Edebiyatta modernizm,1900`lerden 1940`a kadar bir reform hareketini ifade eder.Dönemin yazarları bu akımla hikaye anlatmanın yeni yollarını keşfettiler ve nesnel gerçeklik ile hakikatin en iyi nasıl ortaya çıkarılacağı sorusuna yeniden yöneldiler.
Marcel Prost, Gertrude Stein, James Joyce, Virgina Woolf ve William Faulkner gibi yazarlarla Eliot ve Ezra Pound gibi şairler edebiyat alanında modernizmin en önemli temsilcileri arasındadır.
Bundan önce 1800`lerin sonunda Batı edebiyatında gerçeklik hakimdi. Gustave Flaubert, Theodore Dreiser, Emile Zola ve dönemin diğer romancıları, karakterleri, durumları ve sosyal şartları tüm detaylarıyla bire bir tasvir etmeye çalışmışlardır. Fakat 21. yüzyılın başlarında birçok alanda ortaya atılan devrimci fikirler, gerçekliği arayıp bunu tarif edebilme yollarını, nesnel bir gerçekliğin de var olup olmadığını sorgulamayı beraberinde getirmiştir.
Dilbilimde Ferdinand de Saussure dilin keyfi güvenilmez bir kültürel yapı olduğunu öne sürmüştür.1800`lerin gerçekçileri dünyayı en doğru şekilde göstermeye odaklanırken bir süre sonra modernist diye adlandırılacak olan 19.yüzyıl yeni yazar ve sanatçıları nesnel bir gerçeklik var değilse gerçekliğin doğru bir biçimde nasıl anlatılacağı sorusuyla da ilgilenmişlerdir.Modernist yazarlar bu sorunun üstesinden gelmek için bir çok denemede bulunmuşlardır.Önemli yeniliklerden biri bir karakterin düşüncelerini,yazarın hiçbir müdahalesi olmaksızın kelimesi kelimesine aktarma girişimi olan `bilinç akışı`yöntemiydi. Bu teknik Joyce`un Ulysses`inde,Woolf`un Mrs. Dolloway`inde ve Faulkner`in Ses ve Öfke`sinde görülür. Bazı yazarlar nesnel gerçekliğe olabildiğince yaklaşmak için öznel hikayeleri üst üste yığarak ya da birbirleriyle kıyaslayarak aynı olay veya görüntüyü birkaç farklı açıdan tarif etmeyi 
denemiştir. Woolf`un Deniz Feneri eseri bu yaklaşımın önemli bir örneğidir. Başta Stein olmak üzere bazı modernistler de sözcüklerin nüanslarını keşfetmek için yinelemelere başvurarak ve başka teknikler kullanarak dilde radikal deneyler yapmışlardır. Hemen hemen tüm modernistler eserlerinde zamanın akışıyla oynamış, çizgisel zamanı görmezden gelmiş ve aniden geçmişe, şimdiye ve geleceğe sıçramışlardır. Modernizmin doğuşunda I. ve II. Dünya savaşının insanlığın sosyal hali üzerindeki etkisi de büyük rol oynar.İnsanın yaşadığı dünyada yaşadığı zorlukların üzerinden gelmesi onda yalnızlıklara ve mutsuzluklara da yol açmıştır. Bu yüzden de insanın toplum içindeki bu tutumunu incelemek gerekir.Modernist yazar, gerçeklikten ve düşten, bilinç ve bilinç altından azar azar alarak her birinin toplamıyla eserlerini de şekillendirir.
Modernizm`de;
•Geleneksel yapı ve anlatım bırakılmıştır.
•Geleneksel olanı yeni olana evirme ya da ona tabi etme esas alınmıştır.
•Bilinç akışı tekniği kullanılır.
•Diyaloglara ve hikaye etmeye büyük ölçüde yer verilmez.
•Olay,karakter,çevre yerine imge ve simgeler ön plana çıkarılır.
•Bireyin bunalımları,birey-toplum çatışması,bireysel yalnızlık,toplumdan kaçış temaları ağırlıklı olarak işlenmiştir.
•Anlatımda şiirsel öğeler ön plandadır.
•Alegorik anlatım benimsenmiştir.
•İnsanın karmaşık dünyası anlatılmaya çalışılır.
•Çağrışımlara geniş yer verilmiştir.
•Anlatıcı birey bilinciyle kendi benini ve özünü öne çıkarır.
•Yaşamın çok boyutlu ve kavranması zor gerçeklerden oluştuğu savunulur.
•Toluma ait değerleri yansıtma amacı yoktur.
•Varlıkların göründüğü gibi olmadığını modern toplumdaki sıradanlıklara karşı çıkarak açıklar.
Modernist roman,hikaye ve şiirleri zaman zaman anlaşılması güç olarak göstermiş bir tekniktir.Modernizmin türk edebiyatındaki temsilcileri arasında Sait Faik Abasıyanık,Yusuf Atılgan,Haldun Taner,Ferit Edgü,Rasim Özdeneren,İhsan Oktay Anar,Oğuz Atay,Orhan Pamuk,Leyla Erbil,Hasan Ali Topbaş,Ayşe Kulin,Selim İleri vardır.
Kaynakça:
Sosyal Bilimler Sözlüğü
Yazar: Özge T.