ve kulak iltihabı yaşayabilir.
Okula başlayan çocuk için arkadaşlar ve öğretmen, aileye göre daha ön plana olmaya başlar. Anne ya da babanın sözünü dinlemeyen çocuk öğretmenin sözüne daha çok değer verebilir. Arkadaşları ile vakit geçirmeyi sever. Çocuk artık daha sosyaldir ve oyunlarını da tek kişilik değil grup şeklinde oynamayı tercih eder. Bu dönemde aile ilişkileri zayıflayabilir.
10 yaş çocuğu dengeli ve huzurludur. Ergenlik öncesi sessizliği yaşar. Aslında bir ara evreyi yaşamaktadır. Çocukluğu içine sindirmiş ve doyasıya yaşamaktadır. Farklı konulara yönelmeye açıktır. Uysallığı ve uyumluluğu ile çocuk altın çağını yaşamaktadır.
Çocuk bedensel olarak büyümüş olsa da bu yaşta büyük değişimler söz konusu değildir. Çocuksu tavırları vardır. Duygusal gel- gitler yaşamaz. Yaşasa da çabuk geçer. Sık ağlamaz. Mızmızlık yapmaz. Açık sözlüdür. Tarafsızdır. Çok fazla itiraz etmez.
Kendilerini kabullenmiş, hayatı olduğu gibi kabul etmişlerdir. Çok öfkelenmez, kesin yargılar içinde olmazlar.
12-13 Yaş (Ön Ergenlik),Ergenliğe çok az kalmıştır. Bu döneme ön ergenlik dönemi de denir. Bu yaştaki çocukların hareketleri değişmeye başlar. Artık ailesi ile uyum içinde değildir. İtiraz eder, alıngan tavır içine girer. Derslerini aksatır. Büyüklerine ters cevap verir. Nasihattan ve karşılaştırılmaktan hiç hoşlanmaz.
Tüm kritik yaş dönemlerinde en büyük özveri yine aileden beklenir. Aile sabırlı olmalı ve özverili davranmalıdır. Anne, babalar da kendi çocukluk yıllarını, yaşadıkları gel- gitleri düşünerek çocuklarına ona göre tavır almalıdır. Çocukları yaşadıkları bu dönemler geçicidir. Çocuk belli bir süre sonra dengelerini yerine oturtacaktır.
Yazar:Serpil Altunyay