Nazal Alerjinin Nedenleri ve Tetikleyicileri

Alerjilerden kaynaklanan burun tıkanıklığı yaygın bir sorundur. Ne yazık ki alerji hastaları için birçok çevresel faktör, tetiklenmeye neden olabilir. Bunlar “alerjenler” olarak bilinir ve vücudunuzun bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesine neden olabilirler.
– Çimen
– Evcil hayvan tüyü
– Toz akarları vb.
Bu çevresel faktörler zararsız gibi gözükse de, alerjisi olanlar için ciddi sağlık risklerine yol açabilmektedir. Bağışıklık sisteminiz sizi virüsler ve zararlı bakterilere karşı savunma mekanizması geliştirerek korumaktadır.

Anafilaksi

Anafilaksi alerji reaksiyon tipi nadir görünse de oldukça şiddetli olan bu alerjik reaksiyon tüm vücut sağlığını etkilemektedir. Anafilaksi alerjik reaksiyon tipi ölümcül olabilmekle birlikte hızlı şekilde ortaya çıkmaktadır. Solunum problemlerine ve diğer semptomlara neden olan diğer maddelerle birlikte dokuların histamin salınmasına neden olmaktadır. Bu reaksiyon bazı akyuvar hücrelerinden protein salınmasından meydana gelmektedir. Bu alerjik reaksiyonu her yaş grubunda görülmekle birlikte özellikle yetişkin kadınlarda daha sık rastlanmaktadır.
Belirtileri;
– Karın ağrısı
– Baş dönmesi
– Yutma güçlüğü
– Yüz şişmesi
– Bilinçsizlik

Astım

Anafilaksi gibi alerjik reaksiyonlarda olduğu gibi astım da ciddi vakalarda hayatı tehdit edici olabilir. Astım genellikle solunum yollarının iltihaplanmasına ve sıkılaşmasına neden olur, bu da hırıltı, öksürük ve nefes darlığı gibi semptomlara neden olmaktadır.
Astım ve alerjiler arasındaki ilişki karmaşık olup bu iki durum çoğu zaman birbiriyle ilişkili görünmektedir, çünkü astımı olan birçok insan da burun alerjisi semptomları görülmektedir.

Saman Nezlesi

– Hapşırma
– Burun akıntısı veya burun tıkanıklığı
– Gözlerde kaşıntı, kırmızı, şişmiş, sulu gözler-alerjik konjonktivit olarak bilinen bir durum
Gıda alerjileri: Ağzınızda karıncalanma hissedebilirsiniz. Dil, dudak, boğaz veya yüzde şişlikler olabilir.
Egzama: Atopik dermatit olarak da bilinir, bir cilt hastalığıdır. Çoğu egzama türü alerji değildir. Ancak alerjik reaksiyona neden olan faktörler olduğunda hastalık alevlenebilir.

Alerji Tetikleyicileri Nelerdir?

Alerjenler potansiyel olarak her yerde olduklarından dolayı temas etmek oldukça kolaydır. Toz, evcil hayvanınızla oynamak ya da yılın belirli mevsimlerinde dışarıda olmak alerjik semptomları tetikleyebilmektedir.
– Dokunma
– Yutma veya teneffüs

Toz Akarları

Toz akarları en yaygın alerji tetikleyicileri arasında yer almaktadır. Bu mikroskobik yaratıklar, ev tozunda bulunan insan derisi üzerinde yaşamaktadırlar. Sıcak, nemli yerleri severler ve hatta tertemiz evlerde halı, perde, döşemeli mobilya ve doldurulmuş hayvanlarda bulunmaktadır.
Toz akarları, burunda akıntı, kaşıntı, sürekli hapşırma, nefes darlığı, nefeste hırıltı, gözlerde kızarıklık, göz yaşarması gibi alerjik semptomlar göstermektedir.

Polen

Polen mevsimsel alerjilerin sebebidir. Havada taşınır ve otların, yabani otların ve ağaçların döllenmesine ve yayılmasına yardımcı olur. Polen prevalansı mevsime göre tahmin edilebilir, ancak polen sayıları yıldan yıla ve bölgeden bölgeye değişkenlik göstermektedir. Polen tetikleyiciler astım hastalarını tetiklemekle birlikte, sinüsler, akciğerler, ciltte hasarlara neden olabilir.

Vücudunuzun Alerjenlere Karşı Tepkisi

Bir alerjen vücudunuza girdiğinde, bağışıklık sisteminiz tepki verir ve antikor üretmeye başlar. O kadar spesifik Antikor üretebilir ki, sadece belirli polen türlerini hedef alabilirler. Bağışıklık sistemi bir alerjen tespit ettiğinde, uygun antikorların daha fazlasını üretmektedir.
Bu antikorlar tek hedefli olup, her biri sadece bir tür alerjeni hedeflemektedir.
Alerjenlerle birçok şekilde temas edebilirsiniz: cilt, gözler, burun, ağız veya mide yoluyla… Bu, sinüslerinizin tıkanmasına, cildinizin iltihaplanmasına, nefes almayı zorlaştırmasına veya mide sorunlarına neden olabilir.
Alerji ataklarınız hafif ve rahatsız edici, daha şiddetli ve hatta hayatı tehdit edici olabilir. Her şey vücudunuzun nasıl tepki verdiğine ve alerjenin sisteminize ne kadar girdiğine bağlıdır.
Alerjiniz şiddetli ise, anafilaksi adı verilen ciddi bir reaksiyonunuz olabilir. Bazı vakalar hayatı tehdit edici olabilir ve acil dikkat gerektirir.

Vücudunuzun bağışıklık sistemi, genellikle zararlı olmayan alerjenler adı verilen maddelere aşırı tepki verir. Ürtiker, kaşıntı, şişme, hapşırma ve burun akıntısı olabilir.

Histamin Salınımı

Antikorlar bir alerjen bulduğunda, mast hücrelerini uyarmaya başlarlar. Mast hücreleri, histamin de dahil olmak üzere daha fazla kimyasal salgılayan kan hücreleridir. Histamin iltihaplanmaya neden olur, yani küçük kan damarları sızar. Bu, sıvının kaçmasına neden olur ve bu da burun akıntısı, burun şişmesi ve tıkanıklığa neden olur.
Bir veya her iki ebeveynin alerjisi varsa, genetik kodlamadan kaynaklı çocukların da burun alerjileri ve alerjik durumlardan muzdarip olma olasılığı daha yüksektir.

Alerjik Reaksiyonlar Kalıtsal mıdır?

Sağlığınızla ilgili diğer birçok sorun gibi, alerjiniz olsun ya da olmasın, ebeveynleriniz tarafından belirlenir. Bir ebeveyn alerjik reaksiyonlara eğilimli olduğunda, bir çocuğun onları alma şansı yaklaşık %50’dir ve her iki ebeveyn de etkilendiğinde, çocuğun riski %80’e kadar yükselmektedir.
Bununla birlikte, ırk, yaş, cinsiyet veya başka herhangi bir durumdan bağımsız olarak herkes alerjik reaksiyonlar yaşayabilir. Bununla birlikte, çocuklar yetişkinlerden daha fazla etkilenme eğilimindedir.

Alerji Önleme

Alerjileri tamamen tedavi etmenin bir yolu olmadığından, rahatlama bulmanın ve sağlığınızı iyileştirmenin en iyi yolu alerjik reaksiyonları önlemenin yollarını bulmaktır.
– Mümkün olduğunda alerji tetikleyicilerinden kaçının.
– Dışarı çıkmadan önce polen veya küf raporlarını kontrol edin. Seviyeler yüksekse, bir yüz maskesi takmayı düşünün.
– Alerji mevsimi boyunca, yatmadan önce duş alın, böylece saçınıza polenlerin yapışmasını önlemiş olursunuz.
– Pencereleri kapalı tutun.
– Birçok kişi alerjileri hafifletmek için burun spreyi kullanır.

Burun Spreyleri ve Diğer İlaçlar

Reçetesiz (OTC) ilaç, alerjik reaksiyonların semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu tür ilaçlar antihistaminikler ve dekonjestanları içermektedir. Bu ilaçlar haplar veya kapsüller, sıvılar, göz damlası veya burun spreyleri gibi farklı formlarda bulunabilmektedir.

Kaynakça:
https://www.onhealth.com/content/1/nasal_allergy_attack
https://www.webmd.com/allergies/allergic-reaction-causes

Yazar: Meltem Yıldırım