Venedik, İtalya’nın kuzeydoğusunda yer alan bir şehirdir. Şehir toplamda 117 adet irili ufaklı ada ve adacıklardan oluşmaktadır. Şehir tamamıyla, kanallarla kaplıdır. Kanallar şehir içinde ve dışında hemen hemen her yerde görülmektedir. Karayolu ulaşımının oldukça sınırlı olduğu Venedik’te insanlar kanallar vasıtasıyla ulaşım ihtiyaçlarını sağlamaktadırlar. Hatta bazı binalar arasında köprü sistemi de kurulmuştur, bu sayede insanlar birbirlerinin binasına kanallara ihtiyaç duymaksızın doğrudan bu köprüler vasıtasıyla geçebilmektedirler. Tamamen su seviyesinin altında yer alan bir şehir olan Venedik, ciddi bir tehdit altındadır. Uzmanlara göre Venedik’te yer alan evlerin çoğunun temeli çürümüş vaziyettedir. Yeni olanlarda kısa bir zaman dilimi olarak kabul edilen 50 ila 80 yıl arasında çürüyecektir.
İtalya’nın Veneto bölgesinin başkenti olan Venedik, yaklaşık olarak yerleşik 300,000 kişiye ev sahipliği yapmaktadır. Bu tarihi şehir 300,000 kadar kişiye ev sahipliği yaparken her ay ortalama 600,000 turist çekmektedir. Bu oldukça yüksek ve İtalya adına sevindirici bir durumdur. Tarihin en ilginç yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilen Venedik, UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’ne de girmeyi başarmış sayılı şehirlerden biridir. Venedik’in sular altında olan merkezinde yaklaşık olarak 300,000 kişi ikamet etse de su seviyesinden yüksek bölgeler nazara alındığında, şehir sınırları dahilinde yaklaşık olarak 2,600,000 kişi yaşamını sürdürmektedir.
Bölge oldukça köklü bir geçmişe sahiptir. Yapılan bilimsel çalışmalar neticesinde bölgede insan varlığına ilişkin izler M.Ö 10. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Eski Roma’nın doğrudan bir parçası olmayan ve Venedik Cumhuriyeti adını taşıyan, şehir, dünya ticaretine de ev sahipliği yapmış sayılı önemli noktalar arasında gösterilmektedir. İpek ve Baharat yollarının başlangıç noktası olarak görülen bölgede yer alan Venedik, özellikle deniz ticareti alanında 10. yüzyıl ve sonrasında Avrupalılar için büyük öneme sahip olmuştur. 15. yüzyılda bu anlamda Osmanlı ile de ilişkileri bulunan Venedik’in hemen hemen bütün devletlerle iyi ilişkiler içinde olduğu görülmektedir.
Şehir, olağanüstü bir yapıya sahip olsa da, yapılan bilimsel araştırmalar neticesinde şehrin büyük bir yıkımla karşı karşıya olduğu saptanmıştır. Şehirde su seviyesi her yıl yaklaşık olarak yarım santimetre artmaktadır. Buda 60 yıl sonra su seviyesinin yaklaşık 30cm yükseleceğine işaret etmektedir ki, bu şehirdeki birçok evin giriş katlarının herhangi bir müdahale olmaz ise sular altında kalacağını göstermektedir. Tehlike bundan ibaret olmamakla beraber, sulak olan bölgenin rutubetli olması birçok evin çürümesine sebep olmuştur. Yıkılma tehlikesi altında olan birçok ev, bölgede ciddi bir sorun teşkil etmektedir.
İtalya’nın en önemli yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilen Venedik’in İtalya turizmine katkısı oldukça fazladır. Turizm sebebiyle elde edilen gelirin yaklaşık olarak %17’lik bir kısmı doğrudan Venedik’i ziyaret edenler tarafından sağlanmaktadır. Bu denli önemli bir gelir kaynağı olması sebebiyle, İtalyalı yetkililer bölgenin sahip olduğu bütün risklerden arındırılması için bir çalışma başlattılar ve yeni bir altyapı çalışmasını hayata geçirmekle beraber evlerin tamamen bu ortama dayanıklı bir şekilde dizayn edilip, restore edilmesi kararlaştırıldı. İtalya hükümetine yaklaşık olarak 560 milyar avro gibi rakama mal olması beklenen çalışma henüz tam anlamıyla hayata geçirilebilmiş değildir.
Kaynakça:
VENICE DERGİSİ MART 2015
Yazar:R. Emir Karasu