Gözyaşları toksinleri ve yabancı maddeleri yıkar, göz yüzeyini korur ve besin sağlar. Gülmek veya esnemek kadar basit bir şey bile gözlerin sulanmasına neden olabilir, bu yüzden parlak ışıkta veya ekran önünde olmak endişe kaynağı değildir fakat çok fazla gözyaşı üretmek bir sıkıntı habercisi olabilir. Görme değişiklikleri, ağrı, gözyaşı kanalının yakınında bir yumru varsa bir tıp uzmanına başvurulmalı ayrıca göz yaşarması geçmezse yardım istenmelidir. Sürekli gözlerden yaş gelmesi aşağıdaki nedenlerden birine bağlı olabilir.
Yağ Bezi Disfonksiyonu
Meibomian bezleri göz kapaklarında bulunur ve gözyaşlarının yağlı bileşenini üretir. Bu yağ gözyaşındaki suyun buharlaşmasını önler. Meibomian bezleri yeterli yağ üretmiyorsa veya doğru kalitede yağ üretmiyorsa kuru gözlerle karşılaşılabilir. Bu mantıksız görünebilir fakat kuru gözlere sahip olmak gözlerden yaş gelmesinin en yaygın nedenlerinden biridir. Gözlerdeki kuruluğu telafi etmek için gözlerden refleks olarak gözyaşı gelir. Göz kapaklarının üzerine temiz ve sıcak bir havlu koymak yağ bezlerinin açılmasına yardımcı olabilir. Yağ üretimini artırmaya yardımcı olmak için göz kapaklarına nazikçe masaj yapılabilir. Kirpik çizgisini parmakla veya seyreltilmiş bebek şampuanına batırılmış bir pamuklu çubukla temizlemek tıkanmış yağ bezi açıklıklarının temizlenmesine yardımcı olabilir.
Kuru Gözler
Yağ bezleri iyi çalışıyor olsa bile, aşırı göz yaşarmasına yol açan kuruluğa sahip olunabilir. Kuru gözlerin altında yatan neden ele alınmazsa, yaşarma devam eder. Kuru gözlerin otoimmün hastalıklar dahil olmak üzere romatoid artrit, antihistaminik ilaçlar, duman veya rüzgara maruz kalma gibi birçok nedeni vardır. Kuru gözler de yaşlandıkça, özellikle postmenopozal kadınlarda daha sık görülür. Bir göz doktoruyla kuru gözler için kullanılabilecek reçetesiz göz damlaları ve reçeteli ilaçlar hakkında görüşülmelidir.
Tıkalı Gözyaşı Kanalları
Gözyaşları lakrimal bezler tarafından üretilir, göz yüzeyini yıkar ve gözün köşesindeki gözyaşı kanalları adı verilen küçük deliklerden süzülür. Bu kanallar tıkanırsa gözyaşları birikir. Gözyaşı kanalları yetişkinlerde yaralanma, enfeksiyon, iltihaplanma veya (nadiren) bir tümör nedeniyle tıkanabilir. Yaşlanma da gözyaşı kanallarının daralmasına neden olabilir. Tıkanmış gözyaşı kanalları bebeklerde, özellikle yenidoğanlarda oldukça yaygındır. Bebeklerde, tıkanmış gözyaşı kanalları sorunu genellikle kendi kendine çözülür veya özel bir masaj türü çözümüne yardımcı olabilir. Yetişkinlerde tıkanmış gözyaşı kanallarına ve gözlerde sulanmaya bir enfeksiyon neden oluyorsa doktorlar antibiyotik reçete edebilir. Bazı durumlarda doktorlar kanal içine girip manuel olarak açabilir. Eğer geçmezse ameliyat edilmelidir. Neyse ki, bu ameliyat genellikle hızlı ve basittir.
Alerjiler
Hem alerji hem de soğuk algınlığı gözlerin sulanmasına neden olabilir. Alerjenlerden mümkün olduğunca kaçınılarak alerjiyle ilişkili göz yaşarması sınırlanabilir. Sınırlama, özel alerjiye bağlı olarak, polen mevsiminde daha fazla içeride kalmak, evdeki toz miktarını en aza indirmek veya kediler ve köpeklerle geçirilen süreyi azaltmak anlamına gelebilir. Dekonjestanlar ve antihistaminikler ile birlikte reçetesiz göz damlaları yardımcı olabilir. Göz doktorundan reçeteli hangi ilaçların kullanılabileceği öğrenilmelidir.
Konjonktivit
Pembe göz olarak da adlandırılan konjonktivit en sık olarak soğuk algınlığı, bronşit ve boğaz ağrısına neden olabilen adenovirüslerden kaynaklanır. Göz sulanması bir konjonktivit belirtisidir. Muhtemelen kaşıntı, kızarıklık ve ağrı da olacaktır. Viral konjonktivit tedavisi için enfeksiyonun seyrini sürdürmesine izin vermek dışında yapılacak çok fazla şey yoktur. Gözlerin üzerine serin ve ıslak bir kompres, yaşarmayı ve diğer semptomları hafifletebilir. Bu tür konjonktivit soğuk algınlığı gibi bulaşıcıdır. Gözlere dokunmaktan kaçınarak, elleri düzenli olarak yıkayarak, yastık kılıflarını, çarşafları ve havluları sık sık temizleyerek yayılması önlenebilir.
Arpacık
Arpacık göz kapağında veya kirpik diplerinde büyüyen ve gözde yaşarmaya neden olabilen küçük kırmızı yumrulardır. Çoğu, bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanır ve sıklıkla can yakar. Göz kapağındaki bir sivilceye benzerler. Arpacıklar ciddi değildir ama sinir bozucudur. Sıcak bir kompres iyileşmenin hızlanmasına yardımcı olabilir. Birkaç günden fazla süre iyileşmezse arpacığın boşaltılması gerekebilir. Bir arpacık asla sıkılmamalıdır çünkü bu enfeksiyonu yayabilir.
Kornea Problemleri
Kornea, gözün şeffaf en dış tabakasıdır. Mikroplara, kire ve gözlere girebilecek her şeye karşı ilk savunma hattıdır. Bu onu savunmasız hale getirir. Korneayı tahriş eden bir toz parçacığı, bir yara veya çizik gibi herhangi bir şey gözleri sulandırabilir. Kornea sorunu göz sulanmasına neden oluyorsa kızarıklık, ağrı ve ışığa duyarlılık da olabilir. Kornea ile ilgili birçok sorunun tedavi edilmesine gerek yoktur, diğerleri ilaç ve hatta ameliyat gerektirebilir. Tahriş geçmezse veya başka semptomlar varsa göz doktoruyla konuşulmalıdır.
Bell Palsisi (Bell Paralizisi)
Bell palsisi, yüzdeki bazı sinirler zayıfladığı veya felç olduğu zaman gelişir. Göz kırpmasını veya göz kapaklarının düzgün kapanmasını engelleyebilir, bu sebeple gözleri kurutabilir. Uzmanlar Bell palsisine neyin sebep olduğundan emin değillerdir fakat çoğu vaka birkaç ay içinde ve bazen çok daha erken düzelir. Bu arada, gözler yapay gözyaşlarıyla kayganlaştırılmalıdır.
Diğer Göz Kapağı Problemleri
Bell palsisi olmasa bile göz kapaklarıyla veya kirpiklerle ilgili başka sorunlar olabilir, bunlar gözleri kurutabilir ve göz yaşarmasına sebep olabilir. Dışa doğru (ektropiyon) veya içe doğru (entropiyon ) dönen göz kapakları göz yaşarmasına neden olabilir. Yapay gözyaşları rahatsızlığı en aza indirmeye yardımcı olabilir ancak bu sorunlar genellikle ameliyat gerektirir. Kirpikler içeri dönerse (trichiasis denir), içe dönük kirpikler gözlere sürtebilir, tahriş edip sulanmaya neden olabilir. Bazen bu göz kapağı problemleri doğal bir yaşlanma belirtisidir. Yaşlandıkça, göz kapaklarının derisi sarkma eğilimindedir, bu da gözyaşının kanallardan boşalmak yerine dışarı sızmasına neden olabilir.
Kaynakça:
https://www.revoday.com
https://www.medicalpark.com.tr
https://www.health.com
Yazar: Müşerref Özdaş