Günlük yaşantımızda çok duymadığımız fakat nadiren de olsa denk geldiğimiz, daha çok ticaretle uğraşanların bildiği bir sözcüktür antrepo deyimi. Antrepo sözcüğünün kökenini araştırdığımızda sözcüğün Fransızca kaynaklara dayanmakta olduğunu görmekteyiz. Fransızcadan dilimize girmiş bir sözcüktür. Anlamı, gümrüklere gelen ithalat vergileri ödenmemiş, ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş ticari eşyanın gitmesi gereken yere ulaşmadan önce gümrük işlemleri tamamlanıncaya kadar idareten konulduğu, korunduğu yerdir.
Antrepo henüz gümrük işlemleri tamamlanmamış, gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulmuş olan ve mevzuat uyarınca kuruluşunda aranacak koşulları ve nitelikleri belirtilen yerlere denir. Antrepoda kalan eşya gümrük mevzuatında düzenlendiği şekliyle konulması halinde eşyanın antrepoda kalış süresi sınırsızdır. Ancak bu durum kısıtlanabilmektedir. Gümrük idareleri gerekli görmeleri halinde eşyanın antrepolarda kalış süresi için bir sınır belirleyebilirler.
Diğer bir ifade ile bir firma yurtdışından ithalat yaparak getirdiği eşyayı, antrepo rejimi sayesinde eşyayı fiili olarak ithal etmesine karşı resmi olarak ithal etmemiş kabul edilmektedir. Bu da söz konusu firmaya ithalat vergisi, resim ve harç gibi benzeri masrafları erteleme imkanı tanımaktadır. Antrepo açma ve işletme için izin başvuruları gümrük müdürlüklere yapılmaktadır. Gümrük müdürlükleri görüşlerini de belirterek bölge müdürlüklerine, bölge müdürlükleri de kendi görüşlerini de belirterek bakanlığa iletir. Antrepo açma ve işletme izni bakanlıkça sonuçlandırılır.
Tehlike arz eden parlayıcı, patlayıcı veya bir arada bulundukları eşya için tehlikeli olan veya korunmaları özel düzenek ve yapılara gerek gösteren eşya, eşyanın niteliklerine uygun gerekli önlem ve tedbirlerin alınmış olduğu genel ve özel antrepolara konulabilir. Henüz ithalatı yapılmamış yani serbest dolaşıma girmemiş eşyaların sergilendiği fuar ve sergilerde antrepo olarak gösterilebilir.
Antrepolar genel antrepo ve özel antrepolar olmak üzere ikiye ayrılır. Genel ve özel antrepoların işleticileri her yılın sonunda antrepo mevcutlarına ilişkin bir listeyi gümrük idarelerine sunmak zorundadırlar. Sayım sonucunda bir eksiklik çıkması durumunda gümrük vergileri duruma göre işletici veya kullanıcıdan tahsil edilmektedir. Genel Antrepoları herkes eşya koymak için kullanabilmektedir. A, B, F tipi olmak üzere kendi arasında 3’e ayrılmaktadır.
Özel antrepoları ise sadece işleticileri eşya koymak için kullanabilmektedir. C,D ve E tipi olmak üzere kendi arasında 3′ e ayrılmaktadır. Gümrük antrepolarında bulunan eşya başkasına da devredilebilmektedir. Örneğin X firması yurtdışından getirdiği ve henüz serbest dolaşımda bulunmayan eşyasını, Y firmasına satış yoluyla devredebilmektedir.
Kaynakça:
GÜMRÜK MEVZUATI, PC KÜLLİYAT, ADLİ KOLLUK REHBERİ, CEP KÜLLİYAT
Yazar: Hamza can