Solar Impulse projesi, dünya genelinde temiz enerji kaynakları hakkında farkındalık yaratmak için gerçekleştirilmiş olan ve tamamen güneş enerjisiyle çalışan bir uçak üretmeyi amaçlayan bir projedir. Proje İsviçreli işadamı Andre Borschberg ile Bertrand Piccard tarafından gerçekleştirilmiştir.
Solar Impulse projesi kapsamında üretilecek olan uçak ile hiç fosil yakıt kullanılmadan dünya turu yapılması amaçlanmıştır. Bunun için ilk aşamada, hiç fosil yakıt kullanmadan sadece güneş enerjisi ile uçabilecek olan bir uçak üretimine başlanılmış ve Solar Impulse 1 adı verilen projenin ilk uçağı üretilmiştir. Solar Impulse 1 uçağı, bir kişi (pilot) taşıyabilecek şekilde tasarlanmıştır. Uçak kanatlarında yer alan güneş enerjisi panelleri ile enerjisini elde ettiği için, daha fazla panel taşıyabilmek adına oldukça geniş bir kanat açıklığına sahiptir. Uçağın kanat açıklığı 63,4 metredir. Saatte 70 kilometre hızla hareket edebilen Solar Impulse 1 uçağı 3 Aralık 2009 tarihinde ilk test uçuşunu gerçekleştirmiştir. Test uçuş sürecinin başarı ile tamamlanmasının ardından uçak 8 Temmuz 2010 tarihinde 26 saatlik süre boyunca havada sadece güneş enerjisi kullanarak uçmayı başarmış ve bu anlamda tarihte ilk olmayı başarmıştır. Uçak gündüz havada kaldığı süre boyunca kullandığından fazla enerji depolayarak, gece güneşin olmadığı süre boyunca depoladığı bu enerjiyi kullanarak havada kalabilmiştir. Ayrıca uçak 8.700 metre irtifaya çıkarak, güneş enerjili bir uçağın ulaştığı en yüksek irtifaya çıkmıştır. Solar Impulse 1 uçağı, 2012 yılında İsviçre’den İspanya’ya, oradan da Fas’a uçarak çeşitli denemeler gerçekleştirmiştir.
Solar Impulse 1 uçağı üretilerek sadece güneş enerjisi kullanan bir uçağın uzun süre havada kalabileceği gösterilmiş olduktan sonra, projenin ikinci aşaması olan sadece güneş enerjisi kullanarak uçan bir uçakla dünya turu yapılması aşamasına geçilmiştir. Bu aşamada, daha güçlü motorlara ve dolayısıyla daha fazla enerjiye ihtiyaç duyulacağı için yeni bir uçak tasarlanması gerekmiştir. Bu sebeple Solar Impulse 2 adı verilen uçak üretilmiştir. Solar Impulse 2’nin kanat açıklığı daha fazla güneş enerjisi paneli taşıyabilmek için Solar Impulse 1’den daha uzun olarak tasarlanmıştır ve 71,9 metre uzunluğundadır. Bu kanat açıklığı neredeyse dünyadaki en büyük yolcu uçağı olan Airbus A380’in kanat açıklığına eşittir. Solar Impulse 2 daha güçlü motorlara sahip olduğu için saatte 90 km hızla gidebilmektedir.
Solar Impulse 2 de sadece bir kişi (pilot) taşıyabilmektedir. Uçak ilk uçuşunu 2 Haziran 2014’te gerçekleştirmiştir. Test uçuşlarını başarı ile tamamlayan uçak, dünya turuna başlamak için Ocak 2015’te Dünya Gelecekte Kullanılacak Enerjiler Zirvesi’nin yapıldığı Abu Dabi’ye nakledilmiş ve dünya turu uçuşuna 9 Mart 2015’te başlamıştır. Tamamen kuzey yarımkürede olacak şekilde planlanmış olan dünya turu rotasında toplam 12 adet noktada duracak şekilde bir uçuş planlanmıştır. Bu rota üzerinde uçuşa başlayan uçak, durmadan en uzun süren uçuşunu Japonya’nın Nagoya kentinden 28 Haziran 2016’da kalkarak Pasifik Okyanusunu geçmek için yapmış ve Hawaii Adalarına inmiştir. Hiç durmadan yapılan bu uçuş toplam 117 saat 52 dakika sürmüştür ve toplam 8924 km yol kat edilmiştir. Uçak 2015 yılında başladığı dünya turunu 23 Haziran 2016’da tekrar Abu Dabi’ye ulaşarak başarıyla tamamlamıştır. Dünya turu boyunca uçak toplam 23,25 gün havada kalmış ve toplam 42.438 km yol kat etmiştir. Solar Impulse 2 uçağı bütün bu uçuşu sadece güneş enerjisi kullanarak gerçekleştirmiştir.
Solar Impulse projesi kapsamında geliştirilen uçaklar ile güneş enerjisi kullanılarak gece gündüz uçulabileceği, dolayısıyla yakıt bitme problemi olmadan çok daha uzun süreli uçuşlar yapılabileceği ortaya konulmuştur. Çevreye hiçbir zarar vermeden bu kadar uzun süre uçuşabilmesi temiz enerji ile istenilirse birçok şeyin yapılabileceğini göstermek adına oldukça önemlidir. Teknoloji firmalarının temiz enerji üzerine yoğunlaşarak, günlük yaşamda temiz enerjinin daha fazla kullanılabilir hale getirilmesi insanlığın geleceği açısından gereklidir.
Kaynakça:
https://www.theguardian.com/environment/2016/jul/26/solar-impulse-plane-makes-history-completing-round-the-world-trip
https://solarimpulse.com/vision
https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_Impulse
Yazar: Mehmet Umut Pişken