Glükoz düzeyinin sağlanması için,karbonhidratların glükoz düzeyini ölçmek ve dengelemek için glisemik indeks testi uygulanır. Bu sistem özellikle diyabetliler için daha uygun görünmektedir. Glisemik indeksi düşük besinlerin tüketilmesinde kişiye tokluk hissini sunar. Karbon,oksijen ve hidrojene karbonhidratlar enerji depolayarak,kan şekerini farklı ölçütlerde yükseltir. Kandaki inisülün miktarı bir yandan artış sağlarken aynı zamanda glisemik indeks ile hızlı bir şekilde düşmeye devam eder. Tokluk hisini çabuk veren fakat doymamama güdüsünü tetikleyen bu ölçüm ile kan seviyesi ve diğer merkezi sinir sitemini yöneten öğeler ,dengeyi sağlayana kadar,yükselme ve düşmeler hızlı bir şekilde devam eder. Besinlerin glisemik tablosunu şöyle bir ele aldığımızda,Düşük besinler başta nohut olmak üzere,daha sonra barbunya ,fasulye fındık,makarna,elma,kepekli ekmek,mercimek ve lif içeren zengin gıdalar meyve ve sebzeler ön planda yer almaktadır. Orta seviyeye ulaşan gıdalar ise prinç,çavdar ekmeği, dondurma patates,şeker ,tüketildiği bildirilmektedir. En yüksek seviyeye ulaşan glisemik indeksi besin öğelerinde ise,başta beyaz ekmek olmak üzere,krakerler,karpuz,mısır gevreği, taze sıkılmış meyve suları ,cips ve mısır yerini almaktadır.
Glisemik İndeksin düşük olmasının avantajı besinleri yavaş yavaş dağılımı sağlar. Glükoz düzeyini yükseltirken kanda en iyi seviyeye ulaşmasına yardımcı olacaktır. Besinlerin pişirilme derecesi ve yenmesi de bu indekste önemlidir. Kan seviyesindeki glikoz düzeylerini sağlayarak,dengeyi en ideal ölçütlere ulaştırır. Midede uzun süre kalan yağ ve proteinler, Gİ değerini düşürür. Bu nedenle öğün sıklığı ve besinlerin protein ve yağ oranı iyi hesaplanmalı,orta seviyede alınımı sağlanmalıdır.
Besinlerin Tüketilmesinde Dikkat Edilecek Önemli Hususlar
– Protein vücudun ihtiyacını karşılacak kadar alınmalıdır. Protein fazlalığı hızlı kilo almalara ve sindirim kanallarında tıkanmalara yol açar.
– Vücudun hareketsizliği halinde fazla yenilen besinler obeziteye yol açacağından ,Hareket düzeyinin sağlanması ve besin takviyelerinde belli öğün aralıklarla hafif fakat güçlü gıdalar tercih edilmelidİr. Örneğin yemek arasında yapılan bol yeşillikli,limonlu salatalar,yağ yakımı için idealdir. Zayıflamaya etkisi oldukça büyüktür.
– Meyve ve sebzelerin iyi yıkanması hatta 5 dakika kadar sirkeli suda bekletilmesi,mikropların çabuk ölmesine ve besinde hijyenin hızlı sağlanmasına yardımcı olur.
– Suyun yeterli derecede alınması ve aç karna mutlaka 1 bardak içilmesi organların daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Özellikle tembel bir metabolizma hızlanmaya başlayacak,görevini en iyi şekilde yerine getirecektir. Sağlıklı su tüketimi ve günde en az 8 bardak en fazla 13 bardak almak oldukça sağlıklıdır. Cildin yağ ve nem dengesini koruma altına alır. Organların daha iyi çalışmasına yardımcı olur. Su hayatın ta kendisidir.Lif içerikli gıdalar arasında tercih edilen yeşillikler ve meyveler arasında ,ıspanak,pazı,enginar,roka,tereotu,dereotu,taze fasulye,yeşil bezelye,brokoli,badem,muz,ceviz,çilek ,vişne,kiraz,kivi,elma,greyfurt,portakal,ananas,avakado,susam, fındık,marul,salatalık,domates,buğday,çimotu,limon,karalahana,beyaz lahana,mor marul,yemek oldukça önemlidir. Bunlar çabuk sindirilebilen ve kolay tüketilen lezzetli besinlerdir.
– Yağlı gıdalarda katı yağın azaltılması gerekir. Özellikle en çok tercih edilen besleyici ve zararsız yağ zeytinyağı olarak kabul edilmektedir.
– Asitli gıdalar kalbe ve diğer organlara zarar verir. Mümkün oldukça kola ve alkol tüketiminden uzak durulması önerilir. Ayrıca asitli gıdalar gaz sorunlarının çoğalmasına neden olur.
– Besinler akşam saat 8’den sonra alınmamalıdır. Özellikle yapılan en büyük hatalardan biri yatmaya yakın sağlıksız gıdalar tüketmektir. Bu birçok hastalığı ortaya çıkartabilir.
– Her öğün yoğurt yenmeli ve her öğünde ana yemek sıcak çorba tüketilmelidir. Sıvı gıdalar bağırsakların daha düzgün çalışmasını sağlar. Sağlıklı yaşamak için sağlıklı gıdalar tüketmeniz gerekir.
Kaynakça:
doktorasor.com
Yazar: Suna Korkmaz