Türkmen insanlardan ve yörük adetlerinden alındığı söylenen “tantuni” , Mersin şehrimizin en önde gelen yemeği ve ülkenin genelinde yayılan bir dürüm çeşididir. Mersin ve Antakya illerinde değişik usüllerle yapılır.
Esasında haşlanmış etlerin, kalkanlar veya kılıçlar üzerinde dövülüp, etlerin böyle bir şekilde pişirilmesi yörüklerin geleneği ile örtüşüyor. Bu sebepten ötürü yukarıdaki iddia gerçek olabilir. Fakat Araplara özgü seyyar bir sokak yemeği olduğu iddiası da başka bir diğer öne sürülen iddiadır.
Anlatılanlara bakarsak kasaptan alınan artık kıymalarla sakatatların, domates ile sumak içeren soğanla beraber kavrularak lavaşların içine konup sunulan fakir yiyeceğidir. Bunun yanı sıra aynı zamanda kebap çeşitidir.
Tantuni yemeğinin kıstas atlaması 1980’li senelerin içersindedir. Öncesi seyyar saclar üzerinde pişen kıyma artıklarıyla olan bu yemek, sonraları dükkanların içersine kadar giriyor. Bundan sonra çok daha iyi etlerle hazırlanarak pişiyor.
Mersin tantunisi ince doğranan etlerle yapılırken, Antakya tantunisi satır kıyması ile hazırlanır.
Ancak hazırlanan tantuni dürüme “tantuni” denilmesi için et içine kuyruk yağı da konması lazımdır.
içersinde tantuni için kuyruk yağı bulunmayan dürümlere “biftek” denerek tantuni adı kullanmaz.
Bazı illerde tantuninin üstüne süzme veya normal yoğurt kullanılarak ve de üstüne biberli yağ kızartması dökülerek hazır hale getirilir. Bu işleme aslında mantılaştırma işlemi denir.
Genel olarak somun, dürüm ve ekmek arası olarak servise hazırlanır.
Tantuninin Hazırlanarak Yenmesi
İnce doğranmış et haşlanır. ( Bu işlem aslına bakarsanız; etin tadını götürür fakat yumuşamasını sağlar). Kızan sac üstüne yağ ile biber eklenir. Haşlanarak hazır hale gelen et parçaları yağın içinde karıştırılır. Sacın üstündeki etler karıştırılırken su konur. Ana mahiyet olarak, su koymanın amacı ete lezzet vermek değil; üzerine konan lavaşın yumuşak hale gelmesini sağlamaktır.
Pişen et üzerine domateste konarak, lavaş içine eklenir. Üstüne maydonozlu ve sumaklı soğan düşürülür.
Mersin ilinde tantuni üzerine misket limon sıkılırken, İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde normal limon sıkılır. Sonrasında ise afiyetle yenir.
Ne kadar da olsa bu basit tantuni tarifi yanında; tantuni tarifleri ustasına, hazırlanışına ve içine atılan baharatlara göre değişmeler gösterir.
Yazar: Dilek Karslıoğlu