Çay, çaygiller familyasına aittir. Çin ve Japonya çayın anayurdudur. Türkiye’de Karadeniz Bölgesinde çay üretimi yapılır. Özellikle de Doğu ve Orta Karadeniz’de çay üretimi daha yoğun olarak yapılmaktadır. Rize çayı ile meşhurdur. Dünya çay üretiminin%5’ini Türkiye sağlamaktadır. Sarı, beyaz ya da hafif pembe çiçekleri vardır. Çay, tohumdan elde edilen filizlerin bahçelere dikilmesi ile elde edilir. Yaklaşık dikildikten 3-4 yıl sonra ürün almaya başlanır. Dalların ilk yaprakları en kaliteli çaydır. Sonraki yapraklardan günlük çaylar yapılır. Çay yaprakları solmadan, kurumadan ve kararmadan elde edilen çay yeşil çay; solup, kararan çay ise siyah çaydır.
Çay da uçucu alkolitler vardır.
Çay çok sevilen bir içecektir. Sabah kahvaltısında başta olmak üzere, ikindi çayları, yemek sonrası çaylar derken günün her vaktinde bolca çay içilir. Bu içilen çaylar şekerli olursa vücut için oldukça zararlı olur. Bu yüzden çayın faydalarından yararlanmak için çayı şekersiz içmek gerekir.
Şekersiz çayın faydaları:
1- Kanser hücrelerinin oluşmasını önler. Özellikle akciğer, yemek borusu ve bağırsak kanseri riskini azaltır.
2- Su ihtiyacını karşılar.
3- Metabolizmayı hızlandırır.
4- Karındaki şişliği azaltır.
5- İç kanama riskini azaltır.
6- Bağırsakların daha düzenli çalışmasını sağlar.
7- Damar tıkanıklığını ve damar yırtıklığını önlerken damarları da güçlendirir.
8- Dişleri korur.
9- Dişleri güçlendirir.
10- İshale iyi gelir.
11- Böbreklerin daha çok çalışmasını sağlar.
12- Zayıflamaya yardımcı olur.
13- Şeker hastası olma riski azalır.
14- Kişilerin ideal kiloda kalmalarını sağlar.
15- Şekersiz çay iştah keser.
16- Kabız olma riskini azaltır.
17- Düzenli beslenmeye yardımcı olur.
18- Tansiyon hastası olma riskini azaltır.
19- Kalp hastası olma riskini azaltır.
20- Damar tıkanıklığını önler.
21- İdrar sökücüdür.
22- Cilt hastalıklarına iyi gelir.
23- Göz hastalıklarına iyi gelir.
24- Zihni açar.
25- Uyku düzeni için yardımcıdır.
Yukarıda bahsi geçen faydaların sağlanması için çayın koyu olmaması gerekir. Aşırı ve koyu çay içmek fayda yerine zarar getirir. Öncelikle sinir yapar. Gece içildiğinde uykusuzluk yapar. Dikkat bozukluğuna sebep olur. Hastalıklara daha sık yakalanmaya sebep olur. Mide bulantısı hatta kusmaya sebep olabilir. Vücuttaki demir alımını azaltır. Kansızlık yapar.
Küçük yaştaki çocukların çay içmesi hiç de faydalı değildir. Bu yüzden çocuklara çay verilecekse nadiren verilmelidir. Bu çay da açık ve şekersiz olmalıdır.
Fazla çay içmek ayrıca çarpıntı, baş ağrısı, el titremesi yapar. Bazı sağlık problemleri yaşayanların mümkün olduğu kadar çay içmemesi gerekir. Örneğin: böreğinde taş, kum olanlar, fazla kilolular, kabız olanlar, yüksek tansiyonu olanlar, karaciğer hastaları, mide hastaları, sinir problemi yaşayanlar
Her yiyecek ve içecek de olduğu gibi çayın da fazlası zararlıdır. Ellerden düşmeyen çayın zararlarından kaçınmak için şekersiz ve açık çay tercih edilmelidir.
Kaynakça:
www.faydalar.net/cayi-sekersiz-icmenin-faydalari.html
www.faydalar.net/sekersiz-cayin-faydalari.html
Yazar: Serpil Altunyay